Κίνα: Η πτώση της σκιώδους τράπεζας Zhongzhi εντείνει την αβεβαιότητα για την οικονομία

Μέχρι το περασμένο καλοκαίρι, υπήρχαν λίγες συγκεκριμένες σχέσεις μεταξύ της επιβράδυνσης του κλάδου ακινήτων της Κίνας και μιας εγχώριας βιομηχανίας σκιώδους τραπεζικής.

Αλλά αυτό ξαφνικά άλλαξε τον Ιούλιο, όταν ο μακροχρόνιος όμιλος διαχείρισης περιουσίας Zhongzhi αντιμετώπισε δυσκολίες πληρωμών και έγινε το επίκεντρο ανησυχιών σχετικά με μια πιθανή διάχυση από μια κρίση μετρητών στον τομέα ακινήτων που έκτοτε επιδεινώθηκε, σύμφωνα με τους Financial Times.

Στους έξι μήνες που μεσολάβησαν, ο όμιλος ετερογενών δραστηριοτήτων έχει καταρρεύσει. Τον Νοέμβριο, παραδέχτηκε ότι ήταν σοβαρά αφερέγγυα και η διοίκησή του είχε καταστεί ανεξέλεγκτη μετά τον θάνατο του ιδρυτή της. Εν τέλει, πρόσφατα κήρυξε πτώχευση.

Ενώ ο κατασκευαστής ακινήτων Evergrande ήταν για χρόνια το καμπανάκι σχετικά με μια χρεοκοπία που τελικά υλοποιήθηκε και παραμένει εγκλωβισμένη στις διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές, τα ζητήματα της Zhongzhi προέκυψαν από το πουθενά και αντιμετωπίστηκαν γρήγορα από τις αρχές.

Η ταχύτητα της πτώσης είναι ενδεικτική της ανησυχίας της κυβέρνησης για την παρατεταμένη επιβράδυνση της τεράστιας βιομηχανίας ακινήτων της Κίνας και ενισχύει την αβεβαιότητα σχετικά με την οικονομική και χρηματοπιστωτική τροχιά της χώρας.

«Συνολικά, η κατάθεση πτώχευσης της Zhongzhi υποδεικνύει την αλυσιδωτή αντίδραση των ακινήτων και ορισμένες αποτυχίες στον σκιώδη τραπεζικό τομέα», έγραψε η Αλίθια Γκαρθία-Χερέρο, επικεφαλής οικονομολόγος Ασίας-Ειρηνικού στη Natixis.

«Αν και οι εταιρείες καταπιστεύματος έχουν μειώσει την έκθεσή τους στα ακίνητα, τα αχαρτογράφητα προϊόντα διαχείρισης πλούτου από μη τραπεζικές οντότητες μπορεί να δημιουργήσουν περισσότερους πιστωτικούς κινδύνους».

Η θέση της Zhongzhi στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας

Η Zhongzhi ιδρύθηκε το 1989 από τον Σιέ Ζικούν, ο οποίος εργαζόταν στην ξυλεία και τα ακίνητα. Η εταιρεία εξελίχθηκε σε έναν εκτεταμένο όμιλο ετερογενών δραστηριοτήτων που περιλάμβανε πέντε επιχειρήσεις διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, τέσσερις διαχειριστές περιουσίας και ένα μερίδιο στην Zhongrong, μια εταιρεία εμπιστοσύνης — μέρος κλάδου που διοχετεύει λιανικές και εταιρικές αποταμιεύσεις σε επενδύσεις.

Η πολύπλοκη δομή της αντανακλά εν μέρει την ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Κίνας, που έχει εξελιχθεί δραματικά από την απελευθέρωση στη δεκαετία του 1990. Άτυπα ή χαλαρά ρυθμιζόμενα επενδυτικά προϊόντα, τα οποία συχνά θεωρούνται ως μέσο διοχέτευσης χρημάτων σε ακίνητα και σε ορισμένες περιπτώσεις πωλούνται απευθείας από τους κλάδους διαχείρισης περιουσίας των κατασκευαστών ακινήτων, έχουν πωληθεί ευρέως σε επενδυτές στην Κίνα. Έ

Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, ελάχιστες πληροφορίες ήταν διαθέσιμες στο κοινό για το Zhongzhi μέχρι την πτώχευσή της. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της, τα περιουσιακά της στοιχεία ανέρχονται σε 1 τρισ. γιουάν (140 δισεκατομμύρια δολάρια). Ωστόσο, σε ανοιχτή επιστολή προς τους επενδυτές πέρυσι, ανακοίνωσε ότι είχε περιουσιακά στοιχεία μόλις 200 δισεκατομμυρίων γιουάν, σε σύγκριση με υποχρεώσεις 460 δισεκατομμυρίων γιουάν.

Η αίτηση πτώχευσης ανέφερε ότι η εταιρεία ανήκε κατά 76% στη Zhonghai Shengfeng (Πεκίνο) Capital Management, μια επενδυτική εταιρεία που από το 2019 ανήκε στον Σιέ, ο οποίος πέθανε το 2021. Το υπόλοιπο 16% και 8% ανήκει στα φυσικά πρόσωπα Λιου Γιλιάνγκ και Σιέ Ρουτόνγκ, αντίστοιχα ο επιχειρηματικός συνεργάτης και η κόρη του Σιέ.

