μπελέν

Χωρίς να τον κατονομάζει, ο ομοσπονδιακός πρόεδρος της χώρας Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν με ανακοίνωσή του άσκησε κριτική στην φρασεολογία, με ναζιστικούς υπαινιγμούς, του αυστριακού υπουργού Εσωτερικών Χέρμπερτ Κικλ, του συγκυβερνώντος στην Αυστρία ακροδεξιού εθνικιστικού Κόμματος των Ελευθέρων.

Σειρά σημαντικών ιστορικών επετείων που πρόκειται να τιμήσει εφέτος η Αυστρία, με πολλές εκδηλώσεις στη διάρκεια του, αναμένεται να αναδείξουν το 2018 σε μια «Χρονιά της αυστριακής ταυτότητας». Η Αυστριακή Δημοκρατία γιορτάζει φέτος την 100η επέτειο από την ίδρυση της, στις 12 Νοεμβρίου του 1918, όταν, όπως παρατήρησε ο αυστριακός Πρόεδρος στο διάγγελμα του, «ελάχιστοι άνθρωποι θεωρούσαν ως εφικτό ότι αυτή θα μπορούσε να επιβιώσει».

Διαβεβαιώσεις για τον σαφή φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό της κυβέρνησής του που ορκίζεται αύριο, Δευτέρα, ενώπιον του ομοσπονδιακού προέδρου της Αυστρίας Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν, θα δώσει την Τρίτη στις Βρυξέλλες, στις συναντήσεις του με την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο νέος Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς.

Πολλοί πίστευαν ότι η ανάδειξη «πράσινου» προέδρου στην Αυστρία θα εξημέρωνε τα πολιτικά ήθη. Όμως τα παραδοσιακά κόμματα συνεχίζουν τις αντιπαραθέσεις, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες εκλογές.

Λίγα 24ωρα μετά τον επαναληπτικό γύρο των αυστριακών προεδρικών εκλογών και την ήττα του υποψηφίου του, Νόρμπερτ Χόφερ, το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων της αντιπολίτευσης φέρεται εκ νέου -στην πρώτη δημοσκόπηση μετά τις προεδρικές εκλογές- να αναδεικνύεται πρώτη πολιτική δύναμη και μάλιστα με μεγάλο προβάδισμα σε περίπτωση που διεξάγονταν σήμερα βουλευτικές εκλογές στην Αυστρία.

Στην πρώτη του ομιλία ως εκλεγμένος πρόεδρος της Αυστρίας, ο οικολόγος, πρώην καθηγητής Πανεπιστημίου και πρώην ηγέτης του κόμματος των Πρασίνων, Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν, έστειλε μήνυμα ενότητας στους Αυστριακούς έπειτα από μία εκλογική αναμέτρηση που δίχασε τους ψηφοφόρους της χώρας.

Ο 72χρονος οικολόγος, πρώην καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βιέννης και πρώην αρχηγός επί 11 χρόνια του κόμματος των Πράσινων Αλεξάντερ Βαν Ντερ Μπέλεν είναι οριστικά ο νέος ομοσπονδιακός πρόεδρος της Αυστρίας για τα επόμενα έξι χρόνια, βάσει του τελικού αποτελέσματος που διαμορφώθηκε μετά την καταμέτρηση και των επιστολικών ψήφων του επαναληπτικού γύρου των αυστριακών προεδρικών εκλογών, η οποία ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της Τρίτης.

Ο 72χρονος Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν είναι ο άνθρωπος που χάρισε βαθιές ανάσες ανακούφισης στους Αυστριακούς, αλλά και στους Ευρωπαίους, καθώς κατάφερε να κερδίσει για δεύτερη φορά τον υποψήφιο της ακροδεξιάς. Παιδί προσφύγων, θεριακλής, και λάτρης του Ντόναλντ (Ντακ).

Μετά από μία εξοντωτικά μακρόσυρτη προεκλογική εκστρατεία, η Βιέννη εμφανίζεται ανακουφισμένη βλέποντας την «καλή Αυστρία» (όπως χαίρονται να λένε τα πρωτοσέλιδα) να επικρατεί στην προεδρική κάλπη. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν το καθαρό προβάδισμα του Μπέλεν -μεγαλύτερο μάλιστα από ό,τι πριν- όμως όλοι, πολιτική ηγεσία και ΜΜΕ, τονίζουν ότι δεν επιτρέπεται εφησυχασμός: Η ακροδεξιά πήρε κάτι λιγότερο από τις μισές ψήφους και έχει πιστοποιημένη τη δυναμική της όποτε στηθούν οι επόμενες κάλπες.

