Τα αδιέξοδα της ψυχαγωγικής τηλεόρασης

Μια φορά κι έναν καιρό, οι ψυχαγωγικές εκπομπές ήταν η «χρυσή κότα» της ιδιωτικής τηλεόρασης. Κέφι, μπρίο, χορός, τραγούδια, καλλίγραμμα κορίτσια, σφριγηλά αγόρια, φτερά, πούπουλα και διεθνή (λέμε τώρα) μπαλέτα. «Ψυχαγωγικές» άλλωστε ήταν όσες εκπομπές δεν ήταν αμιγώς ενημερωτικές (διότι κάποια στιγμή μπήκε στη ζωή και τους δέκτες μας κι εκείνο το υβριδικό infotainment) και σίριαλ. Τότε που στα πρωινάδικα μερακλώναμε στις έντεκα το πρωί με Βασίλη Καρρά λίγο πριν από τη συνταγή για «γιουβέτσι αλλιώς», λίγο μετά την επίδειξη αποτρίχωσης στο «βαθύ μπικίνι» και, γενικώς, ανάμεσα σε σχόλια για το αν χώρισαν η δείνα με τον τάδε (ενώ δεν ξέραμε ούτε τη δείνα ούτε τον τάδε). Και αν είχαμε κάποιο πολύ σοβαρό θέμα, αν, για παράδειγμα τσακώθηκαν η Λάσκαρη με την Μπάρμπα, τότε η εκπομπή ήταν μονοθεματική. Αν και είχαμε και κανονικά δελτία ειδήσεων μονοθεματικά. Αλλοτε με Γιουροβίζιον, άλλοτε με τον γάμο κάποιας κοσμικής κυρίας με έναν κοσμικό κύριο.

Ε μετά ήρθε η κρίση. Οι «πρωταγωνιστές» αυτού του είδους των εκπομπών έκαναν κάμποσο καιρό να το συνειδητοποιήσουν πριν περιπέσουν σε μια περίοδο αμηχανίας. Και τώρα τι κάνουμε; Ψιλά γράμματα για κάποιους αυτά. Ο προβληματισμός δεν κράτησε περισσότερο από την απόφαση. Οπως υπηρέτησαν, για χρόνια, την αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι με την ίδια ελαφράδα έκαναν την πιρουέτα τους και άλλαξαν γήπεδο. Το κατάλαβα όταν είδα κάποια στιγμή στην τηλεόραση και με λανγκάζ πασιονάριας, μία κυρία των ιλουστρασιόν περιοδικών που έγραφε συστηματικά και έναντι αδρών αμοιβών για τα χρυσά μπικίνια της Φαίης Σκορδά, να μαίνεται εναντίον του πρώην διευθυντή της, του Πέτρου Κωστόπουλου. Δεν βαριέσαι, δουλίτσα να υπάρχει.

Το αδιέξοδο ωστόσο ήταν ήδη προφανές. Οι εκπομπές αυτού του είδους είχαν χάσει την αίγλη τους, οι αμοιβές των παρουσιαστών συρρικνώνονταν, το μέλλον ήταν αβέβαιο. Οι βοεβόδες και βοεβόδισσες – όσοι και όσες βέβαια δεν είχαν τη σιγουριά της κεκτημένης επιτυχίας τους – αυτών των εκπομπών θεώρησαν ότι έπρεπε να επανασυστηθούν. Με ένα τρόπο που πίστευαν ότι θα μας έκανε να τους βλέπαμε σαν να ήταν άλλοι άνθρωποι. Και αυτός ο τρόπος ήταν η ριζοσπαστικοποίησή τους.

Και κάπως έτσι, από τα χρυσά και τα «βαθιά» μπικίνι, από τον χαβαλέ και τα χοντρά σεξιστικά αστεία, από το μπούγιο, από τις φτηνές μιμήσεις και τις ακόμη πιο φτηνές απομιμήσεις, από τα τραγούδια αλλά, κυρίως, τα παρατράγουδα, από τη σαχλαμάρα και την αναπαραγωγή κουτσομπολιών στην «καταγγελτική ψυχαγωγία». Διότι περί αυτού πρόκειται.

Αυτού του είδους η ριζοσπαστικοποίηση της ελαφράς, της πανάλαφρης ταξιαρχίας φοριέται πολύ τα δύο τελευταία χρόνια, δηλαδή από το metoo και μετά. Και τώρα δίνει τα ρέστα της με αφορμή την τραγωδία στα Τέμπη. Κυκλοφορεί δε σε πολλά μοντέλα. Σε βαρβάτο θεσσαλονικιώτικο με Τ-σερτ και αρβύλα, σε ζουζουνίστικο με ροζ κραγιόν και πλισέ φουστίτσα, σε chillout με εμπριμέ πουκάμισο, χρωματιστό παντελόνι, ξυρισμένο κεφάλι και μπαλαφάρα, σε πένσιλ φούστα με μεσάτο πουκάμισο, σε ξανθό, μελαχρινό, μπόχο, sporty και country chic. Αλλά με ένα κοινό χαρακτηριστικό. Τον ίδιο αμετροεπή λόγο, την ίδια ασχετοσύνη, την ίδια αδυναμία διάκρισης του «κεντρικού» από το «περιφερειακό» και τον ίδιο λαϊκισμό. Και τελικά, για μία ακόμη φορά, συνειδητοποιείς ότι δεν έχει σημασία τι λέγεται αλλά ποιος το λέει.

Λίγη «Αριστερά» αντί για πολύ μπότοξ

Υπάρχει και μία ακόμη αιτία αυτής της ριζοσπαστικοποίησης, τόσο εμφανής που νομίζω ότι σπάει την οθόνη της τηλεόρασης. Τα χρόνια περνούν, τα κορίτσια που μια ζωή υπηρέτησαν με αξιοζήλευτο ζήλο την ποπ υποκουλτούρα (διότι η ποπ κουλτούρα είναι εξόχως σημαντική υπόθεση) μεγάλωσαν, πιάσανε τα 55 και αφού εξάντλησαν μπότοξ, πλαστικές, υαλουρονικά, νήματα και δεν ξέρω εγώ τι άλλο σου λένε «Δεν κάνω στο καπάκι και την αριστερή μήπως και φαίνομαι πιο νέα;». Αυτό ακριβώς. Και ανασύρουν από τα βάθη των δεκαετιών κάποια ξεχασμένη δημοσιογραφική ιδιότητα.

Μόνο που έτσι δεν φαίνονται πιο νέες, φαίνονται αυτό ακριβώς που είναι.