COP28: Τα ορυκτά καύσιμα διχάζουν τον πλανήτη την ύστατη ώρα των συνομιλιών

Με τη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα να μπαίνει τη Δευτέρα στην τελική ευθεία, ομάδα περισσότερων από 80 χωρών πιέζει για ρητή δέσμευση κατάργησης των ορυκτών καυσίμων, πρόταση που απορρίπτει κατηγορηματικά το μπλοκ των πετρελαιοπαραγωγικών χωρών.

Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για το Κλίμα Σάιμον Στιλ κάλεσε τις 195 χώρες που συμμετέχουν στην COP28 να απέχουν από «ανώφελες τακτικές δημιουργίας εμποδίων» καθώς οι διαπραγματεύσεις στο Ντουμπάι εισέρχονται στην τελική τους ευθεία.

«Δεν έχουμε ούτε λεπτό για χάσιμο» τόνισε ο Στιλ, ενώ παράλληλα προειδοποίησε ότι «κάθε βήμα προς τα πίσω θα κοστίσει αμέτρητα εκατομμύρια ζωές».

Τα ορυκτά καύσιμα αντιστοιχούν στο 80% της παγκόσμιας παραγωγής ενέργειας

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που φιλοξενούν τη σύνοδο αναμένεται να παρουσιάσουν τη Δευτέρα νέο σχέδιο για την τελική ανακοίνωση. Δύο ακανθώδη θέματα παραμένουν στο επίκεντρο: η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και η οικονομική βοήθεια προς τις πιο φτωχές χώρες.

Συνασπισμός περισσότερων από 80 χωρών – ανάμεσά τους οι ΗΠΑ, η ΕΕ και οι μικρές νησιωτικές χώρες—πιέζουν για ρητή δέσμευση «σταδιακής κατάργησης» των ορυκτών καυσίμων, την πρώτη τέτοια δέσμευση στα σχεδόν 30 χρόνια διασκέψεων του ΟΗΕ.

Στο αντίπαλο στρατόπεδο οι παραγωγοί πετρελαίου, με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία, de facto επικεφαλής των χωρών του ΟΠΕΚ.

Οι εργασίες της συνόδου ίσως παραταθούν και μετά την Τρίτη (Reuters)

Με την παρουσίαση του νέου προσχεδίου θα ξεκινήσει αγώνας δρόμου διαβουλεύσεων που ενδέχεται να διαρκέσει πολλές ώρες ή και ημέρες. Στα 28 χρόνια που διοργανώνονται, οι διασκέψεις του ΟΗΕ για το κλίμα σπάνια ολοκληρώνονται στην ώρα τους.

Ο πρόεδρος της COP28, Σούλταν αλ Τζάμπερ, έχει δεσμευθεί ότι από τις 12 Δεκεμβρίου, ημέρα κατά την οποία είναι προγραμματισμένο να ολοκληρωθεί η Διάσκεψη, θα υπάρξει «ιστορική συμφωνία».

Στις στις 12 Δεκεμβρίου είναι η επέτειος από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα το 2015, όταν συμφωνήθηκε ότι η άνοδος της θερμοκρασίας έως τα τέλη του αιώνα δεν πρέπει να υπερβεί τους 1,5-2,0 βαθμούς Κελσίου, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Μείωση εκπομπών

Μιλώντας σε συνάντηση υπουργών και διαπραγματευτών χθες Κυριακή, εκπρόσωπος της της Σαουδικής Αραβίας στην COP28 δήλωσε ότι η συμφωνία δεν θα πρέπει να απομονώνει συγκεκριμένες ενεργειακές πηγές αλλά να εστιάζει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Η άποψη αυτή απηχεί την έκκληση που έκανε ο ΟΠΕΚ σε επιστολή προς τα μέλη του πριν την έναρξη της COP28, στην οποία τους ζητούσε να αντιταχθούν σε οποιαδήποτε φρασεολογία στοχοθετεί άμεσα τα ορυκτά καύσιμα.

Παρά τη γρήγορη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να παράγουν περίπου το 80% της παγκόσμιας ενέργειας.

Αντί για μια έκκληση για σταδιακή αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα, το τελικό κείμενο ενδέχεται να αναφέρει τον στόχο να τριπλασιαστεί ως το 2030 η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συνδέοντας την αποχώρηση από τους υδρογονάνθρακες με την ενίσχυση των καθαρών ενεργειών.

Όμως η τελική συμφωνία εξαρτάται και από τις αποζημιώσεις που θα προβλέπει για τις αναδυόμενες χώρες, όπως η Ινδία, η οποία ακόμη παράγει τα τρία τέταρτα της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει από τον γαιάνθρακα, και τις αναπτυσσόμενες χώρες, που ζητούν από τις πλούσιες βοήθεια για να αποκτήσουν τις αιολικές και ηλιακές εγκαταστάσεις που θα χρειαστούν για να απεξαρτηθούν από τα ορυκτά καύσιμα.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Reuters