Στον άγνωστο οδηγό ενός ταξί

Ο νεαρός οδηγός του ταξί αφού εξέφρασε τις απόψεις του για όλα τα θέματα που κυριαρχούν στις συζητήσεις ανάμεσα σε γνωστούς και φίλους και στα δελτία ειδήσεων, κατέληξε σε μια παρατήρηση που διατυπωμένη με καημό έδειχνε το βάρος ενός έντονου προβληματισμού, αν και τίποτε δεν τον είχε προετοιμάσει σε σχέση με όσα είχαν ειπωθεί. «Τελικά όσο περισσότερες είναι οι παροχές ενός κράτους, τόσο περισσότερο περιορίζεται η ελευθερία μας. Το δυσάρεστο όμως δεν είναι μόνον ότι περιορίζεται ή χάνεται η ελευθερία, είναι ότι παύουμε σταδιακά, λόγω των παροχών και της αναμονής να γίνουν αυτές ακόμη περισσότερες, να αισθανόμαστε την ανάγκη της». Χωρίς ίχνος ρατσιστικής πρόθεσης, η παρατήρηση γίνεται ακόμη πιο εντυπωσιακή όχι γιατί δεν θα την περίμενε κανείς από έναν οδηγό ταξί, αν αναλογιστεί τα όσα έχει κουβεντιάσει ως σήμερα μαζί τους. Ακούγεται ιδιαιτέρως αποκαλυπτική γιατί αιφνίδια, από το πουθενά, μέσα σε μια τυπική όσον αφορά το τι μπορεί να ειπωθεί, επικοινωνία, εκφράζεται ως προσωπική αγωνία μια διαπίστωση που ακόμη και ένα απειράριθμο σύνολο ανθρώπων θα θεωρούσε την ενασχόληση μαζί της περιττή πολυτέλεια.

Γίνεται ιδιαίτερα παρήγορο όταν από κάτι που λέγεται, μπορείς να πιαστείς σαν από την άκρη μιας κλωστής ώστε με βεβαιότητα να υποθέτεις πως αν γινόταν οι άνθρωποι, σύνολα ανθρώπων, να έρχονταν σε μια ουσιαστικότερη επαφή και επικοινωνία ανάμεσά τους θα δημιουργούνταν αυτόματα οι προϋποθέσεις για μια πνευματική έκρηξη ισοδύναμη μιας πραγματικής αναγέννησης. Δεν είναι λιγότερο σημαντική μαζί με τη σημασία της παρατήρησης του οδηγού του ταξί, η γενναιότητα που προϋποθέτει μέσα σε ένα περιβάλλον που σε εκπαιδεύει, προκειμένου να αισθάνεσαι νόμιμος, στην κοινοτοπία, να το υπερβαίνεις, θεωρώντας ότι το εκτόπισμα μιας εντελώς προσωπικής αποτίμησης των πραγμάτων μπορεί να ισορροπήσει την παντοδυναμία μιας επικρατούσας μαζικά αντίληψης. Αν θα δικαιολογούνταν να υιοθετήσει κανείς έναν διαχωρισμό ανάμεσα στους ανθρώπους που να νομιμοποιείται σε σχέση με ταξικές ή φυλετικές διακρίσεις, θα ήταν δίχως άλλο η ανιδιοτέλεια ή μη όσον αφορά στον τρόπο που σκέπτονται.

Καθώς ένας άνθρωπος που σκέπτεται όπως ο οδηγός του ταξί με την άκρως στοχαστική άποψή του για την ελευθερία, δεν έχει να κερδίσει, διατυπώνοντάς την, απολύτως τίποτε, χώρια που δεν αποκλείεται να του σταθεί και ζημιογόνα σε αντίθεση με έναν συγγραφέα ή διανοούμενο που χάρη σε μια αντίστοιχη «λοξή ματιά» ακόμη και αν δεν έχει να κερδίσει χρήματα, αυτή είναι μέσα στις προδιαγραφές της δουλειάς του. Κατά βάθος είναι πάντα ένα στοιχείο προσωπικής οδύνης ή έστω προβληματισμού, δίχως την προϋπόθεση να εξαργυρωθεί ποικιλότροπα που κάνει κάτι που λέγεται να ηχεί αυθεντικό, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο να το πιστέψει κανείς όταν ακούει κάποιον να μιλάει επαναλαμβάνοντας ό,τι λένε εκατομμύρια άλλοι.

Θα ήταν άραγε τολμηρό ή ανοίκειο να συγκρίνεις την ανιδιοτέλεια της προσευχής ενός μοναχού, αφού ακόμη και αν δεν πιστεύεις ξέρεις πως υφίσταται, με την ανιδιοτέλεια, καθώς δεν αποσκοπεί σε τίποτε άλλο παρά μόνο στην έκφρασή της, με τη ρήση περί ελευθερίας του οδηγού του ταξί; Μέσα σε έναν κόσμο που η ανιδιοτέλεια έχει αφάνταστα συρρικνωθεί, ας είμαστε γενναιόδωροι όσον αφορά την κοινότητα της καταγωγής της όταν την επισημαίνουμε.