Σε ύφαλο οι ελιγμοί Ερντογάν εν όψει Συνόδου : Κόβει τον βήχα της Αγκυρας η Αθήνα και δείχνει κυρώσεις

Εχουν γνώση οι φύλακες σε Ευρώπη και Ελλάδα, όσο και αν ο Ερντογάν χρησιμοποιεί το ίδιο δόλωμα για να κατευνάσει τη συσσωρευμένη οργή στις Βρυξέλλες για τις εθνικιστικές του προκλήσεις που πραγματώνει όχι μόνο στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στη Λιβύη και στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Η παρελκυστική τακτική του Τούρκου προέδρου που έσπευσε να ανακοινώσει ότι οι ερευνητικές εργασίες του Oruc Reis λήγουν στις 29 Νοεμβρίου, δηλαδή κάτι λιγότερο από δύο εβδομάδες από την ημερομηνία σύγκλησης του ευρωπαϊκού συμβουλίου της ΕΕ όπου θα συζητηθούν τα έργα και οι ημέρες του σουλτάνου, δεν είχε το αναμενόμενο αποτέλεσμα.

Η δυσφορία του Βερολίνου

Η ακραία αντίδραση της Αγκυρας στον έλεγχο του τουρκικού πλοίου- που κατευθυνόταν έμφορτο στη Λιβύη – από γερμανική φρεγάτα, προκάλεσε την έντονη δυσφορία του Βερολίνου με αποτέλεσμα οι τόνοι να ανέβουν εκατέρωθεν και οι απειλές του σουλτάνου κατά της ΕΕ να εγγράφονται ως ένα επιπλέον επιχείρημα στη φωνή της λογικής που υποδεικνύει την επιβολή κυρώσεων κατά του νεο-οθωμανικού επεκτατισμού.

Οι ενέργειες στις οποίες προέβη η Αγκυρα μετά το επεισόδιο με τον έλεγχο στο τουρκικό πλοίο, που δεν εντάσσονται σε κανένα διπλωματικό πεδίο αντιπαράθεσης, εκνεύρισαν το Βερολίνο και σύμφωνα με αναλυτές αναμένεται να βαρύνουν ακόμη περισσότερο την πλάστιγγα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας στο επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Επιμένει στο γκριζάρισμα των ελληνικών νησιών

Ταυτόχρονα όμως οι λεονταρισμοί της Αγκυρας κατά της Ελλάδας, που με την έκδοση νέων Navtex ζήτησε για πολλοστή φορά την αποστρατιωτικοποίηση – δηλαδή το γκριζάρισμα – έξι ελληνικών νησιών, αμφισβητώντας ουσιαστικά δομικές συνθήκες της σύγχρονης Ευρώπης, προκάλεσαν την οργή της Αθήνας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι και την Δευτέρα, ο Χουλουσί Ακάρ ισχυρίστηκε ότι η Ελλάδα παραβιάζει διεθνείς συμφωνίες στο Αιγαίο. Ανέφερε ότι στο Αιγαίο η Ελλάδα «παραβίασε ορισμένες διεθνείς συμφωνίες, παραβιάζοντας το αποστρατικοποιημένο καθεστώς των νησιών». Η Αγκυρα έχει συνεχώς ψηλά στην ατζέντα της το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης ελληνικών νησιών. Με ναυτικές αναγγελίες οι Τούρκοι ανακοινώνουν συστηματικά το τελευταίο διάστημα πως δεν θα πρέπει να γίνονται στρατιωτικές ασκήσεις κοντά σε ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου διότι παραβιάζεται το αποστρατιωτικοποιημένο καθεστώς τους. Επιπλέον, ο Ακάρ επανέλαβε και τη μόνιμη τους τελευταίους μήνες ρητορική της Αγκυρας για το Καστελλόριζο. Ισχυρίστηκε δηλαδή πως η Ελλάδα απαιτεί 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα υφαλοκρηπίδας για ένα μικρό νησί με έκταση μόλις 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Η απάντηση Δένδια

Η απάντηση της Αθήνας ήρθε δια στόματος του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια: «Η Άγκυρα με τις νέες παράνομες ενέργειές της δυναμιτίζει την προοπτική για διάλογο με τη χώρα μας» και «δυστυχώς, δεν αφήνει περιθώριο για οποιοδήποτε θετικό θεματολόγιο στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο». Σύμφωνα με τον κ. Δένδια, δόθηκε στην Τουρκία κάθε ευκαιρία μέχρι σήμερα και η γείτονα δεν ανταποκρίθηκε.

Μιλώντας στη 16η διαδικτυακή διάσκεψη του Economist για την Κύπρο, ως κεντρικός ομιλητής στη θεματική «Ενεργειακή διπλωματία σε ταραγμένους καιρούς» (Energy diplomacy in turbulent times), ο υπουργός Εξωτερικών διαμήνυσε ότι οι συνεργατικές πρωτοβουλίες στην περιοχή είναι ανοικτές σε όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες, υπό την προϋπόθεση του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και των Αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και αυτό, βέβαια, όχι μόνον στα λόγια, αλλά και έμπρακτα.

