Εκλογές: Όταν δεν βγαίνει μπροστά το πρόγραμμα, αρχίζουν οι γκάφες

Αποτελεί σχεδόν κοινοτοπία, αλλά καλό είναι να τη θυμίζουμε: τα κόμματα σε πολύ μικρό βαθμό κάνουν πολιτική με βάση τα προγράμματά τους και πολύ περισσότερο επενδύουν στην εικόνα τους.

Αυτό συνήθως δικαιολογείται με το ότι είναι «αναγκασμένα» να το κάνουν, γιατί οι πολίτες δεν έχουν όρεξη να διαβάζουν αναλύσεις και συγκεκριμένα μέτρα και κυρίως επηρεάζονται από την «εικόνα».

Γι’ αυτό και υποτίθεται ότι τα κόμματα πρέπει κυρίως να φτιάχνουν βιντεάκια στο ΤικΤοκ παρά να προσπαθούν να φτάσουν τα φυλλάδια με το πρόγραμμά τους «και στο τελευταίο σπίτι».

Στην καλύτερη των περιπτώσεων να απομονώσουν ένα – δύο αιτήματα που τα θεωρούν «πιασάρικα» ή «κρουστικά» και να τα… υπερπροβάλλουν.

Βεβαίως, υπάρχει και ένας άλλος λόγος που το κάνουν αυτό τα κόμματα, ιδίως τα κόμματα εξουσίας. Και αυτός είναι ότι αισθάνονται ότι τα πραγματικά περιθώρια να ασκήσουν διαφορετική πολιτική, ιδίως σε μια χώρα ενταγμένη στο πλαίσιο της ΕΕ όπως η Ελλάδα, είναι περιορισμένα. Σε αυτό το πλαίσιο προτιμούν να μην δίνουν μεγάλες υποσχέσεις, για να μην είναι υπόλογα ότι δεν τις τήρησαν, και κατά συνέπεια αφήνουν στην άκρη ή ακόμη και αποσιωπούν το πρόγραμμά τους.

Αυτό επιτείνεται και από το πως συχνά τα κόμματα που είναι στην αντιπολίτευση θεωρούν ότι είναι προτιμότερο να επικεντρώσουν στην καταγγελία της κυβερνητικής πολιτικής, ώστε να ωφεληθούν από τη δυσαρέσκεια σε βάρος της κυβέρνησης.

Βεβαίως, η τακτική αυτή συχνά δημιουργεί διάφορα προβλήματα.

Επειδή τα κόμματα, τις περισσότερες φορές, έχουν κάποιο πρόγραμμα, που συχνά έχει φτιαχτεί ως συγκόλληση αιτημάτων διαφόρων κοινωνικών κατηγοριών (ή και εσωκομματικών τάσεων και «ομάδων πίεσης»), υπάρχει ο κίνδυνος, ακόμη και εάν αυτό έχει αποσιωπηθεί, να έρθει στο προσκήνιο παραμονές των εκλογών, και αυτό να δημιουργήσει καταστάσεις όπου τα κόμματα θα πρέπει να απολογηθούν για το πρόγραμμά τους.

Αντίστοιχα, αυτό αυξάνει και την πιθανότητα ένα στέλεχος του κόμματος να κάνει μια «γκάφα». Δηλαδή, να πάρει μια θέση, που μπορεί και να περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα του κόμματος, αλλά δεν είχε προβληθεί, ή – ακόμη χειρότερα – να «αυτοσχεδιάσει» και να πει κάτι που πιστεύει ο ίδιος χωρίς ακριβώς να είναι θέση του κόμματος και αυτό να προκαλέσει και ζημιά στην εικόνα του κόμματος.

Κάποιος θα έλεγε ότι η λύση να φροντίζουν τα κόμματα να έχουν υποψηφίους καλύτερα προετοιμασμένους και με αποτελεσματικότερο προεκλογικό «φροντιστήριο».

Πιστεύω ότι είναι πολύ προτιμότερο τα κόμματα όχι μόνο να προβάλλουν τα προγράμματά τους περισσότερο αλλά και να εξοικειώνουν το ίδιο το ακροατήριό τους για το τι σημαίνει συζήτηση στη βάση προγραμμάτων.

Και θα ήταν λάθος να πιστέψει κανείς ότι οι άνθρωποι γενικά ψηφίζουν με την «εικόνα». Αυτό συμβαίνει σε μικρότερο ποσοστό. Προφανώς και δεν ψηφίζουν μόνο με βάση φυλλάδια που διάβασαν, αλλά οι λόγοι που ψηφίζουν κάτι συνήθως βασίζονται στο πώς αντιλαμβάνονται τη ζωή τους, τις ανάγκες τους, τη στάση των κομμάτων και μια γενική αίσθηση που έχουν για το είδος διακυβέρνησης που προσφέρουν.

Αυτό ας το έχουν υπόψη, ιδίως αυτοί που θέλουν να «ανατρέψουν συσχετισμούς».

Ποτέ κανείς δεν έχασε επειδή είχε σαφή πολιτική πρόταση που μπορούσε να αγγίξει τις ανάγκες και τα ερωτήματα της κοινωνικής πλειοψηφίας.