νόμπελ ειρήνης

Σε αποκαλύψεις για τις έντονες αντιδράσεις που είχε προκαλέσει στον Λευκό Οίκο η βράβευση του Μπαράκ Ομπάμα με Νόμπελ Ειρήνης το 2009, λιγότερο από ένα χρόνο αφότου ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ, προχώρησε νορβηγός διπλωμάτης. «Ο συνάδελφός μου στην Ουάσινγκτον δέχθηκε δριμεία επίπληξη από τον προσωπάρχη του Λευκού Οίκου (τον Ραμ Εμάνιουελ)» δήλωσε.

Με την υπόσχεση ότι θα αγωνιστεί για έναν κόσμο πιο ασφαλή ο επικεφαλής του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (OPCW), Αχμέτ Ουζουμτζού, παρέλαβε το Νόμπελ Ειρήνης, σε μια σεμνή τελετή στο Όσλο. Αναφερόμενος στην καταστροφή των συριακών χημικών όπλων, στο περιθώριο της τελετής,είπε ότι ελπίζει ότι αυτή θα ξεκινήσει μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου. Φόρο τιμής απέτισε στον Μαντέλα, καθώς την Τρίτη -λίγες ημέρες μετά τον θάνατό του- συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από την απονομή του Νόμπελ στον πρώην ηγέτη της Νοτίου Αφρικής.

Στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων απονέμεται το Νόμπελ Ειρήνης. Ο οργανισμός έχει συγκεντρώσει τις τελευταίες εβδομάδες τα βλέμματα, καθώς επιβλέπει την καταστροφή του συριακού χημικού οπλοστασίου. Σύμφωνα με τη νορβηγική επιτροπή, το Νόμπελ δόθηκε στον OPCW «για τις εκτεταμένες προσπάθειές του στην εξάλειψη των χημικών όπλων».

Η Μαλάλα Γιουσουφζάι, η 16χρονη πακιστανή μαθήτρια που μάχεται για το δικαίωμα των παιδιών στην εκπαίδευση και ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (OPCW) είναι τα φαβορί για το Νόμπελ Ειρήνης που ανακοινώνεται στις 12:00. Σύμφωνα με τη νορβηγική τηλεόραση, η οποία επικαλείται πηγές από την επιτροπή, το Νόμπελ θα πάει στον Οργανισμό.

Οι Ταλιμπάν του Πακιστάν επαναλαμβάνουν τις απειλές τους να επιτεθούν ξανά «μόλις τους δοθεί η ευκαιρία στην 16χρονη Μαλάλα Γιουσουφάι, η οποία αγωνίζεται για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση και έχει μετατραπεί σε παγκόσμιο σύμβολο του αγώνα κατά της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας όντας υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης και το Βραβείο Ζαχάρωφ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που απονέμονται εντός της εβδομάδας.

Υποστηρικτές του Μπράντλι Μάνινγκ, του Αμερικανού στρατιώτη που κρίθηκε ένοχος για την διαρροή στο WikiLeaks απόρρητων στρατιωτικών και διπλωματικών εγγράφων, κατέθεσαν στο Ινστιτούτο Νόμπελ του Όσλο αίτηση για να του απονεμηθεί το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.

Εκστρατεία υπέρ της υποψηφιότητας για το Νόμπελ Ειρήνης της 15χρονης Πακιστανής Μαλάλα Γιουσουφζάι, που μάχεται για το δικαίωμα των γυναικών στην εκπαίδευση και η οποία τραυματίστηκε σοβαρά όταν πυροβολήθηκε από τους Ταλιμπάν, ξεκίνησε στη Βρετανία. Ήδη, οι υποστηρικτές του αιτήματος ξεπερνούν τους 60.000. Επικεφαλής της εκστρατείας είναι η ακτιβίστρια Σαχίντα Σουντχάρι, η οποία απηύθυνε έκκληση στον πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον και άλλους ανώτερους αξιωματούχους της κυβέρνησης να ορίσουν ως υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης τη νεαρή Μαλάλα. Στο Πακιστάν, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι όσες οικογένειες στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο θα λαμβάνουν ειδικό επίδομα.

Στους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξε η ΕΕ για το ποιος θα παραλάβει το Νόμπελ Ειρήνης, μία εβδομάδα μετά την απονομή του βραβείο από τη νορβηγική επιτροπή.

Με ενθουσιασμό έκαναν δεκτή την απόφαση της νορβηγικής επιτροπής για την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρωπαίοι ηγέτες και αξιωματούχοι. «Ημέρα χαράς για την Ευρώπη» λέει ο Όλι Ρεν, για «τιμή και ευθύνη» μιλά η γαλλική προεδρία, το ευρώ «αντιπροσωπεύει την ειρήνη» δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος.

