Ο αναξιόπιστος «σύμμαχος»

Η ιστορία με την κατάρριψη από αμερικανικό F-16 μη επανδρωμένου τουρκικού drone προκαλεί πολλές και σοβαρές σκέψεις. Aμέσως μπορούν να βγουν μερικά απλά συμπεράσματα. Οι Τούρκοι χτυπούσαν δυνάμεις του συριακού στρατού που επετίθεντο σε οχυρωμένες θέσεις του Ισλαμικού Κράτους μέσα στη Συρία. Πολεμικές κινήσεις δηλαδή που στηρίζουν οι Αμερικανοί και που πρόθυμα, άμεσα η έμμεσα, ενισχύουν. Σαν βασική αρχή λοιπόν οι Τούρκοι κινούνται εναντίον πολιτικών επιλογών των ΗΠΑ και υπονομεύουν τους στόχους τους στην περιοχή. Κατά δεύτερον, το τουρκικό drοne, ανεξάρτητα αν στόχευε τις συγκεντρωμένες στην περιοχή αμερικανικές δυνάμεις ή όχι, ήταν σίγουρα σε αποστολή υπονόμευσης των επιδιώξεων του νατοϊκού τους συμμάχου.

Όλα αυτά κατ’ αρχήν υποδηλώνουν μια τουλάχιστον περίεργη συμπεριφορά των Τούρκων.

Στηρίζουν δηλαδή το Ισλαμικό Κράτος, κατά παράβαση κάθε εκφρασμένης θέσης και αντίληψης του συνόλου της Δύσης και της Συμμαχίας. Αν σε αυτό προσθέσει κανείς την ιδιαιτερότητα των επιλογών τους απέναντι στη Ρωσία όσον αφορά τη σύγκρουση με την Ουκρανία, και τα οικονομικά οφέλη που εξασφαλίζουν από τη στάση τους αυτή, είναι πλέον ολοφάνερο πως η Άγκυρα δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστος εταίρος για το ΝΑΤΟ ούτε και ειλικρινής φίλος και σύμμαχος για τον οποιονδήποτε.

Επάνω εδώ θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο για όλους αυτούς που πανηγυρίζουν για το καλό κλίμα που υποτίθεται πως έχει δημιουργηθεί με την Τουρκία. Πού επάνω μπορείς να οικοδομήσεις την αισιοδοξία αυτή; Δεν είμαι «τουρκοφάγος» και υποστηρίζω τη στενότερη συνεργασία μας με τον προς Ανατολάς γείτονά μας. Γι’ αυτό και παλαιότερα είχα πρώτος εισηγηθεί την εγκατάλειψη της πολιτικής της αντιπαλότητας προς την Άγκυρα και τη στήριξή της στο θέμα της ένταξής της στην ΕΕ. Μια πολιτική θέση που τελικά υιοθετήθηκε τότε από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Τώρα όμως τα γεγονότα έχουν προχωρήσει. Και η Τουρκία είναι πλέον μια καθαρά αναθεωρητική δύναμη. Οχι μόνο απέναντι σε εμάς. Αλλά έναντι όλων. Αλλά για να γίνουν αυτά, εμπέδωση δηλαδή σχέσεων φιλίας και συνεργασίας, πρέπει κάπου να χτιστεί κλίμα εμπιστοσύνης. Οταν βλέπεις την Άγκυρα να μη διστάζει στην πρώτη ευκαιρία να υπονομεύει την Ουάσιγκτον, που τόση ανάγκη την έχει, πώς μπορείς να στηριχθείς σε σχέσεις εμπιστοσύνης και σε ατμόσφαιρα πραγματικά φιλικών σχέσεων; Είναι ανάγκη να ζητήσουμε ξεκαθάρισμα κάποιων πραγμάτων. Και με την Άγκυρα αλλά και προς τους Συμμάχους.

Από την Άγκυρα πρέπει να ζητήσουμε δημόσια δέσμευση ότι δεν υπονομεύει ούτε και πρόκειται να υπονομεύσει την κυριαρχία μας και ότι σέβεται τις συνθήκες. Τότε κι εμείς μπορούμε να δεσμευθούμε πως δεν πρόκειται να κινηθούμε ανατρέποντας με οποιονδήποτε τρόπο το status quo στις μεταξύ μας σχέσεις. Παράλληλα όμως πρέπει να ζητήσουμε από τη Συμμαχία οι δεσμεύσεις που αποφασίζονται να είναι υποχρεωτικές για κάθε μέλος. Και ότι κινήσεις εκτός των συμφωνηθέντων πλαισίων θα συνεπιφέρουν συνέπειες. Που θα εφαρμόζονται υποχρεωτικά από όλους. Οι σύμμαχοι βρίσκονται εκεί για στήριξη όλων των κοινών επιλογών. Δεν θα ανεχθούμε πλέον να κάνουμε επιλογή πολιτικών α λα καρτ. Αυτό πρακτικά σημαίνει επανασυζήτηση σε επίπεδο Συμμαχίας όλων των θεμάτων που ενδιαφέρουν: πόλεμος κατά του Ισλαμικού Κράτους, εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη (που ενδεχομένως στοίχισε τις ζωές ελλήνων εθελοντών), ανάμειξη της Αγκύρας στη διένεξη Αζερμπαϊτζάν – Αρμενίας, ένταξη Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, σχέσεις με Ρωσία με βάση τις κυρώσεις εναντίον της και την προσδοκώμενη συμπεριφορά των χωρών-μελών της Συμμαχίας.

Από αυτά θα πρέπει να ξεκινήσει το ξεκαθάρισμα…