Επιστροφή στον εκσυγχρονισμό

Το νέο πλάνο βασίζεται σε δύο προϋποθέσεις: Πρώτον, ότι με την επιστροφή από τις καλοκαιρινές διακοπές η πανδημία θα έχει κάνει τον κύκλο της, χωρίς νέα κύματα και αναγκαστικές προσαρμογές που θα συντηρούν έναν κοινωνικό εγκλωβισμό – και θα απαιτούν πρόσθετα κονδύλια. Δεύτερον, ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα αποτελεί παρελθόν και το Κίεβο μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη θα κινούνται πλέον χωρίς τον ήχο των πυραύλων να ταράζει τον σχεδιασμό. Ο πόλεμος καθηλώνει την οικονομία, αλλά σε φάση μεταπολεμικής ανοικοδόμησης όλα τρέχουν πιο γρήγορα. Με τις κρίσεις να βρίσκονται πίσω, στο Μαξίμου ευελπιστούν ότι το φθινόπωρο μπορεί να πνέει ένας άνεμος αισιοδοξίας που θα διαπερνά και την κοινωνία, πρωτίστως τη μεσαία τάξη. Η έκρηξη του πληθωρισμού σε επίπεδα που δεν είδαμε επί δεκαετίες, την οποία φοβάται και ο Πρωθυπουργός, θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα πρόσκαιρο φαινόμενο και η ακρίβεια να τιθασευτεί. Εάν οι προσδοκίες δεν διαψευστούν, ο τελευταίος γύρος μέχρι τις κάλπες «στο τέλος της άνοιξης του 2023» θα επιτρέπει στην κυβέρνηση ένα σπριντ χωρίς ουσιαστικά εμπόδια. Στις αρχές της νέας χρονιάς ως επιταχυντής ίσως να λειτουργήσουν και οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης που θα σηματοδοτούν και απέναντι στις αγορές μια νέα αφετηρία. Πριν ακόμη μπει η επόμενη άνοιξη, ενδεχομένως να έχουν διαμορφωθεί και νέες πολιτικές ισορροπίες που θα ξεκαθαρίσουν εκ των προτέρων τις προοπτικές για συνεργατικά σχήματα – με ή χωρίς δεύτερες κάλπες.

Στην πραγματικότητα, το σινιάλο του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν συνδέεται με μια αλλαγή πλεύσης. Μπορεί το εκλογικό τοπίο να έδειχνε θολό και να υπήρχαν διάφορες ημερομηνίες στο τραπέζι, αλλά η εξάντληση της τετραετίας αποτελούσε πάντα τη βασική επιλογή του Πρωθυπουργού. Ακόμη και στο θέμα του εκλογικού νόμου, παρά τις διαφορετικές εισηγήσεις από κυβερνητικά και κομματικά στελέχη, όπως και από επιχειρηματικούς και εν γένει οικονομικούς κύκλους που απεύχονταν αναταράξεις, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είδε ποτέ με θέρμη μια νέα αλλαγή. Κυρίως για λόγους θεσμικής θωράκισης της πολιτικής πρακτικής. Με την παρέμβαση από το φόρουμ του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» εκείνο που έκανε επί της ουσίας ήταν να βάλει τέλος σε μια ανοικτή συζήτηση και να ξεκαθαρίσει το τοπίο – για όλους. Η πίεση μεταφέρεται πλέον σε άλλους χώρους και άλλους αρχηγούς.

Στο κυβερνητικό πεδίο, η εντολή για ανασύνταξη δυνάμεων και έναν νέο προγραμματισμό είχε ήδη καταγραφεί πριν από την πρωθυπουργική παρέμβαση. Και στο Μαξίμου, ο Γιώργος Γεραπετρίτης έχει βάλει μπροστά το νομοθετικό πλάνο για τους επόμενους 15 μήνες. Δικαιωμένος εν πολλοίς και από τη διπλή κίνηση Μητσοτάκη, καθώς ο υπουργός Επικρατείας όχι μόνον παρέμενε σταθερά εκ των βασικών εισηγητών της ολοκλήρωσης του συνταγματικού βίου της κυβέρνησης, αλλά δεν προέκρινε και μια νέα παρέμβαση στην εκλογική νομοθεσία. Η κυβέρνηση είχε κάνει εγκαίρως τις επιλογές της και πορευόταν με ανοικτά χαρτιά όλο το προηγούμενο διάστημα, κάθε άλλη αλλαγή θα μπορούσε εύλογα να καλυφθεί από έναν μανδύα αντιθεσμικότητας, εκπέμποντας και σήματα ηττοπάθειας. Αν υπάρχει ενδεχόμενο μιας νέας παρέμβασης στην εκλογική νομοθεσία, αυτή έχει να κάνει μόνον με τη διαδικασία εκλογής των ευρωβουλευτών, αφού κρίνεται ότι οι σελέμπριτι έχουν ναρκοθετήσει το εγχείρημα του σταυρού προτίμησης. Η επαναφορά στη δοκιμασμένη συνταγή της λίστας εκλογής είναι η πιθανότερη επιλογή, εναλλακτικά εξετάζεται η κατάτμηση σε περιφέρειες εκλογής εάν παραμείνει ζωντανή η λύση του σταυρού για τους υποψηφίους.

Το βασικό νομοθέτημα της προσεχούς περιόδου είναι το επιτελικό κράτος νο 2 για την κάθετη διακυβέρνηση. Η παρέμβαση θα δημιουργήσει νέα δεδομένα οργάνωσης και λογοδοσίας για αποκεντρωμένη διοίκηση, περιφέρειες και δήμους, αποσαφηνίζοντας για όλους και τις αρμοδιότητες. Ακόμη βασικότερη κίνηση, ωστόσο, θεωρείται και από τον Πρωθυπουργό η κωδικοποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας που είναι διάσπαρτη και λειτουργεί ως τροχοπέδη σε κάθε υπουργείο. Ο «εκσυγχρονισμός» που θέλει δύο δεκαετίες μετά να ξαναβάλει στις ράγες ο Μητσοτάκης, περνάει από τέτοιου είδους παρεμβάσεις. Κατόπιν θα κληθεί να πάρει ξεκάθαρη θέση και ο Νίκος Ανδρουλάκης…