H επόμενη ημέρα στις σχέσεις Πολιτείας – εκκλησίας μετά τη σύγκρουση

«Την Εκκλησία όποιο χέρι την άγγιξε, ξεράθηκε». Την περίφημη αυτή φράση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου, έχουν στον νου τους τις ημέρες αυτές κυβερνητικά στελέχη καθώς προσπαθούν να αποτιμήσουν τις πληγές που ενδέχεται να επιφέρουν οι τεταμένες σχέσεις τους με την Εκκλησία της Ελλάδος.

Μετά την απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου για «αποκλεισμό» της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας από τον εορτασμό της Κυριακής της Ορθοδοξίας, τα βλέμματα πλέον είναι στραμμένα στην 25η Μαρτίου και στο Πάσχα.

Η πραγματικότητα διαψεύδει εκείνους που θεωρούσαν πως το θέμα θα έληγε μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια, καθώς ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δέχεται εισηγήσεις για ακόμη πιο σκληρή στάση της Εκκλησίας που περιλαμβάνει ακόμη και αποχή από τις εκδηλώσεις της 25ης Μαρτίου.

Αρκετοί ιεράρχες εξετάζουν το ενδεχόμενο να μην παραστούν ούτε οι ίδιοι στις παρελάσεις ανά την Ελλάδα και να μην αποδοθούν τιμές στα πολιτικά πρόσωπα κατά την επίσημη δοξολογία.

Παρότι ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος φέρεται να μην επιθυμεί την πρόκληση έντασης ανήμερα της εθνικής επετείου, ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει ποιες τάσεις θα επικρατήσουν. Ηδη οι Μητροπόλεις Πειραιώς και Κερκύρας ανακοίνωσαν πως διακόπτουν την κοινωνία με τους βουλευτές των περιοχών τους που ψήφισαν το νομοσχέδιο ενώ ο μητροπολίτης Κισσάμου Αμφιλόχιος, δήλωσε πως τα πρόσωπα αυτά δεν θα τιμώνται και δεν θα προσκαλούνται σε εκδηλώσεις και τελετές της Μητρόπολης.

Ο πρώην Καλαβρύτων Αμβρόσιος, ζήτησε τον αφορισμό του Πρωθυπουργού ενώ μια σειρά ιεραρχών τονίζουν καθημερινά πως «όποιος δεν τηρεί τις αποφάσεις της Εκκλησίας θέτει τον εαυτό του εκτός».

Στο πλαίσιο αυτό και για να μην εκτραχυνθεί περαιτέρω η κατάσταση, κάποιοι ζητούν να ληφθεί από τη ΔΙΣ ένα οριζόντιο μέτρο για όλα τα πολιτικά πρόσωπα, ώστε να αποφευχθούν ακραίες πρωτοβουλίες από τις Μητροπόλεις. Μία από τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί είναι να μην αποδίδονται τιμές σε κανένα πολιτικό που προσέρχεται σε ναό σε ολόκληρη τη χώρα.

Παρότι οι επιμέρους αποφάσεις για την αντιμετώπιση των βουλευτών που υπερψήφισαν αλλά και για τη βάπτιση των παιδιών των ομόφυλων ζευγαριών αναμένονται προσεχώς, δεδομένη θεωρείται η έντονη δυσαρέσκεια της Ιεραρχίας για την ψήφιση του νόμου και για τα «προκλητικά επινίκια» που ακολούθησαν σε γκέι μπαρ της Αθήνας με τη συμμετοχή κυβερνητικών στελεχών και της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Εξίσου ενοχλημένος φέρεται να είναι και σε προσωπικό επίπεδο ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, γεγονός το οποίο οφείλεται, σύμφωνα με όσους γνωρίζουν, σε δύο λόγους: Στη διαρροή –από κυβερνητικές πηγές– της πληροφορίας για τη συνάντηση που είχε με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στις 10 Ιανουαρίου, συνάντηση την οποία είχε ζητήσει ο Αρχιεπίσκοπος για θέματα υπογεννητικότητας και στέγης των νέων οικογενειών και αφετέρου από το γεγονός ότι το προηγούμενο χρονικό διάστημα είχε διαμορφωθεί ένα κλίμα μεταξύ κυβέρνησης και Εκκλησίας που δεν επέτρεπε τον «αιφνιδιασμό» ο οποίος τελικά έγινε, με την κατάθεση του νομοσχεδίου.

Μόλις στις 27 Μαΐου 2023, λίγες μέρες πριν από τις εθνικές εκλογές, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος με μια ηχηρή παρέμβασή του δήλωνε πως «δεν πρόκειται να ανεχθώ τη χυδαία απόπειρα χρησιμοποίησης της Εκκλησίας μας ως εργαλείο για την επιδίωξη των αλλότριων σκοπών οιωνδήποτε και της οικειοποίησής της από τους οιουσδήποτε παραχαράκτες της πίστης μας, που, εκμεταλλευόμενοι το θρησκευτικό συναίσθημα των ανθρώπων, επιζητούν να δημιουργήσουν οπαδούς και στρατούς», μια δήλωση που θεωρήθηκε ότι συνέβαλε στη συγκράτηση δυνάμεων που φλέρταραν πολιτικά με τα άκρα, στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας. Παρ’ όλα αυτά ο τρόπος με τον οποίο κατατέθηκε το νομοσχέδιο εξελήφθη ως απαξίωση της Εκκλησίας εκ μέρους της κυβέρνησης.

Τι θα επικρατήσει.

Πλέον, απομένει να φανεί ποια τάση θα επικρατήσει στην Ιεραρχία. Αν, δηλαδή, η έκφραση της δυσαρέσκειας θα περιοριστεί στην Κυριακή της Ορθοδοξίας ή αν θα ληφθούν και άλλες πρωτοβουλίες ενόψει 25ης Μαρτίου και Πάσχα, οι οποίες θα δυσχεράνουν την παρουσία πολιτικών προσώπων σε ναούς και μάλιστα μια ανάσα πριν από τις ευρωεκλογές.

Αλλωστε, το συγκεκριμένο νομοσχέδιο φαίνεται πως θα αποτελέσει κριτήριο ψήφου για τμήμα του εκλογικού σώματος, γεγονός το οποίο γνωρίζουν οι βουλευτές. Και, παρά τα κελεύσματα περί μη εμπλοκής στις πολιτικές εξελίξεις, στα οποία έχει προβεί κατά καιρούς και ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος, κανείς δεν αγνοεί πως οι ιεροί ναοί λειτουργούν ενίοτε και ως εκλογικά κέντρα…

Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