Σε υψηλό ρεκόρ ο αριθμός των προσφύγων

Τα συγκριτικά στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Frontex αναφορικά με τις παράτυπες αφίξεις μεταναστών στην ΕΕ την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου του 2022 και του 2023 είναι αποκαλυπτικά αλλά ταυτόχρονα τα έχει ξεπεράσει η πραγματικότητα, καθώς οι ροές των μεταναστών διαρκώς αυξάνονται. Διότι οι αφίξεις μέσω της Κεντρικής Μεσογείου, της βασικότερης μεταναστευτικής οδού προς την ΕΕ, έχουν πλέον υπερβεί τις 106.000.

Και μπορεί οι αφίξεις μέσω της Ανατολικής Μεσογείου να παρουσιάζουν συνολικά σημαντική μείωση σε σχέση με πέρυσι, το μεταναστευτικό κύμα προς την Ελλάδα ωστόσο ενισχύθηκε σημαντικά τον Ιούλιο. Συνολικά, τους επτά πρώτους μήνες του έτους οι αφίξεις στην ΕΕ ενισχύθηκαν κατά 13% φτάνοντας τις 176.100: ο υψηλότερος αριθμός για τη συγκεκριμένη περίοδο από το 2016. Και η αμφιλεγόμενη μεταναστευτική συμφωνία που υπέγραψε στα μέσα Ιουλίου με την Τυνησία η ΕΕ δεν μοιάζει να αποφέρει καρπούς: οι αφίξεις στην Ιταλία έχουν έκτοτε αυξηθεί κατά 40%.

Πόλεμοι και διώξεις

Ωστόσο παγκοσμίως ο αριθμός των προσφύγων έφτασε σε υψηλό ρεκόρ το 2022, σύμφωνα με την υπηρεσία προσφύγων του ΟΗΕ. Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία συνέβαλε σε ετήσια αύξηση ρεκόρ 19,1 εκατομμυρίων ανθρώπων που διέφυγαν από τον πόλεμο και τις διώξεις, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό σε 108,4 εκατομμύρια στο τέλος της περσινής χρονιάς.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία οδήγησε στην ταχύτερα εξελισσόμενη προσφυγική κρίση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με 5,7 εκατομμύρια ανθρώπους να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την Ουκρανία σε λιγότερο από έναν χρόνο. Στη Συρία χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια για να φτάσει στο ίδιο επίπεδο εκτοπισμού πολιτών της. Επιπλέον 6 εκατομμύρια πολίτες έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της Ουκρανίας.

Σε περιοχές κρίσης

Η έκθεση της UNHCR που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο επιβεβαίωσε ότι οι περισσότεροι πρόσφυγες φιλοξενούνται σε αναπτυσσόμενες χώρες οι οποίες βρίσκονται πιο κοντά σε περιοχές κρίσης. Σύμφωνα με την υπηρεσία του ΟΗΕ, το 76% των προσφύγων στον κόσμο φιλοξενούνται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, με την Τουρκία, το Ιράν και την Κολομβία να βρίσκονται στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης.

«Απαιτείται πολύ περισσότερη διεθνής υποστήριξη και πιο δίκαιη κατανομή ευθυνών, ειδικά με εκείνες τις χώρες που φιλοξενούν τους περισσότερους εκτοπισμένους στον κόσμο» δήλωσε ο Φίλιπο Γκράντι, ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.

Η σύγκρουση στο Σουδάν

Ο πόλεμος στην Ουκρανία αύξησε τη ροή των προσφύγων που έρχονται στην Ευρώπη, με τους αριθμούς να εκτινάσσονται από 27.300 το 2021 σε 5,7 εκατομμύρια το 2022 – το μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα των τελευταίων 80 ετών. Η σύγκρουση στο Σουδάν προκάλεσε επίσης νέες εκροές μεταναστών το 2023 κυρίως προς την Ευρώπη, ωθώντας το παγκόσμιο σύνολο σε περίπου 110 εκατομμύρια μέχρι τον Μάιο του τρέχοντος έτους.

Σε συνέντευξή του στο Politico τον περασμένο μήνα, ο Χανς Λάιτενς, ο νέος επικεφαλής της Frontex – της Υπηρεσίας Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής της Ευρώπης – αναφέρθηκε στην κρίση στο Σουδάν ως έναν από τους βασικούς παράγοντες του μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος προς τις χώρες της Ευρώπης. Η Γερμανία ήταν η χώρα της ΕΕ που φιλοξένησε τους περισσότερους πρόσφυγες (2,1 εκατομμύρια) το 2022, με την Πολωνία και την Τσεχία να ακολουθούν. Οπως ανέφερε, αυτή τη στιγμή περισσότεροι από τους μισούς πρόσφυγες σε όλον τον κόσμο (ποσοστό 52%) προέρχονται από τέσσερις χώρες: τη Συρία (6,5 εκατομμύρια), την Ουκρανία (5,7 εκατ.), το Αφγανιστάν (5,7 εκατ.) και το Νότιο Σουδάν (2,3 εκατ.).