Shein: Η γρήγορη μόδα περιλαμβάνει πενιχρούς μισθούς, εξαντλητικά ωράρια και ακατάλληλες συνθήκες εργασίας

Ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός και αυτό αποδεικνύεται περίτρανα στην περίπτωση του κινεζικού κολοσσού γρήγορης μόδας Shein.

Οι εργαζόμενοι ορισμένων προμηθευτών της εταιρείας εξακολουθούν να δουλεύουν 75 ώρες την εβδομάδα, παρά την υπόσχεση της διοίκησης να βελτιώσει τις συνθήκες, σύμφωνα με έκθεση.

Μια νέα έρευνα της ελβετικής ομάδας υπεράσπισης Public Eye έδωσε συνέχεια στην έκθεσή της του 2021, η οποία διαπίστωσε ότι ένας αριθμός εργαζομένων σε έξι εργοτάξια στην Γκουανγκζού έκανε υπερβολικές υπερωρίες.

Σύμφωνα με την ομάδα, η οποία πήρε συνέντευξη από 13 εργαζόμενους σε έξι εργοστάσια στην Κίνα που προμηθεύουν τη Shein, τα ανεξάντλητα ωράρια είναι ο κανόνας για πολλούς εργαζόμενους.

Η Shein δήλωσε στο BBC ότι «εργαζόταν σκληρά» για να αντιμετωπίσει τα ζητήματα που έθιξε η έκθεση Public Eye και είχε σημειώσει «σημαντική πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση των συνθηκών».

Η κινεζική εταιρεία έχει αναπτυχθεί ραγδαία από την ίδρυσή της το 2008 και ήταν μία από τις πολλές διαδικτυακές επιχειρήσεις που γνώρισαν άνθηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19.

Oι πολλές ώρες εργασίας στον τομέα αποτελούν «κοινή πρόκληση που οι μάρκες, οι κατασκευαστές πρέπει να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν»

Η φόρμουλα της προσφοράς μιας μεγάλης γκάμας φθηνών ρούχων —που υποστηρίζεται από καμπάνιες στο Instagram, το TikTok και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης— την έχει μετατρέψει σε έναν από τους μεγαλύτερους λιανοπωλητές ρουχισμού στον κόσμο.

Βασίζεται σε χιλιάδες τρίτους προμηθευτές, καθώς και σε συμβεβλημένους κατασκευαστές, κοντά στα κεντρικά της γραφεία στην Γκουανγκζού, και είναι σε θέση να κατασκευάζει ένα νέο προϊόν μέσα σε λίγες εβδομάδες, αντί για μήνες.

«Δουλεύω κάθε μέρα από τις 8 το πρωί έως τις 10:30 το βράδυ»

Εργαζόμενος στις ραπτομηχανές εδώ και 20 χρόνια ανέφερε στην έρευνα της Public Eye πως δουλεύει «κάθε ημέρα από τις 8 το πρωί έως τις 10:30 το βράδυ και παίρνω ένα ρεπό το μήνα. Δεν μπορώ να πάρω παραπάνω γιατί κοστίζει πολλά».

Οι 13 εργαζόμενοι έκαναν τις αποκαλύψεις τους το καλοκαίρι του 2023. Όλοι τους εργάζονταν σε χώρους παραγωγής δυτικά του χωριού Nancun στην περιοχή Γκουανγκζού στη νότια Κίνα.

Η Public Eye δεν επέστρεψε ποτέ ξανά στο χωριό από τότε, ισχυριζόμενη ότι «η ατμόσφαιρα ήταν πολύ επικίνδυνη» λόγω της προσοχής των μέσων ενημέρωσης από την αρχική της έκθεση.

Οι εργαζόμενοι —ηλικίας μεταξύ 23 και 60 ετών— δήλωσαν ότι εργάζονταν κατά μέσο όρο 12 ώρες την ημέρα, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα διαλείμματα για μεσημεριανό και δείπνο.

Είπαν ότι συνήθως εργάζονται έξι έως επτά ημέρες την εβδομάδα.

«Κοινή πρόκληση»

Ο Κώδικας Δεοντολογίας της Shein για τους προμηθευτές της αναφέρει ότι οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να εργάζονται πάνω από 60 ώρες την εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών.

Η εταρεία αναγνώρισε ότι αυτό ήταν ένα μακροχρόνιο ζήτημα όταν η Public Eye το έθεσε για πρώτη φορά το 2021.

Στην απάντησή της στην τελευταία έκθεση, η Shein δήλωσε ότι οι πολλές ώρες εργασίας στον τομέα αποτελούν «κοινή πρόκληση που οι μάρκες, οι κατασκευαστές και άλλοι φορείς του οικοσυστήματος πρέπει να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν».

Πρόσθεσε ότι αυτό δεν ήταν ένα πρόβλημα που αφορούσε μόνο εκείνη, αλλά δήλωσε ότι «δεσμεύτηκε να παίξει το ρόλο της για να βελτιώσει την κατάσταση στη δική μας αλυσίδα εφοδιασμού».

Οι εργαζόμενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι οι μισθοί τους δεν έχουν αλλάξει σχεδόν καθόλου από την πρώτη έρευνα και κυμαίνονται μεταξύ 6.000 και 10.000 γουάν το μήνα (663 έως 1.104 λίρες το μήνα).

Η Public Eye είπε ότι ο βασικός μισθός για τους εργαζόμενους μετά την αφαίρεση των υπερωριών είναι 2.400 γιουάν (265 λίρες).

Σύμφωνα με την Asia Floor Wage Alliance, ο μισθός διαβίωσης στην Κίνα είναι περίπου 6.512 γιουάν (719 λίρες).

Σε ό,τι αφορά το ράψιμο, οι εργαζόμενοι είπαν πως εάν γίνει κάποιο λάθος οφείλουν να το διορθώσουν οι ίδιοι μέσα στο ωράριό τους.

Αύξηση των καμερών παρακολούθησης

Οι εργαζόμενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι παρατήρησαν αύξηση των καμερών παρακολούθησης στα εργοστάσια και είπαν ότι πίστευαν ότι το υλικό στέλνεται στη Shein σε πραγματικό χρόνο, ώστε να μπορούν να επιβληθούν οι κανονισμοί.

Η Public Eye δήλωσε επίσης ότι παρατήρησε ότι στα εργοστάσια γονείς παράλληλα φροντίζουν τα μωρά τους, ότι έφηβοι συσκευάζουν αντικείμενα και ότι δεν εφαρμόζεται η απαγόρευση του καπνίσματος.

Η Shein δήλωσε στην Public Eye ότι οι προμηθευτές υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι πληρούν τους τοπικούς νόμους και κανονισμούς που διέπουν τους μισθούς και τις ώρες εργασίας.

«Όπου διαπιστώνονται παραβιάσεις [των πολιτικών μας για τη διακυβέρνηση], αναλαμβάνουμε αυστηρά μέτρα… [συμπεριλαμβανομένου] του τερματισμού της επιχειρηματικής σχέσης».

Όσον αφορά τις κάμερες παρακολούθησης, είπε ότι οι προμηθευτές έπαιρναν μόνοι τους τις αποφάσεις για την εγκατάσταση καμερών στα εργοστάσιά τους και η εταιρεία δεν είχε πρόσβαση στις τροφοδοσίες ή το υλικό των καμερών ασφαλείας των προμηθευτών.

Όσον αφορά τα παιδιά στα εργοστάσια, η εταιρεία δήλωσε: «Δεν ανεχόμαστε την παιδική εργασία. Αντιμετωπίζουμε τις όποιες παραβιάσεις με απόλυτη αυστηρότητα».