Πλήρης δικαίωση κληρονόμου που δεν γνωρίζει το νόμο

Γράφει η Εύη Πέξα – Καλφέλη*

Ο αποβιώσας δεν άφησε ούτε κινητή ούτε ακίνητη περιουσία κατά τον χρόνο του θανάτου του.

Έτσι η χήρα και η αδερφή του, μη έχοντας να πάρουν κάτι, ποτέ δεν ασχολήθηκαν με την κληρονομιά του. Κι ούτε καν φαντάστηκαν ότι κληρονομιά είναι και τα χρέη του θανόντος, που εν προκειμένω υπήρχαν.

Αρκετά χρόνια μετά το θάνατο, έμαθαν, ότι το κληρονομικό δίκαιο μας δίνει το δικαίωμα να μην πάρουμε μια κληρονομιά, όταν δεν την θέλουμε. Ότι μπορούμε, δηλαδή, να την αποποιηθούμε, αρκεί αυτό να γίνει εντός «στραγγαλιστικής» προθεσμίας.

Οι κληρονόμοι το έμαθαν πάρα πολύ αργά, όταν – χωρίς να φταίνε – είχαν χάσει προ πολλού την 4μηνη προθεσμία από το θάνατο.

Τότε, διεκδίκησαν το δίκιο τους στα Δικαστήρια, ζητώντας να αναγνωριστεί αυτή η άγνοιά τους για τις διατάξεις του Νόμου, που προκάλεσε και την απώλεια της προθεσμίας. Έτσι, άσκησαν τη σχετική αγωγή στο Πολυμελές Πρωτοδικείο, για να ακυρωθεί η (εκ μέρους τους) πλασματική κτήση της κληρονομιάς και για να τους δοθεί μια νέα προθεσμία αποποίησης.

Πράγματι, τόσο το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο -το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών- όσο και το Εφετείο Αθηνών δέχθηκαν την άγνοια των δύο κληρονόμων κι ότι εξ αιτίας αυτής έχασαν την προθεσμία.

Μέσα στο πλαίσιο τούτο «το ρηξικέλευθο» των αποφάσεων αυτών έγκειται στο ακόλουθο μέγεθος :

Δηλαδή, στο ότι τα ανωτέρω Δικαστήρια δέχθηκαν την αγωγή της χήρας και έδωσαν και σε αυτή μια νέα 4μηνη προθεσμία αποποίησης, παρά το γεγονός ότι η ίδια (μετά το θάνατο του συζύγου της) :

• είχε ρυθμίσει την αποπληρωμή των οφειλών του στην εφορία και είχε πληρώσει κι ένα ποσό.
• Και, επιπλέον, είχε παρασταθεί σε εκδίκαση ένστασης την οποία είχε ασκήσει, όταν ζούσε, ο σύζυγός της….

Και παρά τη σκληρή αντιδικία της χήρας με τους δανειστές, οι οποίοι επικαλούνταν ότι  είχε «εμπλακεί» στην κληρονομιά με τις ενέργειές της και έτσι ότι την είχε «αποδεχθεί σιωπηρά», εν τέλει αυτή δικαιώθηκε.

Πρόκειται για αποφάσεις οι οποίες τιμούν το Νομικό κόσμο και δίνουν στον πολίτη τη σιγουριά ότι μπορεί να βρει το δίκιο του.

Δικαστές με ευθυκρισία και ενσυναίσθηση (!), που μετά από ενδελεχή αξιολόγηση των ενεργειών των 2 κληρονόμων (και ιδιαίτερα της χήρας), κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα:

Ότι, είναι δυνατό, δηλαδή, ένας πολίτης που δεν γνωρίζει το Νόμο, να χάνει  δικαιώματα.

Και ότι αυτό είναι αναγκαίο να διορθωθεί !

Και το έκαναν οι δικάσαντες Δικαστές, οι οποίοι ερμήνευσαν ως «απλές διαχειριστικές πράξεις» τις ενέργειες της χήρας κι έκριναν ότι και η δική της αληθινή βούληση ήταν να αποξενωθεί από την επίμαχη κληρονομιά.

Να, λοιπόν, πως «ανεβαίνει ο πήχης» στην απονομή της Δικαιοσύνης (!).

Ειδικά στην τρέχουσα συγκυρία, που πολύς κόσμος «φεύγει από τη ζωή», αφήνοντας δυσβάσταχτα  χρέη στους κληρονόμους.

Βέβαια, κάθε υπόθεση έχει την «προσωπικότητά της», αλλά μπορεί να υπάρξει λύση, εφόσον διεκδικηθεί .

• Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω

Εξειδικευμένη στο Κληρονομικό Δίκαιο