Στις φετινές Κάννες ο διασυνοριακός πόλεμος της κινηματογραφικής βιομηχανίας θα είναι πιο προφανής από ποτέ.

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, το οποίο ξεκινά την Τρίτη στον απόηχο της υπόσχεσης του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς στις διεθνείς ταινίες, ετοιμάζεται να υποδεχθεί τους «μαχητές« του στα χαρακώματα της βιομηχανίας του θεάματος.

Οι Κάννες, όπου σκηνοθέτες, agents, διανομείς και δημοσιογράφοι συγκεντρώνονται από όλο τον κόσμο, είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες της μεγάλης οθόνης, με το δικό τους χρυσό βραβείο, τον Χρυσό Φοίνικα, να απονέμεται στον επίλογο του.

Σε αυτή την ακτογραμμή που προσελκύει σκηνοθέτες από σχεδόν κάθε γωνιά του πλανήτη για να παρουσιάσουν τις ταινίες τους, οι επιχειρηματίες εργάζονται όλη τη νύχτα για να πουλήσουν ολοκληρωμένες ταινίες ή πακέτα παραγωγών σε διάφορες περιοχές.

Καθώς οι ταινίες, και η κούρσα των Όσκαρ, έχουν γίνει μια παγκόσμια υπόθεση, η πλατφόρμα των Καννών έχει γίνει ακόμη πιο ζωτική για το ευρύτερο κινηματογραφικό οικοσύστημα – ακόμη και αν το Netflix επιμένει να απουσιάζει

«Κυκλοφορείς μια ταινία σε αυτή την αρένα που μοιάζει με Κολοσσαίο», λέει ο Βραζιλιάνος σκηνοθέτης Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιο, ο οποίος επιστρέφει στις Κάννες με το The Secret Agent, ένα θρίλερ που διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια της δικτατορίας της Βραζιλίας.

«Πρέπει πραγματικά να προετοιμαστείς για όλη την εμπειρία γιατί είναι αρκετά έντονη – δεν απέχει πολύ από το συναίσθημα μιας βόλτας με τρενάκι στο λούνα παρκ καθώς ανεβαίνεις τα σκαλιά στο Palais» λέει στο Associated Press.

Ίσως περισσότερο από ποτέ, όλα τα βλέμματα στον κόσμο του κινηματογράφου θα είναι στραμμένα στο 78ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών όταν ξεκινήσει αυτή την εβδομάδα.

Και αυτό όχι μόνο λόγω της μακράς λίστας των πολυαναμενόμενων ταινιών που πρόκειται να κάνουν πρεμιέρα στο φεστιβάλ της Κυανής Ακτής (συμπεριλαμβανομένων ταινιών των Σπάικ Λι, Γουές Άντερσον, Λιν Ράμσεϊ, Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ και Άρι Άστερ) και της λεγεώνας αστέρων που πρόκειται να περπατήσουν στο θρυλικό κόκκινο χαλί (μεταξύ άλλων οι Τζένιφερ Λόρενς, Ντένζελ Ουάσινγκτον, Ρόμπερτ Πάτινσον και Κρίστεν Στιούαρτ).

Το κόκκινο χαλί των Καννών μπορεί να είναι εξίσου μια πλατφόρμα για πολιτική διαμαρτυρία όσο και για απαράμιλλη αίγλη

Καθώς οι ταινίες, και η κούρσα των Όσκαρ, έχουν γίνει μια παγκόσμια υπόθεση, η πλατφόρμα των Καννών έχει γίνει ακόμη πιο ζωτική για το ευρύτερο κινηματογραφικό οικοσύστημα – ακόμη και αν το Netflix επιμένει να απουσιάζει.

Άλλωστε οι Κάννες δίνουν και το πρώτο στίγμα για την κούρσα των άλλων βραβείων αναδεικνύοντας τους νέους νικητές -βλέπε Anora.

Σε παράλληλο χρόνο οι Κάννες έχουν γεωπολιτική σημασία στη βιομηχανία του θεάματος.

Το κόκκινο χαλί των Καννών μπορεί να είναι εξίσου μια πλατφόρμα για πολιτική διαμαρτυρία όσο και για απαράμιλλη αίγλη.

Το φετινό φεστιβάλ θα περιλαμβάνει έναν αντιφρονούντα Ιρανό σκηνοθέτη (Τζαφάρ Παναχί), έναν Ουκρανό σκηνοθέτη (Σεργκέι Λοζνίτσα) και την πρώτη νιγηριανή παραγωγή στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα (το My Father’s Shadow του Ακινόλα Ντέιβις Τζούνιορ).

