Σκωτία

«Θα μας ραγίσει η καρδιά αν φύγετε, αλλά ξεχάστε την λίρα»: Η τριανδρία της βρετανικής πολιτικής ηγεσίας -ο πρωθυπουργός Κάμερον με τους αρχηγούς των άλλων δύο μεγάλων κομμάτων- έφτασε στο Εδιμβούργο ως το βαρύ πυροβολικό της εκστρατείας που θέλει να συγκινήσει τους Σκωτσέζουν να μην ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτητοποίησης.

Ενόχληση έχουν προκαλέσει στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ οι αναφορές βουλευτών και πολιτικών στο ρόλο που θα μπορούσε να παίξει η ίδια η βασίλισσα Ελισάβετ στην υπόθεση της Σκωτίας. Με ανακοίνωσή του το Παλάτι υπενθυμίζει σε ασυνήθιστα υψηλούς τόνους ότι η βασίλισσα δεν ανακατεύεται στην πολιτική, ούτε ποτέ ανακατεύτηκε στα 62 χρόνια της βασιλείας της.  

Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον κάλεσε τους σκωτσέζους να μην κάνουν ένα «άλμα στο άγνωστο», ψηφίζοντας υπέρ της ανεξαρτησίας. «Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια χώρα πολύτιμη και ιδιαίτερη. Θέλουμε απελπισμένα να μείνετε· δεν θέλουμε να διαλυθεί αυτή η οικογένεια εθνών» γράφει στην Daily Mail.

Ταξίδι της τελευταίας στιγμής στην Σκωτία -ένδειξη πανικού στο Λονδίνο, για τους κακοπροαίρετους- θα κάνουν ο βρετανός πρωθυπουργός και οι αρχηγοί των άλλων δύο μεγάλων κομμάτων για εκστρατεία υπέρ του «όχι» στο δημοψήφισμα για ανεξαρτησία. Τα κόμματα έχουν συμφωνήσει σε «φαστ τρακ» χορήγηση περισσότερων εξουσιών εάν η Σκωτία αποφασίσει να παραμείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η τροπή που έχει πάρει στη Βρετανία το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας έδωσε την αφορμή σε έναν δημοσιογράφο του Guardian να «σκαρφιστεί» έναν διάλογο μεταξύ της βασίλισσας Ελισάβετ Β' και του 12ου πρωθυπουργού της Ντέιβιντ Κάμερον. Βρετανικό φλέγμα και πικρές αλήθειες με φόντο το Κάστρο του Μπαλμόραλ στη Σκωτία.

Ανησυχία προκαλεί στην πολιτική και οικονομική ελίτ του Λονδίνου η δημοσκοπική άνοδος που εμφανίζει το «ναι» των Σκωτσέζων στην απόσχιση από το Ηνωμένο Βασίλειο και ενώ απομένουν δέκα μέρες μέχρι να ανοίξουν οι κάλπες. Ο υπουργός Οικονομικών υπόσχεται περισσότερη αυτονομία στη Σκωτία, αν παραμείνει στη χώρα, ενώ η γκρίνια έχει φτάσει μέχρι την πόρτα της Ντάουνινγκ Στριτ. 

Αδύνατη φαίνεται να είναι η οποιαδήποτε πρόβλεψη για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Σκωτία, καθώς οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι οι οπαδοί του «ναι» και του «όχι» κυριολεκτικά δίνουν μάχη ψήφο με ψήφο. Στην τελευταία πάντως έρευνα το «ναι» στην ανεξαρτησία κινείται στο 51%, έναντι 49% για το «όχι».

Η καλή εμφάνιση του επικεφαλής της Σκωτίας Άλεξ Σάλμοντ στο πρόσφατο τηλεοπτικό ντιμπέιτ για την ανεξαρτησία της περιοχής φαίνεται ότι έδωσε μικρή ώθηση στους οπαδούς του «ναι», σύμφωνα τουλάχιστον με την τελευταία δημοσκόπηση. Το «όχι» πάντως είναι σταθερά μπροστά με 53%.

Σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους κινήθηκε το ντιμπέιτ για το μέλλον της Σκωτίας μεταξύ του Άλεξ Σάλμοντ, επικεφαλής της σκωτσέζικης κυβέρνησης και του Άλιστερ Ντάρλινγκ, επικεφαλής της εκστρατείας Better Together. Οι δημοσκοπήσεις που έγιναν αμέσως μετά έδειξαν ότι ο Σάλμοντ ηττήθηκε από τον τέως υπουργό Οικονομικών της Βρετανίας.

Η παράδοση θέλει τα πλοία να βαφτίζονται με ένα μπουκάλι σαμπάνιας. Όμως όταν πρόκειται για ένα από τα πλέον σύγχρονα αεροπλανοφόρα της Βρετανίας με την τελετή να λαμβάνει χώρα στη Σκωτία, το πρωτόκολλο σπάει: η «νονά» βασίλισσα Ελισάβετ Β' θα χρησιμοποιήσει ένα μπουκάλι ουίσκι.

Μια ιδιαίτερα γενναιόδωρη προσφορά στην εκστρατεία κατά της ανεξαρτησίας της Σκωτίας έκανε η συγγραφέας του Χάρι Πότερ, Τζ.Κ.Ρόουλινγκ, ενισχύοντας το σκοπό με 1 εκατομμύριο λίρες. Η ίδια είναι κάτοικος Εδιμβούργου και τόνισε ότι φοβάται το μέλλον μιας ανεξάρτητης Σκωτίας σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο.

H δήλωση του επικεφαλής της σκωτσέζικης κυβέρνησης ότι οι συμπολίτες του θα γίνουν πλουσιότεροι σε περίπτωση που ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτησίας έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο. Έρευνα του πανεπιστημίου της Γλασκώβης αμφισβητεί τα στοιχεία του σκωτσέζου πολιτικού, σημειώνοντας ότι η Σκωτία είναι μεσαίου μεγέθους οικονομία με υψηλό επίπεδο ξένης ιδιοκτησίας.

Η βρετανική κυβέρνηση δεσμεύτηκε την Πέμπτη να χορηγήσει στη Σκωτία μεγαλύτερη αυτονομία εφόσον οι πολίτες ψηφίσουν «όχι» στην αποχώρηση από το Ηνωμένο Βασίλειο στο δημοψήφισμα που είναι προγραμματισμένο να διεξαχθεί στις 18 Σεπτεμβρίου.

Το θέμα της χρήσης της βρετανικής λίρας ως νομίσματος της μελλοντικής ανεξάρτητης Σκωτίας μπαίνει τώρα στη μάχη του επικείμενου δημοψηφίσματος. Οικονομολόγοι στο Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμούν ότι θα είναι δύσκολο και εξαιρετικά ριψοκίνδυνο για την ανεξάρτητη Σκωτία να κρατήσει την λίρα.

Σε ηχογραφημένη συνομιλία που διέρρευσε στο Διαδίκτυο, δύο Ρώσοι, οι οποίοι φέρονται να είναι διπλωμάτες, αστειεύονται για το ποιες περιοχές θα πρέπει να προσαρτήσει η Ρωσία μετά την Κριμαία. «Έχουμε την Κριμαία, αλλά δεν έχουμε τελειώσει εκεί. Στο μέλλον θα πάρουμε την Καταλονία σας και τη Βενετία και επίσης τη Σκωτία και την Αλάσκα» ακούγεται να λέει φωνή που αποδίδεται στον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Ερυθραία.

Οι Βρετανοί συντάκτες άφησαν τη φαντασία τους ελεύθερη, με αφορμή την Πρωταπριλιά, και βρήκαν σχιστολιθικό φυσικό αέριο στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, ενώ επίσης «ανακοίνωσαν» την ανάπτυξη «βιολετόκρανων» κατά μήκος των συνόρων με τη Σκωτία.

Οι Σκοτσέζοι αντιμετωπίζουν πλέον με μεγαλύτερη επιφύλαξη την ιδέα να ανεξαρτητοποιηθούν από το Ηνωμένο Βασίλειο έπειτα από 307 χρόνια, δείχνουν δύο νέες δημοσκοπήσεις ενόψει του δημοψηφίσματος του Σεπτεμβρίου.