Τι πήγε στραβά;

Τα πρώτα προβληματικά σημάδια φάνηκαν το καλοκαίρι του 2023, εν μέσω εκτεταμένων εικασιών σe κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την υγεία της εταιρείας και τις αστοχίες πληρωμών στην Zhongrong.

Δεν είναι σαφές πόσα ακριβώς έχει επενδύσει η Zhongrong στον τομέα των ακινήτων, αλλά η βιομηχανία καταπιστεύματος γενικά έχει δεχθεί πιέσεις από τις ρυθμιστικές αρχές να μειώσει την έκθεσή της σε ακίνητα.

Στα τέλη Ιουλίου, εταιρείες που ήταν εισηγμένες στο χρηματιστήριο της Σαγκάης δήλωσαν ότι η Zhongrong – η οποία δεν αναφέρεται στην πτώχευση – δεν είχε καταβάλει πληρωμές σε επενδυτές. Επενδυτές στους κλάδους διαχείρισης περιουσίας της Zhongzhi συγκεντρώθηκαν στα κεντρικά της γραφεία τον Αύγουστο, αλλά διαλύθηκαν γρήγορα.

Η αίτηση πτώχευσης ανέφερε την εμπλοκή της Zhongzhi σε δικαστικές υποθέσεις που υποβλήθηκαν το καλοκαίρι από την Shanghai Pudong Development Bank και την Shandong Energy, αμφότερες σχετιζόμενες με απλήρωτα κεφάλαια ή χρέη. Οι υποθέσεις αυτές είναι σε εξέλιξη. Η κατάθεση ανέφερε ότι υπήρχε «προφανής έλλειψη ικανότητας αποπληρωμής» από την Zhongzhi, δεδομένης της διαφοράς μεταξύ των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών της.

Σε επιστολή της επιχείρησης προς τους επενδυτές που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Νοέμβριο, η εταιρεία ανέφερε τον θάνατο του Σιέ ως έναν από τους λόγους για τα προβλήματα της εταιρείας. Στην ίδια επιστολή, ανέφερε ότι η διοίκηση είναι ανεξέλεγκτη καθώς οι αρχές ξεκίνησαν έρευνα για «ύποπτα παράνομα εγκλήματα».

Γιατί είναι διαφορετική αυτή η χρεοκοπία;

Η πιο σημαντική πτυχή της πτώχευσης της Zhongzhi είναι η ταχύτητα με την οποία το δικαστήριο αποδέχθηκε την αίτηση και με την οποία κινήθηκαν οι αρχές γενικά. Αυτό ακολουθεί την έκκληση του προέδρου Σι Τζινπίνγκ τον Νοέμβριο για «ταχεία ανακάλυψη και ταχεία διευθέτηση» των οικονομικών κινδύνων.

Η Zhongzhi, με βάση τις δηλώσεις πτώχευσης, είναι πολύ μικρότερη από τις Evergrande ή την Country Garden. Εστιάζεται σε εγχώρια δρστηριότητα και η χρεοκοπία της είναι απίθανο να προκαλέσει το είδος των νομικών διαδικασιών και διαδικασιών αναδιάρθρωσης που προκύπτουν από υπεράκτιες υποχρεώσεις.

Τι θα συμβεί από εδώ και μπρος;

Η αποτυχία της Zhongzhi έχει επισημάνει την έκταση της αβεβαιότητας σχετικά με την υγεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Κίνας σε μια εποχή που η κυβέρνηση καταστέλλει τη ροή πληροφοριών και τμήματα του κάποτε ακμάζοντος τομέα ακινήτων της έχουν παραλύσει.

Οι αναλυτές είπαν σε μεγάλο βαθμό ότι βλέπουν περιορισμένες επιπτώσεις από την περίπτωση της Zhongzhi. Οι αποταμιευτές της ήταν σε μεγάλο βαθμό άτομα υπερυψηλής καθαρής αξίας και ως εκ τούτου λιγότερο πιθανό να διαμαρτυρηθούν από τους κατόχους προϊόντων διαχείρισης περιουσίας των τραπεζών από τη μεσαία τάξη.

Οι επενδύσεις της Zhongzhi ήταν κυρίως μη εισηγμένες μετοχές και ομόλογα, και άρα η αποτυχία της είναι απίθανο να κινήσει τις δημόσιες αγορές, οι οποίες είχαν ήδη τιμολογηθεί με ευρύτερο αντίκτυπο.

Ωστόσο, η σκιώδης χρηματοδοτική της Κίνας, η οποία με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα παίζει πλέον λιγότερο σημαντικό ρόλο από ό,τι πριν από την πανδημία Covid-19, είναι από τη φύση της εξαιρετικά αδιαφανής.

Πολλά από τα προϊόντα της Zhongzhi πωλήθηκαν μέσω καναλιών εκτός ισολογισμού, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα καταχωρηθούν απαραίτητα στις δικαστικές καταθέσεις και άρα αυτά τα περιουσιακά στοιχεία δεν θα αποτελούν μέρος της διαδικασίας εκκαθάρισης. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η αποτυχία της Zhongzhi θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να επιλυθεί. Ο πραγματικός συστημικός αντίκτυπος της χρεοκοπίας της Zhongzhi μπορεί να μείνει περιορισμένος, αλλά οι συνέπειες θα μπορούσαν να συνεχίσουν να βλάπτουν το κλίμα για τους επενδυτές.

Πηγή: ΟΤ