Η νορβηγική επιτροπή του Νόμπελ Ειρήνης θα ανακοινώσει την Παρασκευή το πρόσωπο που πρόκειται να τιμηθεί με το πολυπόθητο βραβείο φέτος, ενώ οι εικασίες για το ποιος θα το κερδίσει δίνουν και παίρνουν. To νορβηγικό κανάλι NRK υποστήριξε μάλιστα, επικαλούμενο «έμπιστες πηγές», ότι το βραβείο έχει αποφασιστεί ομόφωνα να απονεμηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έργο που έχει θάψει το «τσεκούρι του πολέμου» σε μία ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.

Η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης στη Μιανμάρ, Αούνγκ Σαν Σούου Κίι, παρέλαβε με 20 χρόνια καθυστέρηση το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. «Η διεθνής κοινότητα, με συντονισμένο τρόπο, πρέπει να στηρίξει τη δημοκρατική μεταρρυθμιστική πορεία στην πατρίδα μου» είπε από το Όσλο, τονίζοντας ότι είναι «αισιόδοξη» για την επίτευξή της, παρ' ότι διατηρεί «μερικές επιφυλάξεις».

Στην πρώτη δημοκρατικά εκλεγμένη αρχηγό κράτους της της Αφρικής, την πρόεδρο της Λιβερίας Έλεν Τζόνσον Σέρλιφ, στη Λιβεριανή ακτιβίστρια Λέιμα Γκμπόουι και στην Ταουακούλ Κάρμαν, ηγετικό στέλεχος των διαδηλωτών στην Υεμένη και πρόεδρο της οργάνωσης Γυναίκες Δημοσιογράφοι Χωρίς Αλυσίδες, απονεμήθηκε την Παρασκευή το Νόμπελ Ειρήνης για το 2011.

Σε ηλικία 71 ετών απεβίωσε η τιμημένη με Νόμπελ Ειρήνης Ουανγκάρι Μαατάι. Η μαχητική Κενυάτισσα οικολόγος έπασχε από καρκίνο. Η Μαατάι ήταν η πρώτη γυναίκα από την Αφρική που βραβεύτηκε -το 2004- με το Νόμπελ Ειρήνης από τη θέσπισή του πριν από εκατό χρόνια. Ίδρυσε το 1977 το «Κίνημα της Πράσινης Ζώνης», το μεγαλύτερο πρόγραμμα δενδροφύτευσης στην Αφρική, ενώ αντιστάθηκε θαρραλέα στο καταπιεστικό πρώην καθεστώς της Κένυας.

Ο Κινέζος διανοούμενος, Λιού Σιαομπό, αφιέρωσε -από το κελί του- το Νόμπελ Ειρήνης στις «χαμένες ψυχές» της εξέγερσης του 1989 στην πλατεία Τιένανμεν. Ο Λιού Σιαομπό δεν πήγε στην τελετή απονομής στο Όσλο. «Δεν υπάρχει δύναμη που μπορεί να θέσει τέλος στην ανθρώπινη αναζήτηση για ελευθερία» τονίζει ο Λιού Σιαομπό σε κείμενο που διάβασε η Λιβ Ούλμαν. «Πολιτική φάρσα» χαρακτηρίζει το Πεκίνο τη βράβευση, στην οποία παρέστη μόλις το ένα τρίτο των χωρών που είχαν προσκληθεί.

Να μην εκπροσωπηθούν στην τελετή απονομής του Νόμπελ Ειρήνης, την Παρασκευή στο Όσλο, αποφάσισαν η Κίνα και άλλες 18 χώρες, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δυσαρέσκειά τους για τη βράβευση του αντιφρονούντα Λιού Σιαομπό.

Την αντίδραση του Πεκίνου στη βράβευση του αντιφρονούντα Λιου Σιαομπό με το Νόμπελ Ειρήνης επικρίνει ο πνευματικός ηγέτης του Θιβέτ. «Η κινεζική κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει καμία αντίθετη άποψη» δηλώνει ο Δαλάι Λάμα υπογραμμίζοντας ότι η πορεία προς μία ανοικτή και διαφανή κοινωνία είναι «η μόνη λύση για τη σωτηρία του συνόλου του κινεζικού λαού». Την ίδια ώρα, ακυρώνεται συνάντηση μεταξύ Νορβηγίας και Κίνας για την αλιεία εν μέσω των «κραδασμών» για τη βράβευση του Λιου Σιαομπό.

Στον φυλακισμένο Κινέζο αντιφρονούντα Λιου Σιαομπό απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης 2010 «για τον μακροχρόνιο και ειρηνικό αγώνα του για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα». Το βραβείο έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση του Πεκίνου.

Τον Κινέζο αντιφρονούντα Λιου Σιαομπό, μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Γερμανό πρώην «καγκελάριο της επανένωσης» Χέλμουτ Κολ, θεωρούν οι «γνώστες» των νορβηγικών ΜΜΕ επικρατέστερους για το φετινό Νόμπελ. Μετά την περυσινή επιλογή του Μπαράκ Ομπάμα και τις επικρίσεις που προκλήθηκαν, αρκετοί πιθανολογούν πως η πενταμελής νορβηγική επιτροπή που απονέμει το βραβείο θα περιοριστεί φέτος σε «ασφαλέστερες» επιλογές.