κοσόβου

«Ένα πρωί, οι δύο καλύτεροί μου σερβιτόροι με ενημέρωσαν ότι παραιτούνται. Το ίδιο βράδυ έπαιρναν τον αυτοκινητόδρομο του Βελιγραδίου για τη Γερμανία. Έπαιρναν έναν καλό μισθό. Αλλά προσβλήθηκαν από τον ιό της εξόδου»... Από τον Σεπτέμβριο το Κόσοβο αδειάζει, 40.000 άνθρωποι έχουν ζητήσει άσυλο από τη Γερμανία και την Ουγγαρία σε ένα εξάμηνο. Με άλλα λόγια, η έβδομη επέτειος από την μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, στις 17 Φεβρουαρίου του 2008, έχει βρει το Κόσοβο αντιμέτωπο με μαζική μετανάστευση.

Ξαναρχίζουν, μετά από διακοπή δέκα μηνών, στις Βρυξέλλες οι δύσκολες συνομιλίες μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας με στόχο την εξομάλυνση στις σχέσεις των δύο πλευρών -αλλά και την πρόοδο στις σχέσεις της Σερβίας με την ΕΕ. Οι πρόσφατες ταραχές στην Πρίστινα με «σερβικό χρώμα» δείχνουν το κλίμα επιδείνωσης που σχηματίζει το σκηνικό της πρώτης συνάντησης των δύο πρωθυπουργών μετά τις εκλογές στο Κόσοβο.

Η Σερβία αναγνώρισε de facto το Κόσοβο, τόνισε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι σε συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα Die Presse.

Το Κόσοβο έγινε δεκτό στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, σύμφωνα με απόφαση που ελήφθη στη συνεδρίαση του οργανισμού στο Μονακό. Το Κόσοβο θα μπορέσει να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο το 2016, ανακοίνωσε η ΔΟΕ.

Οι πολιτικές διαφορές ανάμεσα σε Σερβία και Αλβανία δεν ήταν δυνατό να μην επηρεάσουν και τον ποδοσφαιρικό αγώνα (διεκόπη στο 40' και ενώ η αναμέτρηση ήταν 0-0) μεταξύ των δύο χωρών για τα προκριματικά του Euro 2016. Και μπορεί η αστυνομία του Βελιγραδίου να είχε προετοιμαστεί για τυχών επεισόδια, αλλά δυστυχώς δεν κατάφερε να τα αποτρέψει.

Με πλαιστικές σφαίρες, δακρυγόνα και γκλομπ διέλυσε η αστυνομία διαδήλωση Αλβανών στη Μιτρόβιτσα του Κοσόβου, που αντιδρούσαν στην ενίσχυση του «μπλόκου» στη γέφυρα που χωρίζει τη σερβική από την αλβανική κοινότητα της εθνοτικά διαιρεμένης πόλης. Οι διαδηλωτές είχαν πυρπολήσει οχήματα, ενώ την αστυνομία κλήθηκε να συνδράμει και η ΝΑΤΟϊκή δύναμη, με πολωνική δύναμη να αντιμετωπίζει τους διαδηλωτές ενώ αμερικανικά τεθωρακισμένα φρουρούσαν τη γέφυρα.

Νεκρός από τις σφαίρες αγνώστου έπεσε την Κυριακή υποψήφιος με το κόμμα του πρωθυπουργού του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι, μία εβδομάδα μετά τις βουλευτικές εκλογές. Δεν είναι σαφές αν το κίνητρο της δολοφονίας του Έλβις Πίστα ήταν πολιτικό, ανακοίνωσε η αστυνομία.

Το Δημοκρατικό Κόμμα Κοσόβου (PDK) του νυν πρωθυπουργού Χάσιμ Θάτσι είναι ο νικητής των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν στο Κόσοβο, βάσει των επίσημων αποτελεσμάτων που ανακοίνωσε η εκλογική επιτροπή. Το κόμμα του Θάτσι, ο οποίος ετοιμάζεται για τρίτη πρωθυπουργική θητεία, συγκεντρώνει 31,21% και ακολουθεί η Δημοκρατική Ένωση Κοσόβου (LDK) του Ίσα Μουσταφά με ποσοστό 26,13%.

Ελαφρύ προβάδισμα διατηρεί σύμφωνα με τα exit poll το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα του Κοσσυφοπεδίου (PDK) στις εκλογές που συνιστούν κρίσιμο τεστ για την κυβέρνηση του Χασίμ Θάτσι, ο οποίος τελευταία εμφανίζεται πολιτικά αποδυναμωμένος εξαιτίας της ανεργίας που πλήττει το 36% του πληθυσμού και των κρουσμάτων διαφθοράς.

