Ρήγματα στο τέλμα

Στα μέσα Νοεμβρίου ο Αλέξης Τσίπρας εκτιμούσε ότι η υπόθεση των υποκλοπών θα αναγκάσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη να προσφύγει σε εκλογές ακόμη και μέσα στον χειμώνα. Εξού και το δικό του ράλι στα γραφεία του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και του προέδρου της ΑΔΑΕ. Οι εξελίξεις έπρεπε να τρέξουν και με τη δική του σφραγίδα – τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να καταγράφεται από την κοινή γνώμη. Πλέον, οι εκτιμήσεις στον 7ο όροφο της Κουμουνδούρου έχουν αλλάξει: για τον Τσίπρα, μπορεί οι υποκλοπές να αφήσουν τα σημάδια τους στο εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά δεν είναι εκείνες που θα ανατρέψουν το πλάνο του Μητσοτάκη.

Ο Τσίπρας, ωστόσο, είναι αναγκασμένος να κάνει κινήσεις για να προλάβει τις όποιες πρωθυπουργικές κινήσεις. Οι αποφάσεις για την προσχώρηση στον ΣΥΡΙΖΑ της Αγγελικής Αδαμοπούλου και της Φωτεινής Μπακαδήμα είχαν ληφθεί από μήνες, αλλά κρίθηκε σκόπιμο να ανακοινωθούν τώρα, μεταφέροντας το μήνυμα ότι η Κουμουνδούρου βρίσκεται σε εκλογική ετοιμότητα και διευρύνεται. Το ρήγμα με τον Γιάνη Βαρουφάκη, που δημιουργείται από την κάλυψη Τσίπρα στην «αποστασία» των δύο πρώην βουλευτών του ΜέΡΑ25, ήταν αναμενόμενο, αλλά δεν έχει ζυγιστεί επαρκώς. Οπως αναγνωρίζουν και κομματικές πηγές, ο Τσίπρας δεν έχει αποφασίσει ακόμη τι ακριβώς θέλει για την επόμενη ημέρα του Βαρουφάκη. Η συμπίεση συνδέεται με την τάση συρρίκνωσης του ΜέΡΑ25 και απομακρύνει έναν ρυθμιστικό ρόλο του άλλοτε συντρόφου στην προσπάθεια συγκρότησης ενός «προοδευτικού μετώπου» στη Βουλή της απλής αναλογικής. Από την άλλη, ωστόσο, με τον Βαρουφάκη εκτός Βουλής ευνοείται ο Μητσοτάκης, καθώς όσο λιγότερα κόμματα εξασφαλίζουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση τόσο καλύτερο για τον πρώτο. Η ανάγκη του ΣΥΡΙΖΑ, όμως, να δείξει ότι ξεφεύγει από το τέλμα και προσεγγίζει κόσμο είναι μεγαλύτερη, έστω κι αν ουδείς αναμένει ότι το δίδυμο Αδαμοπούλου – Μπακαδήμα θα προσφέρει και εκλογικά κέρδη στην Κουμουνδούρου.

Για τον χρόνο των εκλογών, οι εκτιμήσεις στον πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθούν να διίστανται. Αλλοι βλέπουν κάλπες τον Μάρτιο, άλλοι τον Μάιο, κάποιοι λιγότεροι τον Ιούνιο, μεταφράζοντας κατά γράμμα τις πρωθυπουργικές διαβεβαιώσεις για εκλογές «στο τέλος της τετραετίας». Ο Νίκος Βούτσης ίσως είναι ο τελευταίος που έχει απομείνει στην Κουμουνδούρου να βλέπει κάλπες μέσα στη βαρυχειμωνιά λόγω υποκλοπών. Εάν υπάρχει ένας κοινός τόπος ανάμεσα στο Μαξίμου και στην Κουμουνδούρου σε σχέση με το εκλογικό δίλημμα, έχει να κάνει με τον ρόλο της πασχαλινής ανάπαυλας στις τελικές αποφάσεις. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο, αλλά και πέριξ του Τσίπρα, αρκετοί δεν βρίσκουν κανένα πλεονέκτημα στο σενάριο που θέλει το Πάσχα να μεσολαβεί ανάμεσα σε δύο κάλπες. Εάν ο Μητσοτάκης επενδύει σε μια δυναμική από την πασχαλινή ευεξία, αυτή θα ήταν χρήσιμη στην πρώτη κάλπη, όπου στόχος είναι ένα υψηλό ποσοστό. Μια χαμηλή πτήση στην πρώτη κάλπη είναι αυτονόητο ότι θα δημιουργήσει άλλα προβλήματα. Η τριπλή μετακίνηση μέσα σε έναν μήνα, εξάλλου, για πρώτες κάλπες, διακοπές του Πάσχα και δεύτερες κάλπες, έχει σημαντικό οικονομικό κόστος για τους ψηφοφόρους και μπορεί να αυξήσει και την αποχή. Στη βάση αυτή, οι περισσότερες εισηγήσεις συνηγορούν για διπλές εκλογές είτε πριν από το Πάσχα (αρχές Μαρτίου – αρχές Απριλίου) είτε μετά. Ο Μητσοτάκης εξακολουθεί να βλέπει τη μεταπασχαλινή φάση, έχοντας το βλέμμα και στο εκλογικό ημερολόγιο του Ερντογάν.

Το πρόβλημα για τον Τσίπρα είναι ότι, με τον εκλογικό ορίζοντα ανοικτό, ο δικός του σχεδιασμός απειλείται από συνεχείς ανατροπές. Οπως μετέωρη κινδυνεύει να μείνει και η επιχείρηση διεύρυνσης, εάν περιοριστεί στις δύο μεταγραφές από το ΜέΡΑ25. Το χάσμα με τον Βαρουφάκη μπορεί να μην απασχολεί ιδιαιτέρως την Κουμουνδούρου – ούτε η Ομπρέλα που αναζητεί αφορμές για εσωκομματική αντιπολίτευση δεν αντέδρασε στη διπλή προσχώρηση. Αλλά κινήσεις διεύρυνσης προς την πλευρά του ΠΑΣΟΚ δεν προβλέπονται. Τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, ο Τσίπρας δεν επιθυμεί να στηθεί ένα σκηνικό ρήξης με τον Ανδρουλάκη.