Να μην εγκαταλείψουν το Ηνωμένο Βασίλειο κάλεσε τους Σκωτσέζους ο Ντέιβιντ Μπάουι. «Σκωτία μείνε μαζί μας» είπε ο διάσημος σταρ της ροκ, την ώρα που οι υποστηρικτές της απόσχισης από τη Βρετανία αυξάνονται διαρκώς.

Εξαιρετικά δύσκολη, «αν όχι αδύνατη», θεωρεί ο πρόεδρος της Κομισιόν την ένταξη στην ΕΕ κρατών που θα έχουν προκύψει με απόσχιση από νυν κράτη της Ένωσης -μιλώντας, αρχικά, για την Σκωτία, που πρόκειται να αποφασίσει το Σεπτέμβριο με δημοψήφισμα εάν θα ανεξαρτητοποιηθεί. Την υπόθεση της Σκωτίας παρακολουθεί στενά και η ισπανική Καταλονία.

Προχωρώντας στην αντεπίθεση, το Λονδίνο προειδοποιεί την Σκωτία πως ανεξαρτητοποίησή της θα σημαίνει και έξοδο από το βρετανικό νόμισμα: «Εάν βγείτε από τη Βρετανία, βγαίνετε και από την λίρα» είπε ο υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Όζμπορν στην ισχυρότερη μέχρι στιγμής προειδοποίηση εναντίον της απόσχισης από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Να ψηφίσουν κατά της ανεξαρτησίας θα καλέσει τους πολίτες της Σκωτίας ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον. «Θέλουμε να μείνετε» θα πει ο Κάμερον σε ομιλία του στο Λονδίνο, ενώ θα προειδοποιήσει τους υποστηρικτές της Ένωσης (με το Ηνωμένο Βασίλειο) να μην εκδηλώσουν αισθήματα «αυταρέσκειας».

Μια ανεξάρτητη Σκωτία θα έπρεπε να ενισχύει τον προϋπολογισμό της ΕΕ με κονδύλια από 2,2 έως 4,3 δισ. ευρώ, πολύ υψηλότερα από αυτά που δίνει τώρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό αναφέρεται σε μελέτη του υπουργείου Οικονομικών, την οποία παρουσίασε στην Γλασκώβη ο επικεφαλής του Φόρεϊν Όφις Ουίλιαμ Χέιγκ. Ο ίδιος προσπάθησε να εξηγήσει στους σκωτσέζους ότι τα πράγματα δεν θα είναι τόσο ειδυλλιακά.

Η πρωταθλήτρια και πρωτοπόρος Σέλτικ, η οποία έχει αποκτήσει το προβάδισμα και για τον εφετινό τίτλο, πέρασε νικηφόρα και από το Περθ, όπου έκαμψε με 1-0 την αντίσταση της Σεντ Τζόνστον. Με τους «καθολικούς» αγωνίστηκε και ο Γιώργος Σαμαράς, ο οποίος αντικαταστάθηκε στο 70' από τον Μπίτον.

Οι εξελίξεις στην Καταλονία, όπως ήταν αναμενόμενο, έφεραν στην επιφάνεια το αντίστοιχο θέμα που έχει προκύψει στη Σκωτία, όπου επίσης θα γίνει δημοψήφισμα στις 18 Σεπτεμβρίου 2014 με το ερώτημα της ανεξαρτησίας.

Εκτενέστατο σχέδιο του οράματός της για ανεξαρτησία παρουσίασε η κυβέρνηση της Σκωτίας έναν χρόνο πριν το σχετικό δημοψήφισμα, με παραχωρήσεις που στοχεύουν να κερδίσουν τους αρκετούς που δεν βλέπουν με καλό μάτι την απομάκρυνση από το Λονδίνο. Στον οδικό χάρτη υπάρχει η βρετανική λίρα, η παραμονή υπό το στέμμα της Ελισάβετ όπως και η παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση -με σχηματισμό όμως ανεξάρτητων ενόπλων δυνάμεων και, κυρίως, αυτόνομο φορολογικό σύστημα.