Ο Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε σοκ στο Χόλιγουντ και τη διεθνή κινηματογραφική κοινότητα όταν ανακοίνωσε στις 4 Μαΐου ότι όλες οι ταινίες που «παράγονται σε ξένες χώρες» θα αντιμετωπίσουν δασμούς 100%

Οι πολλοί δρόμοι προς τις Κάννες

Για πολλούς σκηνοθέτες, η συμμετοχή στον ανταγωνισμό των Καννών – φέτος, αυτό είναι 22 ταινίες που διεκδικούν τον Χρυσό Φοίνικα – είναι ένα ορόσημο στην καριέρα τους.

«Είναι σημαντικό για μένα. Είναι σημαντικό για τη χώρα», λέει ο Όλιβερ Χερμάνους από το Κέιπ Τάουν. Ο Χέρμανους, ο Νοτιοαφρικανός σκηνοθέτης των Moffie και Living, συμμετέχει για πρώτη φορά στην κούρσα με το The History of Sound, μια ιστορική ερωτική ιστορία με πρωταγωνιστές τους Πολ Μέσκαλ και Τζος Ο’Κόνορ.

«Γεννήθηκα εδώ και έκανα ταινίες εδώ για το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας μου, οπότε εξακολουθώ να θεωρώ τον εαυτό μου Νοτιοαφρικανό σκηνοθέτη που ενδιαφέρεται για τη νοτιοαφρικανική οπτική των πραγμάτων και τη νοτιοαφρικανική εκπροσώπηση», προσθέτει ο Χερμάνους. «Ο ανταγωνισμός είναι κάτι στο οποίο πάντα ήθελα να συμμετάσχω».

«Αυτή είναι πιθανώς μια κακή ιδέα ή παρεξήγηση που θα διορθωθεί τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες. Ακόμη και για ηγέτες σαν αυτούς, τον Μπολσονάρο και τον Τραμπ, δεν έχει κανένα νόημα»

Η Τσιε Χαγιακάβα, η Ιαπωνέζα σκηνοθέτης του Plan 75 του 2022, συμμετέχει επίσης για πρώτη φορά στον ανταγωνισμό. Ήρθε για πρώτη φορά στις Κάννες με μια φοιτητική ταινία που δεν περίμενε ποτέ να μπει στο πρόγραμμα ταινιών μικρού μήκους του φεστιβάλ. Αυτή την εβδομάδα, θα κάνει πρεμιέρα το Renoir, μια ημι-αυτοβιογραφική ιστορία για ένα 11χρονο κορίτσι με έναν πατέρα που έχει ανίατο καρκίνο.

«Μου δίνει τεράστια ενθάρρυνση και με κρατάει κινητοποιημένη να κάνω ταινίες», δήλωσε η Χαγιακάβα από το Τόκιο. «Δεν αισθάνομαι ότι θα ανταγωνιστώ άλλες ταινίες. Αλλά είναι σημαντικό. Ξέρω πόσο περίφημο και σημαντικό είναι να βρίσκομαι στον ανταγωνισμό».

«Η ταινία είναι παγκόσμια και διασχίζει εύκολα τα σύνορα οποιασδήποτε χώρας ή κουλτούρας. Αυτό είναι το ξεχωριστό στις Κάννες» προσθέτει.

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών δημιουργήθηκε στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η άνοδος του φασισμού στην Ιταλία οδήγησε στην ίδρυση μιας εναλλακτικής λύσης στο τότε ελεγχόμενο από την κυβέρνηση Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας

Δασμοί και Κάννες, μια σύγκρουση σε πρώτο πλάνο

Ο Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε σοκ στο Χόλιγουντ και τη διεθνή κινηματογραφική κοινότητα όταν ανακοίνωσε στις 4 Μαΐου ότι όλες οι ταινίες που «παράγονται σε ξένες χώρες» θα αντιμετωπίσουν δασμούς 100%.

Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις. Οι επιλογές που εξετάζονται περιλαμβάνουν ομοσπονδιακά κίνητρα για παραγωγές με έδρα τις ΗΠΑ, αντί για δασμούς. Αλλά η ανακοίνωση υπενθύμισε πώς οι διεθνείς εντάσεις μπορούν να αποσταθεροποιήσουν ακόμη και τους παλαιότερους πολιτιστικούς θεσμούς.

Ο Φίλιο παρακολούθησε για πρώτη φορά τις Κάννες ως κριτικός. Μόλις άρχισε να κάνει ταινίες, η γοητεία του φεστιβάλ παρέμεινε. Για αυτόν, η συμμετοχή στις Κάννες σημαίνει συμμετοχή σε μια ιστορική χρονολογία του κινηματογράφου. Το The Secret Agent σηματοδοτεί την τρίτη του συμμετοχή στον ανταγωνισμό.