Καθαρός νικητής των προεδρικών εκλογών αναδείχθηκε ο ανεξάρτητος υποψήφιος (πρώην πρόεδρος των Πράσινων), Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν, έναντι του υποψηφίου της ακροδεξιάς Νόρμπερτ Χόφερ. Ο ακροδεξιός υποψήφιος αποδέχθηκε -αυτήν τη φορά- το αποτέλεσμα των εκλογών. Θα είμαι ένας πρόεδρος «ανοιχτόμυαλος, φιλελεύθερος και πάνω από όλα ευρωπαϊστής» δήλωσε ο Μπέλεν, τονίζοντας ότι η νίκη του στέλνει μήνυμα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Θα γίνει η Αυστρία η πρώτη χώρα στην Ευρώπη με ακροδεξιό πρόεδρο; Θα αποφασίσουν την Κυριακή οι ψηφοφόροι, που επιλέγουν πρόεδρο σε ένα σίριαλ με «αμερικανικό άρωμα». Ο ανεξάρτητος Φαν ντερ Μπέλεν αντιμετωπίζει τον Χόφερ του ακροδεξιού-λαϊκιστικού FPÖ, τα γκάλοπ δείχνουν τη μάχη στο νήμα και η Ευρώπη παρακολουθεί κάτι που εκλαμβάνει ως συνέχεια της ψήφου για Brexit και προοίμιο των εκλογών σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία.

Στην τελευταία τους τηλεοπτική αναμέτρηση πριν την κάλπη της Κυριακής, οι δύο διεκδικητές της αυστριακής προεδρίας έδωσαν μία από τις πικρόχολες στιγμές αυτής της (παρατραβηγμένης) εκστρατείας: Ο ανεξάρτητος Μπέλεν και ο ακροδεξιός Χόφερ αντάλλασσαν προσβολές και κατηγορούσαν ο ένας τον άλλον για ψέματα, σε μία σύγκρουση που ταίριαζε στην πόλωση που έχει φέρει η κάλπη στην Αυστρία. Στήθος με στήθος εμφανίζουν οι δημοσκοπήσεις τους δύο υποψηφίους.

Στην Αυστρία κορυφώνονται ο προεκλογικός πυρετός και η πόλωση. Την Κυριακή ο ακροδεξιός Νόρμπερτ Χόφερ και ο «πράσινος» Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν θα διεκδικήσουν και πάλι το ύπατο αξίωμα της χώρας στις προεδρικές.

Μία εβδομάδα πριν την τελική κάλπη για την προεδρία της Αυστρίας, ο υποψήφιος του ακροδεξιού FPÖ Νόρμπερτ Χόφερ κατηγόρησε την γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ πως με την στάση της στο προσφυγικό «έβλαψε την Ευρώπη επειδή άνοιξε τα σύνορα». Ο αντίπαλός του, Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν, τον κατηγόρησε με τη σειρά του πως «παίζει ανεύθυνα» με την παραμονή της Αυστρίας στην ΕΕ.

Η πιθανότητα της εκλογής, για πρώτη φορά, ενός υποψήφιου της ακροδεξιάς στο ύπατο αξίωμα μίας χώρας της Ευρώπης κορυφώνει την αγωνία στην Αυστρία και, κυρίως στο εξωτερικό, μία εβδομάδα πριν την επαναληπτική κάλπη της 4ης Δεκεμβρίου.

Το αυστριακό υπουργείο Εσωτερικών προειδοποίησε με κίνηση νομικών μέσων λογαριασμούς στο Facebook που προσφέρουν «προς πώληση» ψήφους στις επαναληπτικές προεδρικές εκλογές της 4ης Δεκεμβρίου. «Κάθε τέτοια περίπτωση θα πηγαίνει στον εισαγγελέα» προειδοποιεί η Βιέννη, ενώ η Αυστρία ετοιμάζεται για την τελική αναμέτρηση μεταξύ του ανεξάρτητου Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν και του υποψηφίου με το ακροδεξιό FPÖ Νόρμπερτ Χόφερ.

Η Βιέννη είχε προχωρήσει στην άνευ προηγουμένου κίνηση να ξαναστήσει τις προεδρικές κάλπες εξαιτίας παρατυπιών που είχαν καταγραφεί στην καταμέτρηση του δεύτερου γύρου, που είχαν δώσει στο νήμα τη νίκη στον Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν. Τώρα όμως εξετάζει να αναβάλει τις επαναληπτικές εκλογές: Κάποιοι από τους φακέλους για τις επιστολικές ψήφους έχουν... πρόβλημα με την κόλλα.

«Έχει πραγματικά υπέροχους πνεύμονες»: Με αυτήν την δήλωση ο γιατρός του Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν, ο οποίος διεκδικεί την αυστριακή προεδρία στις επαναληπτικές εκλογές, κλήθηκε να διαψεύσει τη φημολογία περί ασθένειας του υποψηφίου (και να δείξει τα επίπεδα σουρεαλισμού που έχει αγγίξει η δεύτερη προεκλογική εκστρατεία στη Βιέννη). Ο Μπέλεν κάλεσε ο ίδιος τον γιατρό του να κάνει τις ανακοινώσεις, αποδεσμεύοντάς τον από το ιατρικό απόρρητο.