Οι Κοσοβάροι προσέρχονται την Κυριακή στις κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές σε μια δύσκολη δοκιμασία για τον πρωθυπουργό Χασίμ Θάτσι, ενώ ταυτόχρονα ένα από τα βασικά ζητούμενα της διαδικασίας είναι η συμμετοχή της σερβικής μειονότητας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την προσέγγιση της Πρίστινας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τρεις νεκροί και αδιευκρίνιστος αριθμός τραυματιών είναι ο πρώτος απολογισμός από την έκρηξη που σημειώθηκε το πρωί της Παρασκευής σε σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έξω από την Πρίστινα του Κοσόβου.

Στην πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ έφθασε το βράδυ της Τετάρτης ο αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος την Πέμπτη θα έχει σειρά συναντήσεων με την ηγεσία της ΠΓΔΜ και με άλλους πολιτικούς παράγοντες. Ο κ. Βενιζέλος μετέβη στα Σκόπια οδικώς από την Πρίστινα, όπου είχε συνάντηση με τον πρωθυπουργό του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι.

Η Άγκυρα δεν πρόκειται να ζητήσει συγγνώμη από τη Σερβία για τη δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν ότι «η Τουρκία είναι Κόσοβο και το Κόσοβο είναι Τουρκία» τόνισε ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου. Υπογράμμισε ότι η συγκεκριμένη δήλωση δεν εμπεριείχε προσβολή, αλλά μόνο θετικά συναισθήματα και ότι οι σχέσεις Σερβίας-Τουρκίας έγιναν η ραχοκοκαλιά της σταθερότητας των Βαλκανίων.

Στην πόλη Πρίζρεν του Κοσόβου βρίσκεται η κυβέρνηση των Τιράνων, όπου θα πραγματοποιήσει την πρώτη κοινή σύσκεψη της με την κυβέρνηση του Κοσόβου. Οι δύο κυβερνήσεις θα συζητήσουν θέματα εθνικού ενδιαφέροντος, όπως και πρακτικά θέματα που θα διευκολύνουν την περαιτέρω συνεργασία μεταξύ Αλβανίας και Κοσόβου.

Χωρίς επεισόδια ολοκληρώθηκε ο δεύτερος γύρων των δημοτικών εκλογών στις βόρειες επαρχίες του Κοσόβου, με το δήμο της Μιτρόβιτσα -τον μεγαλύτερο εκείνων με πλειονότητα Σέρβων- να πηγαίνει σε «σκληροπυρηνικό» Σέρβο που διαμήνυσε, ήδη μετά το κλείσιμο της κάλπης, πως «κοινός στόχος είναι να μείνει το Κόσοβο στη Σερβία». Οι δημοτικές κάλπες στους σερβικούς δήμους του ανεξάρτητου Κοσόβου είναι μέρος της συμφωνίας Πρίστινας-Βελιγραδίου για εξομάλυνση των σχέσεών τους.

Μόνο με ισχυρή αστυνομική παρουσία κατάφερε να ολοκληρωθεί χωρίς επεισόδια ο επαναληπτικός γύρος των δημοτικών εκλογών στους -ως επί το πλείστον, σερβικού πληθυσμού- δήμους του βόρειο Κοσόβου. Στη Μιτρόβιτσα, τον μεγαλύτερο από τους σερβικούς δήμους, η προσέλευση έφτασε στο 22%.

Δεύτερος γύρος δημοτικών εκλογών θα διεξαχθεί σε έξι δήμους του νοτίου Κοσόβου με σερβική πλειοψηφία, ενώ οι τέσσερις δήμοι του βορείου Κοσόβου, όπου πλειοψηφούν οι Σέρβοι δεν έχουν συμπεριληφθεί στα προκαταρκτικά εκλογικά αποτελέσματα με αποτέλεσμα να εξετάζονται τρεις πιθανές λύσεις, δήλωσε η πρόεδρος της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής του Κοσόβου, Βαλιντέτα Ντάκα. Ο δεύτερος γύρος των εκλογών θα γίνει την 1η Δεκεμβρίου.

Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) δεν ζήτησε επανάληψη των δημοτικών εκλογών στο βόρειο Κόσοβο, όπου Σέρβοι κουκουλοφόροι εισέβαλαν το απόγευμα της Κυριακής σε εκλογικά τμήματα ρίχνοντας δακρυγόνα, προσπαθώντας να εκφοβίσουν Σέρβους του Κοσόβου να μετέχουν στην εκλογική διαδικασία. Τελικώς, η ψηφοφορία διεκόπη γύρω στις 5 το απόγευμα και ήταν άγνωστο εάν ο ΟΑΣΕ θα ζητούσε επανάληψη της διαδικασίας.

Την εύθραυστη συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων Βελιγραδίου-Πρίστινας υπονομεύουν η υψηλή αποχή του σερβικού πληθυσμού στις δημοτικές εκλογές της Κυριακής στο Κοσσυφοπέδιο μαζί με τα επεισόδια βίας και εκφοβισμού σε εκλογικά τμήματα της εθνοτικά διαιρεμένης Μιτρόβιτσα. Μποϊκοτάζ και βία αποτελούν καθαρή ένδειξη της αντίστασης των Σέρβων στην ενσωμάτωσή τους με το υπόλοιπο Κόσοβο και αντικατοπτρίζουν τη μεγάλη πρόκληση με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η ΕΕ για την εφαρμογή της συμφωνίας του Απριλίου.

Εξαιρετικά χαμηλό είναι το ποσοστό συμμετοχής του σερβικού πληθυσμού στο βόρειο Κόσοβο στις δημοτικές εκλογές παρά τις εκκλήσεις της σερβικής κυβέρνησης για μαζικό «παρών» στις κάλπες. Η μεγάλη αποχή οφείλεται στο κλίμα έντασης που προκλήθηκε κατά την προεκλογική περίοδο από πολιτικούς παράγοντες των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου, οι οποίοι αντιτίθενται στην εφαρμογή της συμφωνίας των Βρυξελλών.

Στις πρώτες δημοτικές εκλογές μετά τις συνομιλίες για εξομάλυνση των σχέσεων Σερβίας και Κοσόβου, οι Κοσοβάροι προσέρχονται την Κυριακή στις κάλπες με το βλέμμα στραμμένο στους σερβικούς δήμους του βορρά. Σε μία εξέλιξη που αποκλιμακώνει κάπως την ένταση, η Πρίστινα απέσυρε το ένταλμα σύλληψης Σέρβου υπουργού για «παράνομη είσοδο» κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Η πορεία της διαδικασίας θεωρείται καίριας σημασίας για την υλοποίηση της συμφωνίας.

Για την Άγκυρα το Κόσοβο και η Τουρκία αποτελούν μία χώρα, δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν από το Κόσοβο όπου πραγματοποιεί επίσκεψη μαζί με τον αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα. Ο τελευταίος δέχεται εσωτερικά πυρά που χαρακτηρίζουν «αίσχος» και «υποτελή» την συμμαχία του με την Άγκυρα στο θέμα του Κοσόβου.

Κοντά στη ρήξη έφτασαν Βελιγράδι και Πρίστινα στη μάχη για το πλαίσιο των δημοτικών εκλογών στο Κόσοβο στις αρχές Νοεμβρίου, με τη διαμάχη να λήγει τελικά αφού η Σερβία χρειάστηκε να απειλήσει με πλήρη αποχώρηση από τις συνομιλίες εξομάλυνσης. Μήλον της έριδος ήταν το εάν θα επιτραπεί σε πολιτικούς από τη Σερβία να βρεθούν στους σερβικούς δήμους στο βόρειο Κόσοβο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.

Την ενόχλησή του για τους «πολύ δύσκολους όρους» που έθεσε η γερμανική Βουλή στη Σερβία για την ένταξή της στην ΕΕ εξέφρασε ο πρόεδρος της Σερβίας, Τόμισλαβ Νίκολιτς ενώ επισήμανε ακόμη ότι η Ένωση «ως οργανισμός» δεν θα έπρεπε ποτέ να ζητήσει την αναγνώριση του Κοσόβου από τη Σερβία.

Την παραίτησή του, προλαμβάνοντας την απομάκρυνσή του, ανακοίνωσε ο διπλωματικός σύνδεσμός του Κοσόβου στη Σερβία Λιουλζίμ Πέτσι εξαιτίας σχολίων του που το Κόσοβο έκρινε «επικίνδυνα» για την προσέγγιση των δύο πλευρών. Βελιγράδι και Πρίστινα είχαν εγκαινιάσει μόλις τη Δευτέρα γραφεία διπλωματικών συνδέσμων, ως μέρος της συμφωνίας υπό την αιγίδα της ΕΕ για εξομάλυνση των διμερών σχέσεων.