Μειωμένη ατά 28% είναι το 2022 η ευρωπαϊκή παραγωγή λυκίσκου, προκαλώντας ανησυχία τόσο στους αγρότες όσο και στους ζυθοποιούς, όπως τονίζει η ευρωπαϊκή οργάνωση Copa-Cogeca.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα – υψηλές θερμοκρασίες, χαλάζι και ξηρασία – κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών εκτιμάται ότι είχαν ως αποτέλεσμα μείωση της παραγωγής για το α οξύ και αρωματικό λυκίσκο σε σύγκριση με το 2021 φτάνοντας συνολικά στην ΕΕ τους 64. 338 τόνους, ποσότητες κάτω από τις μέσες αποδόσεις της δεκαετίας. Πτώση κατά 37,8% αναμένεται επίσης για την παραγωγή α οξέων. Να σημειωθεί ότι ο λυκίσκος, εκτός από τη βιομηχανία της μπύρας, είναι γνωστός και στη βιομηχανία των φαρμάκων.

Διαβάστε επίσης: Copa-Cogeca: Ενίσχυση για κόστος παραγωγής και όχι για απόσταξη ή εκρίζωση

Όπως επισημαίνει η Copa – Cogeca, εν μέσω της αύξησης του κόστους παραγωγής (ενέργεια, λιπάσματα, προσωπικό) και της έλλειψη φυτοπροστατευτικών προϊόντων, τα αποτελέσματα της μειωμένης συγκομιδής θέτουν σημαντικές προκλήσεις για ολόκληρη τη βιομηχανία, που εξαρτάται από τον λυκίσκο.

Σχολιάζοντας τα εκτιμώμενα στοιχεία, ο κ. Zdenek Rosa, πρόεδρος της Επιτροπής Εργασίας Copa-Cogeca επισήμανε ότι η πτώση των αποδόσεων λυκίσκου και α οξέων είναι ενδεικτική των αυξανόμενων επιπτώσεων  της κλιματικής αλλαγής. «Αντιμετωπίζουμε τώρα σημαντικές κλιματικές διακυμάνσεις. Το 2022 με την έντονη ξηρασία, είχε ισχυρό αντίκτυπο στην ανάπτυξη των φυτών, ενώ η μειωμένη χρήση λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών προϊόντων λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής και των ελλείψεων μόνο επιδεινώνουν την κατάσταση. Στην πραγματικότητα, αν εξετάσουμε απλώς τις καλλιεργούμενες εκτάσεις, η έκταση έχει παρέμεινε σταθερή στα 30.795 εκτάρια τα τελευταία χρόνια. Ως αποτέλεσμα, η αγορά θα είναι εφοδιασμένη με περιορισμένες ποσότητες λυκίσκου από το 2022. Οι μεμονωμένες ποικιλίες είναι πιθανό να χρησιμοποιηθούν για την εκπλήρωση των υφιστάμενων συμβάσεων με ζυθοποιούς».

Μακροχρόνιες συμβάσεις

Οι ευρωπαίοι παραγωγοί λυκίσκου εργάζονται παραδοσιακά με μακροχρόνιες συμβάσεις, με καθορισμένες τιμές, οι οποίες έχουν κλειστεί χρόνια νωρίτερα. Όπως επισημαίνουν, αυτές οι μακροχρόνιες συμβάσεις δεν λαμβάνουν υπόψη την αύξηση του κόστους παραγωγής που αντιμετωπίζουν τώρα. Η αδυναμία μετακύλισης του αυξημένου κόστους σε συνδυασμό με τη μειωμένη οι αποδόσεις θα επηρεάσουν έντονα την κερδοφορία των παραγωγών λυκίσκου, οι οποίοι ήδη παλεύουν να επιβιώσουν.

Οι παραγωγοί λυκίσκου έχουν δεσμευτεί να παράγουν με βιώσιμο τρόπο χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνολογίες, να παρακολουθούν και να αντιμετωπίζουν τα παράσιτα και τις ασθένειες και να χρησιμοποιούν φυτοπροστατευτικά προϊόντα μόνο όταν απαιτείται και σε προκαθορισμένο όγκο παραγωγής.

