πραξικόπημα

«Ανησυχητική» χαρακτήρισε η Ευρωπαϊκή Ένωση την καταστολή κατά των ΜΜΕ στην Τουρκία, προειδοποιώντας την Άγκυρα να σεβαστεί τις βασικές ελευθερίες. Η γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε από την πλευρά της ότι η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να ακολουθήσει την αρχή της αναλογικότητας όσον αφορά την τιμωρία των υπεύθυνων πίσω από το πραξικόπημα. «Βαθιά ανησυχία» για το κλείσιμο μέσων μαζικής ενημέρωσης εκφράζουν και οι ΗΠΑ ζητώντας διευκρίνσεις από την τουρκική κυβέρνηση για το φιρμάνι Ερντογάν.

Οι αφίξεις ξένων τουριστών μειώθηκαν κατά 40% στην Τουρκία τον Ιούνιο σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, με συνέπεια να βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδό τους φέτος, λόγω των επιθέσεων και της διπλωματικής κρίσης με τη Ρωσία, ανακοίνωσε το υπουργείο Τουρισμού. Πτώση αναμένεται και τον Ιούλιο οπότε αναμένεται να καταγραφεί ο αντίκτυπος της επίθεσης στο αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης και το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.

Σε κρίση κινδυνεύει να οδηγήσει τις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις το κλίμα που καλλιεργείται σταθερά στην Τουρκία περί δακτύλου των ΗΠΑ στο αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου με αποκορύφωμα το δημοσίευμα της εφημερίδας Yeni Safak, οργάνου του Ερντογάν, που κατηγόρησε συγκεκριμένα ως ενορχηστρωτή τον Αμερικανό στρατηγό εν αποστρατεία Τζον Κάμπελ. Ο αρχηγός του Μεικτού Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ στρατηγός Τζόζεφ Ντάνφορντ, καθώς και ο ίδιος ο Κάμπελ, απέκρουσαν ως παράλογες και γελοίες τις αναφορές.

Οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις ανακοίνωσαν την Τετάρτη ότι 8.651 στρατιώτες, ποσοστό 1,5% του στρατεύματος, έλαβαν μέρος στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Το Γενικό Επιτελείο αναφέρει ότι οι στρατιώτες είναι «τρομοκράτες» του δικτύου του Φετουλάχ Γκιουλέν. Χρησιμοποιήθηκαν 37 αεροσκάφη, 37 ελικόπτερα, 74 τανκ, 239 τεθωρακισμένα και τρία πλοία. Οι τουρκικές αρχές έχουν θέσει υπό κράτηση περισσότερους από 15.000 ανθρώπους. «Τίποτα δεν έχει τελειώσει» διαμηνύει ο τούρκος πρωθυπουργός.

Με τη σύλληψη του πρώην νομάρχη της Κωνσταντινούπολης Χουσεΐν Αβνί Μουτλού και δύο στρατηγών που έχουν τη βάση τους στο Αφγανιστάν και τέθηκαν υπό κράτηση στο αεροδρόμιο του Ντουμπάι συνεχίζεται η εκκαθάριση-μαμούθ του καθεστώτος Ερντογάν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Απομακρύνθηκαν παράλληλα από τα καθήκοντά τους δύο διπλωμάτες.

Η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας (Ντιγιανέτ) έχει απομακρύνει μέχρι τώρα συνολικά 1.112 μέλη του προσωπικού της, περιλαμβανομένων ιεροκηρύκων και δασκάλων του Κορανίου, μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, σύμφωνα με ανακοίνωσή της.

«Αξιόπιστα στοιχεία» για βασανισμούς κρατουμένων στην Τουρκία μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος ανακοίνωσε ότι διαθέτει η Διεθνής Αμνηστία. Καταγγελίες για στέρηση τροφής, νερού και φαρμάκων, ξυλοδαρμούς και «βιασμούς με κλομπ»

Προσκλητήριο για «συγκέντρωση υπέρ της δημοκρατίας» στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης την Κυριακή έχει απευθύνει η κεμαλική αντιπολίτευση στην Τουρκία, με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) να συμμετέχει στο κάλεσμα. Την ίδια στιγμή, το πογκρόμ εκκαθαρίσεων σε όλο τον κρατικό μηχανισμό και τις Ένοπλες Δυνάμεις συνεχίζεται. «Δεν με ενδιαφέρουν και δεν τους ακούω» λέει ο Ερντογάν για το μπαράζ επικρίσεων από ευρωπαϊκά χείλη.