Στο φετινό φεστιβάλ, μερικοί από τους πρωτοεμφανιζόμενους σκηνοθέτες στις Κάννες είναι ήδη ιδιαίτερα γνωστοί. Κρίστεν Στιούαρτ, Σκάρλετ Γιόχανσον και Χάρις Ντίκινσον κάνουν αλλαγή καριέρας στο Un Certain Regard των Καννών

«Πάντα ένιωθα ότι υπήρχε μια σοβαρότητα που εκτιμούσα», λέει ο Φίλιο. «Για παράδειγμα, θα παρακολουθήσω ένα τεστ ήχου και εικόνας στις 2 τα ξημερώματα. Αυτό γίνεται με επιστήμονες που θα φροντίσουν την προβολή και το πώς θα πάνε όλα στην επίσημη προβολή».

Όσο για την απειλή των δασμών; Σηκώνει τους ώμους.

«Έχω μάθει από τη Βραζιλία, γιατί είχαμε μια πολύ παράξενη και περίεργη ιστορική στιγμή υπό τον (πρώην πρόεδρο Ζαΐρ) Μπολσονάρο», λέει ο Φίλιο. «Χρησιμοποίησα την εμπειρία μου για να πω: Αυτή είναι πιθανώς μια κακή ιδέα ή παρεξήγηση που θα διορθωθεί τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες. Ακόμη και για ηγέτες σαν αυτούς, τον Μπολσονάρο και τον Τραμπ, δεν έχει κανένα νόημα».

«Τα πάντα να χάσεις, τα πάντα να κερδίσεις»

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών δημιουργήθηκε αρχικά κατά τα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η άνοδος του φασισμού στην Ιταλία οδήγησε στην ίδρυση μιας εναλλακτικής λύσης στο τότε ελεγχόμενο από την κυβέρνηση Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας.

Έκτοτε, η σταθερή δέσμευση των Καννών στον κινηματογράφο το έχει καταστήσει φάρο για τους σκηνοθέτες. Αμέτρητοι σκηνοθέτες έχουν έρθει για να κάνουν γνωστό το όνομά τους και της δημιουργίες τους.

Στις Κάννες φέτος επιστρέφουν πολλοί βετεράνοι όπως οι Τομ Κρουζ, Ρόμπερτ Ντε Νίρο -ο οποίος θα λάβει έναν τιμητικό Χρυσό Φοίνικα 49 χρόνια μετά την πρεμιέρα του Ταξιτζή στο φεστιβάλ- και Κουέντιν Ταραντίνο

Η φετινή χρονιά δεν διαφέρει, αν και μερικοί από τους πρωτοεμφανιζόμενους σκηνοθέτες στις Κάννες είναι ήδη ιδιαίτερα γνωστοί. Η Στιούαρτ (The Chronology of Water), η Σκάρλετ Γιόχανσον (Eleanor the Great) και ο Χάρις Ντίκινσον (Urchin) θα παρουσιάσουν τις σκηνοθετικές τους πρεμιέρες στην παράλληλη ενότητα Un Certain Regard των Καννών.

Επιπλέον επιστρέφουν πολλοί βετεράνοι των Καννών, συμπεριλαμβανομένων των Τομ Κρουζ (με το Mission: Impossible – The Final Reckoning), Ρόμπερτ Ντε Νίρο (ο οποίος θα λάβει έναν τιμητικό Χρυσό Φοίνικα 49 χρόνια μετά την πρεμιέρα του Ταξιτζή στις Κάννες) και Κουέντιν Ταραντίνο (για να αποτίσει φόρο τιμής στον σκηνοθέτη γουέστερν χαμηλού προϋπολογισμού Τζορτζ Σέρμαν).

Ο Χερμάνους ήρθε για πρώτη φορά στις Κάννες με την ταινία του 2011, Beauty. Αν και πήγε αισιόδοξος και αφελής τη πρώτη φορά, τώρα γνωρίζει ότι μια εμφάνιση στις Κάννες είναι «μια πιθανή πρόσκληση σε αποκεφαλισμό».

«Ακόμη και τώρα που πηγαίνω με το The History of Sound, προσπαθώ να είμαι ρεαλιστής, ξέρω ότι είναι μια αρένα μονομάχων. Μπορείς να κερδίσεις και να χάσεις τα πάντα», λέει ο Χερμάνους.

«Προσπαθώ να είμαι ρεαλιστής, ξέρω ότι είναι μια αρένα μονομάχων. Εδώ, μπορείς να κερδίσεις και να χάσεις τα πάντα»

Ειδήσεις Σήμερα: