Γρόθοι

Ενώ το Κίεβο βομβαρδιζόταν ανηλεώς, εκατοντάδες κάτοικοι της Αθήνας κατέβαιναν τη Σταδίου προς το Σύνταγμα. Κρατούσαν κόκκινες σημαίες. «Φονιάδες των λαών, Αμερικάνοι!» φώναζαν, «Εξω οι Βάσεις του θανάτου!». Τα συνθήματα στα πανό ήταν κάπως πιο επικαιροποιημένα, έβαζαν τρίτη, πλάι στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, και τη Ρωσία. Κοιτάζοντάς τους να παρελαύνουν, θυμήθηκα το «Goodbye Lenin». Την τραγικωμωδία του 2003, όπου η κομμουνίστρια μαμά πέφτει σε κώμα λίγο πριν να γκρεμιστεί το Τείχος του Βερολίνου. Κι όταν μετά από καιρό συνέρχεται, τα παιδιά της, για να μην της προκαλέσουν μοιραία ταραχή, της αποκρύπτουν ό,τι έχει στο μεταξύ συμβεί. Υποδύονται τους πολίτες της Λαοκρατικής Γερμανίας, που ακόμα δήθεν κουρνιάζει κάτω από τις φτερούγες της κραταιάς ΕΣΣΔ…

Δεν πιστεύω ότι όσοι συμπολίτες μας στην παρούσα συγκυρία αλληθωρίζουν ή υποστηρίζουν ακόμα-ακόμα ευθέως τους εισβολείς, πασπαλίζοντας τη θέση τους με αντιπολεμικά ευχολόγια, δεν το πιστεύω ότι αποτελούν πρόσφατη επιτυχία της ρωσικής προπαγάνδας. Τέτοιο λαϊκό έρεισμα, που φτάνει έως το 20-25% του ελληνικού πληθυσμού, δεν επιτυγχάνεται με πλύση εγκεφάλου μερικών εβδομάδων από τηλεοπτικούς σταθμούς και Διαδίκτυο. Οι ρίζες είναι πολύ πιο βαθιές.

Πώς μπορεί κάποιος να αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερός και να μην καταλαβαίνει ότι το καθεστώς του Πούτιν ενσαρκώνει τον πιο κυνικό καπιταλισμό; Δεν άκουσε ποτέ του ότι οι ολιγάρχες φτιάχτηκαν πάνω στα ερείπια της Σοβιετικής Ενωσης, σφετεριζόμενοι τον δημόσιο πλούτο; Δεν τους πήρε το μάτι τους στις κοσμικές (ιστο)σελίδες να επιδεικνύουν χυδαία τη χλιδή τους; Φαντάζεται ότι στη σημερινή Ρωσία οικοδομείται, έστω και κουτσά-στραβά, το κράτος των αγροτών και των εργατών;

Πώς είναι δυνατόν ένας γνήσιος πατριώτης να μη νογά ότι τον αναθεωρητισμό του Πούτιν, εφόσον ευοδωθεί, μοιραία θα τον βρούμε εμπρός μας; Πως η γείτων χώρα προσδοκά προηγούμενα, νομιμοποιημένα έστω και δια της διεθνούς σιωπής, για να τα επικαλεστεί στην Κύπρο και στο Αιγαίο; Για να λιγουρευτεί – ας μην κρυβόμαστε πίσω απ’ το δάχτυλό μας – τη Θράκη; Η Ιρλανδία, επισημαίνουν, αρνήθηκε να συνδράμει στρατιωτικά την Ουκρανία. Μπράβο της! Εμείς εάν στέλναμε αντί για όπλα, γάζες, γάζες θα δικαιούμασταν να ζητήσουμε από φίλους μας όταν – ο μη γένοιτο – θα ερχόταν η σειρά μας.

Δεν έχει πληροφορηθεί ο συνειδητοποιημένος καλλιτέχνης (και δεν μιλώ για τους μικρέμπορους ευαισθησίας που αφθονούν στον τόπο μας), δεν έχει πάρει χαμπάρι την ηρωική παραίτηση της διευθύντριας του θεάτρου Μέγερχολντ, η οποία δήλωσε ότι δεν μπορεί να δουλεύει για έναν δολοφόνο και να αμείβεται από αυτόν, εννοώντας τον Πούτιν; Κι αντί ο ημέτερος «άνθρωπος του πνεύματος» να συμπαρίσταται με κάθε τρόπο στην Ελενα Κοβάλσκαγια, σκίζει τα ιμάτιά του επειδή του πούλησαν τα φούμαρα που λαχταρούσε να πιστέψει: ότι η ελληνική κυβέρνηση απαγόρεψε τάχα τον Τσαϊκόφσκι και τον Τσέχοφ!

Τι τους συμβαίνει; Εχουν εξαρτημένα αντανακλαστικά; Σαν τα σκυλάκια του Παβλόφ, που όποτε βάραγε κουδούνι τους έτρεχαν τα σάλια, έτσι κι εκείνοι, όπου εμφανίζεται η Ρωσία της βαράνε προσοχή; Θες διότι είναι το «ξανθό γένος», οι κραταιοί ομόδοξοί μας, που ουδέποτε μας συνέδραμαν στην πράξη… Θες επειδή από τις πρώτες νότες του εθνικού της ύμνου θυμούνται τον «Κόκκινο Οκτώβρη», το θωρηκτό Ποτέμκιν και τον Μαγιακόφσκι…

Θα συγχωρούνταν ίσως. Θα αντιμετωπίζονταν συγκαταβατικά. Εάν δεν παρακολουθούσαμε άναυδοι, εδώ και δέκα σχεδόν μέρες, μια βάναυση πολεμική μηχανή να αλέθει υποδομές, κατοικίες, αμάχους. Να σπέρνει τρόμο και δυστυχία. Αν δεν ακούγαμε τον ισχυρό άνδρα της Ρωσίας να απειλεί τον πλανήτη με πυρηνικό ολοκαύτωμα.

Πρέπει να είσαι ολότελα ανάλγητος για να παίζεις, σε αυτές τις συνθήκες, το βιολί που έχεις μάθει!

Ή μάλλον όχι. Πώς το έλεγε ο Σωκράτης; «Ουδείς εκών κακός». Συνέδεε δηλαδή την κακία με την αδυναμία να διακρίνεις το καλό. Με την ηθική και διανοητική τυφλότητα. Ισως και να είχε δίκιο. Μπορεί οι άνθρωποί μας να ‘ναι απλώς ντιπ ηλίθιοι. Γρόθοι που λένε και στην Κρήτη.