Καταργείται η προεδρική φρουρά στην Τουρκία αφότου τέθηκαν υπό κράτηση σχεδόν 300 μέλη της στο πλαίσιο των μαζικών εκκαθαρίσεων του καθεστώτος Ερντογάν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. «Δεν υπάρχει ανάγκη» ύπαρξης της επίλεκτης μονάδας, λέει ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ. Υπό κράτηση ανιψιός του Φετουλάχ Γκιουλέν, καθώς και βασικός συνεργάτης του αυτοεξόριστου στην Πενσυλβάνια ιεροκήρυκα τον οποίο κατηγορεί η Άγκυρα για το πραξικόπημα.

Δύο βάρκες με περίπου 116 πρόσφυγες και μετανάστες, οι περισσότεροι Αφρικανοί, έφτασαν από το πρωί του Σαββάτου στη Λέσβο. Τις τελευταίες 30 ώρες στη Λέσβο πέρασαν 224 πρόσφυγες και μετανάστες -αριθμός που ξεπερνά τον αριθμό των ροών σε όλο το βόρειο Αιγαίο από τις αρχές Ιουνίου  μέχρι την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απάντησε στις επικρίσεις των Ευρωπαίων για τα μέτρα καταστολής που εφαρμόζει, κατηγορώντας τους ότι συντηρούν «προκαταλήψεις» έναντι της χώρας του. Παράλληλα, ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων εξέφρασε την έκπληξη της Τουρκίας για το γεγονός ότι οι σύμμαχοι της χώρας δεν την έχουν επισκεφθεί ακόμα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.

Η Τουρκία επεδίωξε στο τελικό κείμενο της διάσκεψης των υπουργών Οικονομικών της ομάδας χωρών G-20, να συμπεριληφθεί δήλωση υποστήριξης προς την τουρκική κυβέρνηση, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της προηγούμενης εβδομάδας. Ωστόσο, η προσπάθεια των Τούρκων διπλωματών απέτυχε, σύμφωνα με αξιωματούχους της G-20.

Η προφυλάκιση μπορεί να διαρκεί έως 30 ημέρες για τα άτομα που θεωρούνται ύποπτα για συμμετοχή στο αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, σύμφωνα με το πρώτο διάταγμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την κήρυξη της χώρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Το διάταγμα διαλύει αρκετές χιλιάδες δομές και ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, που θεωρούνται ότι έχουν σχέση με τον εξόριστο ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν. Την Πέμπτη συγκαλείται το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο.

Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Τουρκίας χαρακτήρισε ως «κορυφή του παγόβουνου» τη διείσδυση των φερόμενων ως ακόλουθων του Φετουλάχ Γκιουλέν στους κρατικούς θεσμούς. Ο Νουρετίν Τσανικλί δήλωσε στο BBC ότι ο αριθμός των συλλήψεων θα μπορούσε να αυξηθεί. Επίσης, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μεχμέτ Σιμσέκ είπε ότι η η Τουρκία θα εφαρμόσει τις δημοκρατικές αρχές και το κράτος δικαίου.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Τουρκίας είπε ότι δεν χρειάζεται να στηθεί ειδικό δικαστήριο για τη δίκη των χιλιάδων ατόμων που κατηγορούνται για εμπλοκή στο αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και σημείωσε ότι οι δίκες θα λάβουν χώρα σε αστικά δικαστήρια στην περιοχή Σινκάν της Άγκυρας.

Με την Τουρκία σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης εν μέσω ολικής εκκαθάρισης μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δηλώνει στο Reuters ότι υπήρξαν «σημαντικά κενά» και «ανεπάρκειες» στην ΜΙΤ και προαναγγέλλει «αναδιάρθρωση» των Ενόπλων Δυνάμεων. Μία νέα απόπειρα πραξικοπήματος είναι πιθανή, αλλά δεν θα ήταν εύκολη, λέει ο Τούρκος πρόεδρος και προσθέτει ότι το κίνημα Γκιουλέν θα αντιμετωπιστεί ως «άλλη μία αυτονομιστική τρομοκρατική οργάνωση». Όσο για το καθεστώς έκτακτης ανάγκης, δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο να παραταθεί...

Ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ κατηγορεί τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι εκμεταλλεύεται το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου για να εφαρμόσει  σκληρή ισλαμιστική ατζέντα που θέτει σε κίνδυνο την Τουρκία και τις γειτονικές χώρες. «Χρησιμοποίησε το πραξικόπημα για να θέσει σε εφαρμογή ένα εξτρεμιστικό πρόγραμμα, το πρόγραμμα των Αδελφών Μουσουλμάνων εντός της Τουρκίας» δηλώνει ο Άσαντ.

Οι ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας παραμένουν ισχυρές παρά τις χιλιάδες συλλήψεις που έγιναν στον τουρκικό στρατό, δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. Τόνισε ότι αναμένει την αντίδραση της Τουρκίας στο πραξικόπημα να είναι ανάλογη και σύμφωνη με τις αξίες του ΝΑΤΟ, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει θέμα αναθεώρησης της συμμετοχής της χώρας στη στρατιωτική συμμαχία.

Μπορεί να υπήρξε ανάμειξη ξένων χωρών στην απόπειρα πραξικοπήματος δηλώνει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε συνέντευξή του στο δίκτυο Al Jazeera εν μέσω της εκκαθάρισης-μαμούθ στο όνομα του Φετουλάχ Γκιουλέν που πυροδοτεί κύμα ανησυχίας διεθνώς. Χαρακτηρίζει «μεγάλο λάθος» εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών εάν δεν εκδώσουν στην Τουρκία τον Γκιουλέν, αλλά «αποσυνδέει» το ζήτημα της χρήσης της βάσης του Ιντζιρλίκ από το αίτημα έκδοσης.

Η παραγωγή φαίνεται πως δεν αρκεί για να καλύψει τη ζήτηση: εκατομμύρια τουρκικές σημαίες εξαφανίζονται από την αγορά μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν προεδρεύει σήμερα, Τετάρτη, του συμβουλίου εθνικής ασφάλειας και του υπουργικού συμβουλίου στην Άγκυρα, όπου επέστρεψε το βράδυ της Τρίτης μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα. Ο Ερντογάν είχε δηλώσει τη Δευτέρα στην Κωνσταντινούπολη ότι μια «σημαντική απόφαση» θα ανακοινωθεί μετά το συμβούλιο ασφαλείας, αλλά δεν είχε διευκρινίσει περαιτέρω.

Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Τουρκίας (ΜΙΤ) ειδοποίησε την ηγεσία του στρατού για το σχεδιαζόμενο πραξικόπημα λίγες ώρες πριν αυτό εκδηλωθεί, αναφέρει η εφημερίδα Hurriyet, επικαλούμενη ανακοίνωση του Γενικού Επιτελείου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η ΜΙΤ ειδοποίησε στις 16:00 την Παρασκευή 15 Ιουλίου και οι πληροφορία αξιολογήθηκε από την ηγεσία του στρατεύματος για τη λήψη μέτρων.

«Είναι εντελώς παράλογο» να υποστηρίζεται ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σκηνοθέτησε την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος για να ενισχύσει την εξουσία του, δήλωσε ο εκπρόσωπός του στους δημοσιογράφους, αντιδρώντας στη συνεχιζόμενη σεναριολογία.

Και στα κατεχόμενα επεκτάθηκαν οι συλλήψεις για την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία. Οι συλλήψεις, όπως μεταδίδεται από τα κατεχόμενα, αφορούν «κρατικούς αξιωματούχους» και άνδρες του στρατού κατοχής.

Το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία και κυρίως οι μετέπειτα χειρισμοί του προέδρου Ερντογάν δοκιμάζουν για άλλη μια φορά τη σχέση Βερολίνου-Άγκυρας κάνοντάς την ακόμη πιο περίπλοκη.