Πριν το άνευ προηγουμένο ξαναστήσιμο της προεδρικής κάλπης στην Αυστρία, η αβεβαιότητα που αισθάνονται όλοι στη Βιέννη -η πρώτη μάχη είχε δοθεί στο νήμα- φαίνεται να επιβεβαιώνεται και στις δημοσκοπήσεις: Σημαντικό τμήμα όσων είχαν αναγκαστεί στο δεύτερο γύρο να επιλέξουν διαφορετικό υποψήφιο εμφανίζονται αναποφάσιστοι, ενώ οι περισσότεροι πιστεύουν πως αυτή τη φορά θα επικρατήσει ο ακροδεξιός Νόρμπερτ Χόφερ.

Με φωνές πως «γίναμε μπανανία» και υπονοούμενα (λόγω του αδύνατου να αποδειχθεί) περί νοθείας διαφήμιζε η αυστριακή ακροδεξιά την προσφυγή εναντίον της οριακής της ήττας στην προεδρική κάλπη -με το Συνταγματικό Δικαστήριο τελικά να την ξαναστήνει, όχι επειδή διαπιστώθηκε νοθεία αλλά μόνο παρατυπίες. Η Βιέννη τώρα δείχνει στην ίδια την ακύρωση ως απόδειξη πως η Αυστρία είναι ευνομούμενο κράτος και η πολιτική της ηγεσία... επιχαίρει και απαντά: «Όχι, δεν είμαστε μπανανία».

Την επανάληψη των προεδρικών εκλογών στην Αυστρία αποφάσισε η Δικαιοσύνη αποδεχόμενη προσφυγή της ακροδεξιάς. Στις εκλογές-«θρίλερ» επικράτησε ο υποψήφιος των Οικολόγων Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν με λίγες χιλιάδες ψήφους διαφορά από τον υποψήφιο της ακροδεξιάς Νόρμπερτ Χόφερ. Στα τέλη Σεπτεμβρίου ή το αργότερο στις αρχές Οκτωβρίου στήνονται οι κάλπες.

Η Βιέννη επέλεξε, για μόλις μερικές χιλιάδες ψήφους, για πρόεδρο έναν ανεξάρτητο υποψήφιο απέναντι στο «φιλικό πρόσωπο της ακροδεξιάς» και η κατάληξη του θρίλερ έκανε -όπως λένε Παρίσι ή Βερολίνο- την Ευρώπη «να αναπνεύσει ανακουφισμένη». Ο νέος πρόεδρος υπόσχεται ενωτική στάση, όμως η ανακούφιση στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι περιορισμένη: Η περίπτωση της ευημερούσας Αυστρίας -στερώντας την «εξήγηση» της οικονομικής κρίσης- φωτίζει κάποιες από τις ρίζες του προβλήματος σε ολόκληρη την ήπειρο. 

«Όχι» στον ακροδεξιό πρόεδρο λέει η Αυστρία, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα που έγιναν γνωστά το απόγευμα. Νέος πρόεδρος της χώρας εξελέγη ο οικολόγος Αλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν, ο οποίος απέτρεψε τον Νόρμπερτ Χόφερ να γίνει ο πρώτος ακροδεξιός ηγέτης στην ΕΕ. Το αποτέλεσμα έκριναν οι επιστολικές ψήφοι.

Ένα βαθύ ρήγμα διατρέχει την Αυστρία: Καλούμενοι να επιλέξουν μεταξύ του ακροδεξιού Χόφερ και του οικολόγου Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν για την προεδρία, οι Αυστριακοί μοιράστηκαν στα δύο δίνοντας ουσιαστικά την ίδια δύναμη στους δύο υποψηφίους. Το τελικό αποτέλεσμα θα το κρίνουν οι επιστολικές ψήφοι, και οι προγνώσεις προβλέπουν -αν και οι βεβαιότητες αποκλείονται- οριακή επικράτηση του οικολόγου. Ό,τι κι αν γίνει όμως, σίγουρο είναι πως ο επόμενος πρόεδρος της Αυστρίας θα είναι μόνο ο πρόεδρος των μισών Αυστριακών.

Σε εκλογικό θρίλερ έχουν μετατραπεί οι προεδρικές εκλογές στην Αυστρία που θα κρίνουν εάν η χώρα θα γίνει η πρώτη της Ευρώπης με ηγέτη ακροδεξιό πολιτικό. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, ο υποψήφιος του ακροδεξιού εθνικιστικού Κόμματος των Ελευθέρων Νόρμπερτ Χόφερ προηγείται με ποσοστό 51,9%, έναντι 48,1% του πρώην ηγέτη των Πρασίνων, Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν. Το τελικό αποτέλεσμα θα κρίνουν οι επιστολικές ψήφοι και θα ανακοινωθεί τη Δευτέρα.