Ιστ Λάνσινγκ, ΗΠΑ: Γιατί τα πρωτότοκα παιδιά εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εκδηλώσουν αλλεργικές αντιδράσεις; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα προσπάθησαν να δώσουν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν.

Από τη δεκαετία του ΄80 είχε παρατηρηθεί ότι τα παιδιά που γεννιούνται πρώτα σε μια οικογένεια είναι πιο επιρρεπή στις αλλεργικές αντιδράσεις.


Οι επιστήμονες αιτιολογούσαν έως σήμερα το φαινόμενο με την «υπόθεση σχετικά με την υγιεινή»: πίστευαν δηλαδή πως το «καθαρό» -από άποψη μικροβίων- περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει ένα παιδί δεν παρέχει επαρκή ερεθίσματα στο ανοσοποιητικό του σύστημα, με αποτέλεσμα αυτό να παρεκκλίνει σε μη φυσιολογικές, δηλαδή σε αλλεργικές αντιδράσεις.


Βάσει αυτής της λογικής, το δεύτερο παιδί της οικογένειας, το οποίο εκτίθεται σε μικρόβια που το μεγαλύτερο αδελφάκι του φέρνει στο σπίτι, δέχεται περισσότερα ερεθίσματα ως προς το ανοσολογικό του σύστημα και διατρέχει μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξει αλλεργίες.


Ο Δρ Γουίλφριντ Κάρμαους και η επιστημονική του ομάδα μελέτησαν 1.000 παιδιά από την Πολιτεία του Μίτσιγκαν των ΗΠΑ και μέτρησαν τα επίπεδα της ανοσοσφαιρίνης στο αίμα τους -κλειδί για την ανάπτυξη αλλεργίας (γνωστή ως ΙgE).


Παλαιότερες μελέτες είχαν δείξει ότι τα παιδιά που στο αίμα του ομφάλιου λώρου τους είχαν υψηλά επίπεδα αυτής της ανοσοσφαιρίνης εμφάνιζαν υψηλό κίνδυνο για την ανάπτυξη αλλεργίας.


«Το ερώτημα είναι εάν αυτά τα επίπεδα μπορούν να συσχετιστούν με τη σειρά γέννησης των παιδιών» είπε στο BBC ο Δρ Κάρμαους.


Όντως η εργασία της επιστημονικής ομάδας από το Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν διαπίστωσε ότι τα πρωτότοκα παιδιά εμφάνιζαν μεγαλύτερα επίπεδα ΙgE. Πέραν όμως αυτού, παρατήρησαν ότι ακόμα και τα παιδιά με υψηλές τιμές ΙgE, που είχαν αδέλφια, εμφάνισαν -τελικά- αλλεργικές αντιδράσεις σε μικρότερο ποσοστό σε σχέση με τα παιδιά με υψηλές τιμές αλλά χωρίς άλλα παιδιά στο σπίτι.


Ο Κάρμαους συμπεραίνει ότι, εφόσον τα επίπεδα της συγκεκριμένης ανοσοσφαιρίνης είναι αυξημένα ακόμα και στον ομφάλιο λώρο -δηλαδή πριν ακόμα γεννηθεί το παιδί-, η «υπόθεση της υγιεινής» δεν μπορεί να αιτιολογήσει την «προτίμηση» των αλλεργιών για τα πρωτότοκα παιδιά.


Υποστηρίζει, μάλιστα, ότι τα επίπεδα της ΙgE εμφανίζονται χαμηλότερα στα επόμενα παιδιά, επειδή χημικές ουσίες, όπως χλωριούχες οργανικές ουσίες οι οποίες συγκεντρώνοται στον πλακούντα και εμποδίζουν την παραγωγή ορμονών, αυξάνουν από γέννα σε γέννα.


Οι ανατρεπτικές θεωρίες του Κάρμαους, όμως, προκαλούν ήδη αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα.


Χαρακτηριστική είναι η αντίδραση του καθηγητή Τζον Γουόρνερ, ενός από τους πρωτοπόρους παγκοσμίως στη μελέτη του άσθματος και διευθυντή του τμήματος επιστημών για την πληροφόρηση του άσθματος της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον:


«Τα ευρήματα σίγουρα είναι σωστά. Η ερμηνεία, όμως, που δίνεται είναι λάθος και θα ήταν σφάλμα να εγκαταλείψουμε τη θεωρία περί υγιεινής» υποστηρίζει.


Από την άλλη πλευρά, η Αν Ράιτι, επιδημιολόγος που ασχολείται με το άσθμα στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, επισημαίνει ότι ο Κάρμαους και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν έναν ακόμα λόγο για τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης αλλεργίας στα παιδιά που έχουν μεγαλύτερα αδέλφια, χωρίς όμως να καταρρίπτεται η «υπόθεση υγιεινής».
Η εργασία δημοσιεύεται και στο τελευταίo τεύχος της επιστημονικής επιθεώρησης American Journal of Epidemiolgy.

health.in.gr