Ο πληθωρισμός της απληστίας χτυπάει το καλάθι της νοικοκυράς

Δυσάρεστα είναι τα νέα για το μέλλον της ακρίβειας στα τρόφιμα για την οποία οι προβλέψεις δείχνουν ότι δεν θα επιστρέψουν οι τιμές σε προ κρίσης επίπεδα. Οι ανατιμήσεις σε είδη νοικοκυριού άμεσης κατανάλωσης ξεπερνούν ακόμη και το 50% τους τελευταίους 12 μήνες, εξαντλώντας τις αντοχές των νοικοκυριών.

Παράγοντες της ελληνικής αγοράς και οικονομολόγοι μιλούν για ένα δύσκολο καλοκαίρι και η κυβέρνηση έχει προϊδεάσει για ένα απαιτητικό φθινόπωρο καθότι οι τιμές στο καλάθι δεν αναμένεται να υποχωρήσουν άμεσα. Ενόψει δε των «εντολών» των Βρυξελλών για τον τερματισμό των έκτακτων επιδοτήσεων, από το 2024, τα καμπανάκια χτυπούν και έχει αρχίσει να πέφτει το βάρος στις επιχειρήσεις. Χτυπάνε, έτσι, καμπανάκια για μετακύλιση στους καταναλωτές και για εξάπλωση  του διεθνούς φαινομένου «πληθωρισμού απληστίας».

Σχετική έρευνα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου διαπιστώνει ότι ο πληθωρισμός της ευρωζώνης από τις αρχές του 2022 οφείλεται κατά 45% στα υψηλότερα επιχειρηματικά κέρδη, κατά 40% στις τιμές εισαγωγών και κατά μόλις 25% στην αύξηση των μισθών. Καταναλωτικές οργανώσεις στέλνουν μήνυμα πως  ο «πληθωρισμός της απληστίας» δεν αντιμετωπίζεται με προσφορές, επιδόματα ή πρόσκαιρα μέτρα.

Χαρακτηριστικά είναι τα σχόλια οικονομολόγων οι οποίοι μιλούν για αυξήσεις τιμών σαν πύραυλος αλλά πως πέφτουν σαν ένα φτερό. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθωρισμού οφείλεται σε άνοδο του κόστους και σε υπερκέρδη ορισμένων επιχειρήσεων και σε αντίθεση από προηγούμενες πληθωριστικές περιόδους, υπάρχει μία αγορά η οποία είναι σε πάρα πολλούς κλάδους ολιγοπωλιακή. Οι καταναλωτές έχουν δεχθεί ένα κύμα ακρίβειας  στη διετία που βρίσκεται στο 24,8% ενώ την ίδια ώρα οι μισθοί παραμένουν κολλημένοι σε χαμηλά επίπεδα.

Το νέο δίλημμα είναι οι μισθοί

Διότι η κεντρική νομισματική πολιτική στην ευρωζώνη έχει βασιστεί στην κατεύθυνση των αυξήσεων των επιτοκίων για να μειώσει τον πληθωρισμό στο 2%. Εχει ξεκινήσει ένα debate πως αυτή η πολιτική θα δημιουργήσει θέματα στην ανάπτυξη.  Παρατηρείται ένας ιδιαίτερα επίμονος πληθωρισμός στα τρόφιμα και στα τυποποιημένα προϊόντα και αρχίζει μία συζήτηση ότι στην παρούσα συγκυρία οι μισθοί δεν είναι η αιτία που υποδαυλίζει τον πληθωρισμό. Η αποτελεσματικότητα αντιμετώπισης του πληθωρισμού, όπως αναφέρουν οικονομολόγοι,  εξαρτάται περισσότερο από τη συγκράτηση των επιχειρηματικών κερδών. Χωρίς λοιπόν μείωση των περιθωρίων κέρδους, η επιστροφή του πληθωρισμού στο επίπεδο του 2% θα απαιτήσει περισσότερο χρόνο.

Από την άλλη, οι επιχειρήσεις λένε ότι δεν μπορούν να παρουσιάσουν ζημιές, ενώ έχουν να αντιμετωπίσουν  συνθήκες κλιματικής αλλαγής και αυξημένου λειτουργικού κόστους.

Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, στην Ελλάδα ο πληθωρισμός παρουσιάζει έντονη διαφοροποίηση σε επιμέρους κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών. Στην κατηγορία των τροφίμων η ετήσια μείωση είναι οριακή, από 12,3% σε 11,4%. Στην κατηγορία της ένδυσης και υπόδησης παρουσιάζει αύξηση από 5% σε 12,2% ενώ στην κατηγορία της στέγασης βρίσκεται σε αρνητική περιοχή, στο -13,3% από 36,1% πέρυσι (λόγω της μείωσης των τιμών ενέργειας).

Οι συναυλίες

Υπάρχει μια σειρά από παράγοντες πίσω από την αύξηση του κόστους, όπως των εισιτηρίων, καθώς, σύμφωνα με οικονομολόγους, σχετίζονται με την κουλτούρα των συναυλιών στον μεταπανδημικό κόσμο. «Ο κόσμος δεν έχει πάει σε συναυλίες για πολύ καιρό και οι καλλιτέχνες δεν έχουν κάνει περιοδείες για μεγάλο χρονικό διάστημα, οπότε πρόκειται για πραγματικά, πολύ μεγάλες περιοδείες τόσο από την άποψη του μεγέθους κάθε μεμονωμένης συναυλίας όσο και από την άποψη του εύρους τους, της εμβέλειάς τους και της διάρκειάς τους», αναφέρει μελέτη της Societe Generale.

Πηγή: Εντυπη έκδοση ΤΑ ΝΕΑ