Πάντα η εφημερίδα

Στα απομνημονεύματά του που με τον τίτλο «Οσο κρατάει ένας στεναγμός» εκδόθηκαν πριν από πολλά χρόνια, γράφει ο Λουίς Μπουνιουέλ πως αν συνέβαινε να αναστηθεί, η πρώτη του κίνηση θα ήταν να πάει ως το γειτονικό περίπτερο και να αγοράσει μια εφημερίδα για να διαβάσει τα νέα της ημέρας. Και ο αγαπημένος φίλος, ηθοποιός και ποιητής, Χρήστος Ν. Βαλαβανίδης γράφει σε ένα ποίημά του με τον τίτλο «Νοσοκομείο»: «Ζωντανεύει για λίγο η φωνή σου / και ζητάει νερό, εφημερίδες / μήπως γράφουν για όλα όσα είδες / μέσα στους κήπους του παραδείσου». Ενώ ο δαιμόνιος Σπύρος Μελάς που «αναλώθηκε» μέσα στις εφημερίδες (έγραφε καθημερινώς δύο χρονογραφήματα σε δύο εφημερίδες – υπήρξε περιζήτητος – στη μία με το ψευδώνυμο «Φορτούνιο» και στην άλλη με το όνομά του, συχνά μάλιστα βρίζοντας στη μία εφημερίδα ό,τι επαινούσε στην άλλη), είχε γράψει κάτι που αφορούσε στην οποιαδήποτε εφημερίδα, πως «όταν σε επαινεί είναι το έγκριτον φύλλον, όταν σε βρίζει είναι η παλιοφυλλάδα».

Με τόσα «πιστοποιητικά» όσον αφορά την αδήριτη ανάγκη της εφημερίδας, αλλά και χιλιάδες ακόμη που θα χρειάζονταν τόμοι για να τα περιλάβουν στο σύνολό τους, θα έπρεπε η εφημερίδα με την απολύτως ελεγχόμενη, στις περισσότερες τουλάχιστον περιπτώσεις, ακρίβειά της, σε σχέση με την αποτύπωση των γεγονότων να απολαμβάνει όχι βέβαια ασυλίας, αλλά οπωσδήποτε ενός σεβασμού από εκείνους που καταπίνουν αμάσητα ό,τι αντλούν μέσω του Διαδικτύου και να μη θριαμβολογούν επαναλαμβάνοντας μια ευρέως κυκλοφορούσα άποψη, που μπορεί ωστόσο ριζικά να αμφισβητηθεί, πως το μέλλον της έντυπης εφημερίδας είναι ένα έως πέντε, το πολύ, χρόνια. Ακόμη και αν δεν θυμηθούμε την Ελένη Βλάχου που είχε γράψει πως ο συνειδητός αναγνώστης δεν μπορεί να αρκεστεί στη δημοσίευση της απλής είδησης, αλλά του χρειάζεται πάντα η υπεύθυνη ανάλυση και κριτική αποτίμηση, κανείς δεν να αμφισβητήσει την αβυσσαλέα διαφορά ανάμεσα στο Διαδίκτυο και την εφημερίδα, όπως ακριβώς υφίσταται ανάμεσα στην τηλεόραση και το θέατρο. Την εφημερίδα την αγοράζεις, πράγμα που σημαίνει ότι αναγνωρίζεις στον εαυτό σου την ελευθερία να μπορεί να επιλέγει, ενώ με το Διαδίκτυο είναι σαν να θεωρείς ως ελευθερία την «πολυφωνία» του αχταρμά.

Αλλωστε συνδυασμένη η εφημερίδα με μια βεβαιότητα τόσο για τους λάτρεις της όσο και για τους απλούς αναγνώστες της, να αισθάνονται δηλαδή πως κρατώντας ολόκληρα φύλλα εφημερίδων ή αποκόμματά τους, είναι σαν να «τακτοποιούν» τα γεγονότα τής αναπόφευκτα διαρκώς ανανεούμενης επικαιρότητας και επομένως μπορούν να τα επαναφέρουν όταν προκύπτει η ανάγκη για κάτι αντίστοιχο, μοιάζει σάμπως και ο αναντιμετώπιστος εχθρός του κάθε ανθρώπου, ο χρόνος, που έτσι ή αλλιώς θα περάσει, μπορεί να ακινητοποιηθεί. Και είναι ίσως από τις πιο συγκινητικές ενδείξεις ότι η εφημερίδα μπορεί να πιστοποιεί το γεγονός της ύπαρξης ενός ανθρώπου, αν θυμηθούμε ένα άγνωστο σε όλους περιστατικό. Δύο αδέρφια που βιώνοντας μια μεγάλη ένδεια και μην έχοντας προσωρινά άλλους πόρους παρά μόνον πουλώντας το μηχανάκι τους, είπε ο ένας στον άλλο, όταν δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα η αγγελία της πώλησης, που για να στοιχίσει όσο γίνεται λιγότερο είχε περιοριστεί σε τρεις λέξεις και έναν αριθμό τηλεφώνου: «Πάρε τη μαμά στο χωριό και πες της πως μας έβαλε η εφημερίδα».