«Για ορισμένες μικρές καλλιέργειες, δεν υπάρχουν ουσίες που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε εδώ και αρκετό καιρό, παρά την υψηλή πίεση που δέχονται οι παραγωγοί λυκίσκου. Περαιτέρω μείωση των διαθέσιμων φυτοπροστατευτικών προϊόντων θα οδηγήσουν σε χαμηλότερες αποδόσεις και κακή ποιότητα λυκίσκου, ενώ οι απαγορεύσεις χωρίς βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις ωθούν μόνο τους παραγωγούς της ΕΕ στην πόρτα της εξόδου και αντικαθιστούν την εγχώρια παραγωγή με εισαγόμενο προϊόν», πρόσθεσε ο κ. Rosa.

Η κατάσταση ανά χώρα παραγωγής της ΕΕ

Στη μεγαλύτερη παραγωγό χώρα της ΕΕ, τη Γερμανία, οι αποδόσεις και οι περιεκτικότητες του 2022 ήταν κατά πολύ κάτω από εκείνες του 2021 (-28,6% για το λυκίσκο και -40,3% για το α οξύ) λόγω ξηρασίας, ζέστης και χαλάζι. Κατά μέσο  όρο, αναφέρθηκαν περίπου 2.500 ευρώ πρόσθετο κόστος ανά εκτάριο, με διαφορές ανάλογα με την καλλιεργούμενη ποικιλία.

Η παραγωγή λυκίσκου και α οξέος στην Τσεχική Δημοκρατία μειώθηκε στο μισό (-48,3% και -57,5%, αντίστοιχα). Η μείωση του όγκου ήταν αποτέλεσμα της ξηρασίας και των υψηλών θερμοκρασίες που επηρέασαν την ποικιλία Saaz (χαμηλότερη απόδοση Saaz από το 1960). Η ποικιλία Saaz αντιπροσωπεύει το 83% των συνολικών εκτάσεων λυκίσκου στη χώρα.

Στην Πολωνία, οι ξηρασίες, οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας και η μειωμένη χρήση λιπασμάτων (λόγω του υψηλού κόστους) οδήγησαν σε πτώση των αποδόσεων κατά 7,7%. Η παραγωγή α οξέος παρουσίασε μια μικρή αύξηση +1,3%.

Ο όγκος παραγωγής λυκίσκου μειώθηκε στη Γαλλία, το Βέλγιο, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία λόγω των καιρικών φαινομένων των καλοκαιρινών μηνών. Οι ποσότητες του παραγόμενου α οξέος μειώθηκαν κατά 29%, 6,9%, 15% και 50%, αντίστοιχα.

Επίσης, η Σλοβενία, η Ισπανία, η Αυστρία και η Βουλγαρία είδαν τις αποδόσεις τους σε λυκίσκο να αυξάνονται κατά 3,8%, 4,5%, 14,2% και 9,4% το 2022. Οι δύο πρώτες χώρες κατέγραψαν παρόμοια αύξηση του α επίπεδα οξέων (+3,5% και +0,9%), ενώ η Αυστρία παρουσίασε μείωση 10,8%.

Σταθερή παρέμεινε η Βουλγαρία.

Χαρακτηριστικά του λυκίσκου

Πρόκειται για ένα αρωματικό και φαρμακευτικό ιθαγενές φυτό της εύκρατης ζώνης του βορείου ημισφαιρίου. Έχει οικονομική ζωή 20-25 έτη. Σήμερα καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις κυρίως στη Γερμανία, ΗΠΑ και Κίνα.

Στην Ελλάδα συναντάται ως αυτοφυές είδος και η καλλιέργεια του είναι περιορισμένη. Καλλιεργείται κυρίως στην Ήπειρο και είναι γνωστό με το όνομα αγριόκλημα.

Αποδόσεις

Από το δεύτερο κιόλας έτος ο λυκίσκος αποδίδει περίπου 200-250 κιλά το στρέμμα ενώ αργότερα φτάνει και τα 300-400 κιλά. Η ποσότητα που παράγει είναι υπέρογκη αν σκεφτούμε ότι για κάθε χίλια λίτρα μπύρας χρειάζονται μόλις 0,3 κιλά ξηρών άνθεων λυκίσκου.