Solastalgia

Οι νέοι καιροί γεννάνε νέες λέξεις για να τους περιγράψουν. Η «solastalgia» είναι μία από αυτές και αντανακλά αυτό που σήμερα νιώθουμε και αδιόρατα προσπαθούμε να εντοπίσουμε. Επινοήθηκε από τον αυστραλό φιλόσοφο Glenn Albrecht το 2003, σε μια προσπάθεια να εκφράσει το πώς ένιωθαν οι άνθρωποι στη Νέα Νότια Ουαλία για τις τεράστιες εκτάσεις της περιοχής που καταστρέφονταν από την εξόρυξη άνθρακα.

Ο όρος του αναφέρεται στην «αγωνία που δημιουργείται από την περιβαλλοντική αλλαγή που επηρεάζει τους ανθρώπους, ενώ αυτοί είναι άμεσα συνδεδεμένοι με το οικείο περιβάλλον τους».

Ετυμολογικά προέρχεται από τη μεσαιωνική λέξη solace (παραμυθία, παρηγοριά) και το αρχαιοελληνικό άλγος (οδύνη, πόνος).

Διαβάζουμε στην «Guardian» ότι ο Albrecht, ομότιμος καθηγητής στη Σχολή Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, στο βιβλίο του «Earth Emotions» εμβαθύνει στη σχέση μεταξύ της γης ενός ανθρώπου και της ψυχικής του υγείας.

Με άλλα λόγια, η «παραμυθιαλγία» είναι μια ιδιαίτερη μορφή στενοχώριας που προκύπτει συγκεκριμένα από τις ανατρεπτικές, απότομες αλλαγές στο σπίτι ή και στο ευρύτερο περιβάλλον ενός ατόμου. Αλλαγές που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή, ακραία καιρικά φαινόμενα, πυρκαγιές ή άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Ηπια έως σοβαρά και χρόνια συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης, αδυναμίας συνοδεύουν την εκδήλωση της νέας θλίψης.

Η νοσταλγία περιγράφει μία κατάσταση οδύνης που προκαλείται από την απομάκρυνση από την εστία. Μπορεί να διορθωθεί με την επιστροφή προς τον τόπο που αποκαλεί κανείς «σπίτι». Ομως η «παραμυθιαλγία» είναι η παραδοχή της μη αναστρέψιμης συνθήκης. Στα άτομα που υποφέρουν από αυτή, η παρηγοριά είναι οδυνηρή. Εκφράζει την αδυναμία διαχείρισης της απώλειας για ό,τι υπήρξε τόπος, σπίτι, τοπίο, πόλη, γνώριμο περιβάλλον.

Γιατί αυτό που είχαμε έχει πλέον χαθεί ή μετασχηματιστεί. Και οι άνθρωποι πρέπει να ξαναχτίσουν τη ζωή τους. Ο όρος πέρασε στο γλωσσάρι των παγκόσμιων οργανισμών υγείας και περιβάλλοντος για να μην έχουμε καμία ψευδαίσθηση ότι η δυστοπία δεν είναι πραγματική. Η αντιμετώπισή της αρχίζει από την κατανόησή της. Αρχικά ξεκινάμε να μιλάμε γι’ αυτήν.

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»