Tσαγκαροδευτέρα

Απαραίτητη εξήγηση: Αυτό δεν είναι ένα κείμενο δευτεριάτικης τόνωσης της ψυχολογίας. Μάλλον το αντίθετο προκαλεί, αλλά τι να κάνουμε, κάπως πρέπει να τα βγάζουμε και από μέσα μας.

Αν από χθες, απόγευμα Κυριακής και με αποκορύφωμα σήμερα το πρωί, τριβελίζουν το μυαλό σας λέξεις όπως «γραφείο, δουλειά, βάρδια, προϊστάμενος, τρεις κι εξήντα, συνεργάτης, συνάδερφος, αφεντικό» πασπαλισμένες με διάφορα κοσμητικά επίθετα, μη νιώθετε μόνοι.

Kατ’ αρχάς, να ξέρετε ότι σάς στηρίζει η επιστήμη. Πλήθος ερευνών, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι για τους περισσότερους, η Δευτέρα είναι η πιο μελαγχολική ημέρα της εβδομάδας, ότι κατά τη διάρκεια αυτής γκρινιάζουμε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη, και ότι ο βασικότερος λόγος, που συμβαίνουν όλα αυτά, είναι οι σκέψεις και οι φόβοι για τις εργάσιμες ημέρες που ακολουθούν καθώς και ο «σωρός» των mail που μας περιμένουν για να απαντήσουμε.

Αυτό βέβαια δεν αποτελεί «πανδημία» μόνο των δικών μας ημέρων.

Αν, για παράδειγμα, ζούσατε το 1961 και αγοράζατε «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 8ης Απριλίου θα διαβάζατε πώς «βρεττανικό έντυπο θίγει το πρωτότυπο αυτό θέμα της τσαγκαροδευτέρας», αρχίζοντας το σχόλιο του ως εξής: «Αν η επιστήμη μπορέση να κάμη τους εργαζόμενους σε γραφεία και εργοστάσια να αισθάνωνται πως ζουν “στον έβδομο ούρανο” την Δευτέρα το πρωί, που επιστρέφουν στη δουλειά τους, δεν θα υπάρχει τίποτε που να μην μπορέση να κατορθώση».

Είναι αλήθεια πώς ήδη από το απόγευμα της Κυριακής (ή όποιας μέρας έχεις ρεπό) αρχίζει να βαραίνει μέσα σου η σκέψη της επόμενης εργάσιμης. Και είναι επίσης αλήθεια πως ελάχιστα μπορούν να σε βοηθήσουν οι δεκάδες λίστες, που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, για το πώς να διώξεις τη μελαγχολία της Δευτέρας.

Πηγή: New York Times

Ελάχιστα επίσης βοηθούν και οι πραγματικά φιλότιμες προσπάθειες, που καταβάλουν οι τηλεπαρουσιάστριες και οι τηλεπαρουσιαστές των πρωινών και μεσημεριανών εκπομπών, με τον ξαφνικό, αναίτιο, ξέφρενο χορό τους.

Αν η τηλεόραση έχει ήχο, νιώθεις εγκλωβισμένος σε πάρτι που σε υποχρέωσαν να πας. Αν η τηλεόραση είναι στο mute, o χορός αυτός στα όρια του παροξυσμού, έχει έναν παράδοξο ρεαλισμό. Σού περιγράφει αυτό που ζεις ­εντός και εκτός δουλειάς ανάμεσα στα δύο ρεπό σου, ανάμεσα σε δύο Σ/Κ.

Ανάσα, άδειο χαμόγελο, κοπάνημα, κοπάνημα, κοπάνημα, ανάσα.

Κι εκεί κάπου είναι η μεγάλη παγίδα. Έχεις πια σχεδόν πειστεί ότι αυτό είναι το κανονικό: Να σιχτιρίζεις και να τρως ξύλο με μοναδικό στόχο να φτάσεις ζωντανός στο επόμενο ρεπό, και αφού έφτασες όλα καλά. Αλλά δυστυχώς το ρεπό τελειώνει γρήγορα, και πριν το καταλάβεις είσαι πάλι μέσα στην αρένα και φτου κι απ’ την αρχή.

Εντατικοποίηση

Είναι σαφές ότι δεν είναι η Δευτέρα που μας φταίει, αλλά αυτό που ξεκινά κάθε Δευτέρα. Είναι η δουλειά μας και σε μεγάλο ποσοστό δεν είναι η δουλειά μας ως αντικείμενο, αλλά ο τρόπος που αυτή γίνεται.  Σε όλο και σκληρότερες συνθήκες, με όλο και πιο ασφυκτικές προθεσμίες και για όλο και λιγότερο ικανοποιητικά λεφτά.

Βιώνουμε την εντατικοποίηση της εργασίας, η οποία σύμφωνα με έρευνες (πχ. του think tank Resolution Foundation) αφορά μια ευρύτατη ομάδα εργαζομένων, ανεξαρτήτως κλάδου και ύψους μισθοδοσίας.

Τρέχουμε για να εξυπηρετήσουμε προϊσταμένους, πελάτες, καταναλωτές και συνεργάτες βγάζοντας όλο και λιγότερα χρήματα. Αλλά και όταν οι απολαβές μας είναι ικανοποιητικές, φροντίζουμε να δημιουργήσουμε αντίστοιχα απαιτητικές «ανάγκες» που τα εξανεμίζουν.

Είναι φανερό ότι η λογική που επικρατεί απέχει πολύ από τη λογική των τσαγκάρηδων της προπολεμικής Αθήνας, οι οποίοι τα έβαλαν κάτω και αποφάσισαν εκτός από την Κυριακή, να μην ανοίγουν τα καταστήματά τους ούτε τη Δευτέρα, καθιερώνοντας από μόνοι τους αργία και την ημέρα αυτή.

Η υπόλοιπη όμως ελληνική κοινωνία, ίσως από φθόνο που δεν μπόρεσε να κάνει κάτι αντίστοιχο, φρόντισε η λέξη «τσαγκαροδευτέρα» να γίνει συνώνυμο της αδικαιολόγητης αργίας ή της αδικαιολόγητης καθυστερημένης προσέλευσης στον χώρο εργασίας.

Πηγή: pexels.com/ Andrea Piacquadio