Παραβατική συμπεριφορά

Δυστυχώς, παρατήρησε, η Τουρκία δείχνει να αντιλαμβάνεται την ενέργεια ως πρόσχημα για να προωθήσει τις επεκτατικές της φιλοδοξίες στην περιοχή, μη διστάζοντας να διακινδυνεύει την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, περιφρονώντας τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών στο Κυπριακό, με προκλητική και κατ’ εξακολούθηση παραβατική συμπεριφορά έναντι της Ελλάδας, με στρατιωτική ανάμιξη στις κρίσεις στη Συρία, τη Λιβύη και αλλού, με επιθετική ρητορική ή εργαλειοποιώντας τη μετανάστευση και τη θρησκεία.

Ετσι λοιπόν καθίσταται σαφές ότι η Αγκυρα επιχειρεί να παίξει το χαρτί του καλού παιδιού, κάνοντας επίθεση φιλίας στην Ευρώπη και επίδειξη διαλλακτικότητας προκειμένου να αποφύγει κυρώσεις στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Και είναι πολύ πιθανόν το Oruc Reis να ολοκληρώσει στις 29 Νοεμβρίου τη δραστηριότητά του στα νότια του Καστελλόριζου ώστε να θεωρηθεί ότι η Αγκυρα κάνει βήματα αποκλιμάκωσης. Η Αθήνα, πάντως, είναι πάρα πολύ επιφυλακτική για τη στάση της Τουρκίας και δεν αποκλείει η πιθανή αποχώρηση του τουρκικού σεισμογραφικού στα τέλη του μήνα να είναι προσχηματική. Υπάρχει η πιθανότητα, όπως εκτιμάται, η Αγκυρα να αποφασίσει και λόγω του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μία ανάπαυλα από τις προκλήσεις. Ομως αργότερα προς τα τέλη Δεκεμβρίου δεν μπορεί να αποκλειστεί ένας νέος γύρος πιο ακραίων τουρκικών προκλήσεων.

Η τακτική του πες, πες, κάτι θα μείνει…

Την ώρα λοιπόν που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάνει… τα γλυκά μάτια στην ΕΕ για να αποφύγει τις κυρώσεις η Τουρκία συνεχίζει ακάθεκτη τις προκλήσεις. Έτσι τη στιγμή που το Oruc Reis πλέει παράνομα εντός της ελληνική υφαλοκρηπίδας, η Τουρκία εξέδωσε τρεις Navtex θέτοντας εκ νέου ζήτημα αποστρατικοποίησης έξι νησιών του Αιγαίου.

Πρόκειται για την Ικαρία, την Πάτμο, την Σαμοθράκη, την Λήμνο, την Χίο και την Σάμο. Όπως αναφέρεται στις Navtex, παραβιάζονται τόσο η Συνθήκη της Λωζάνης, την οποία, πάντως, ο τούρκος πρόεδρος έχει αμφισβητήσει με δημόσιες τοποθετήσεις του, όσο και η Συνθήκη των Παρισίων.

Ειδικότερα, οι τουρκικές Navtex ισχυρίζονται πως και οι δύο ελληνικές Navtex, για βορειοανατολικό και κεντρικό Αιγαίο αντίστοιχα, όχι μόνο παραβιάζουν τις διεθνείς συνθήκες, αλλά επικαλύπτουν ουσιαστικά θαλάσσιες περιοχές οι οποίες είχαν δεσμευτεί από τις τουρκικές αρχές για την διεξαγωγή βολών του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού.

Η ξαφνική κόντρα με το Βερολίνο

Η Τουρκία και η Γερμανία αντάλλαξαν τη Δευτέρα κατηγορίες μετά τη νηοψία που πραγματοποίησαν Γερμανοί στρατιώτες σε ένα τουρκικό πλοίο στο πλαίσιο στρατιωτικής αποστολής της ΕΕ στη Μεσόγειο, με το Βερολίνο να χαρακτηρίζει τις διαμαρτυρίες της συμμάχου του στο ΝΑΤΟ αδικαιολόγητες και την Άγκυρα να λέει ότι η κίνηση αυτή ήταν παράνομη.

«Μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια»

Η Τουρκία διαμαρτυρήθηκε χθες, Δευτέρα, επειδή γερμανικές δυνάμεις που ανήκουν στην αποστολή «Ειρήνη» της ΕΕ, που έχει επιφορτισθεί με την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων που επέβαλε ο ΟΗΕ στη Λιβύη, επιβιβάστηκαν και ερεύνησαν ένα τουρκικό φορτηγό πλοίο το οποίο η ΕΕ θεώρησε ύποπτο για παράνομη μεταφορά όπλων στη Λιβύη.

Η Άγκυρα δήλωσε πως το πλοίο μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια και υποστήριξε πως η γερμανική ομάδα παραβίασε το διεθνές δίκαιο επειδή δεν περίμενε να λάβει τουρκική άδεια προκειμένου να επιβιβαστεί στο Rosaline – A. Αργότερα κάλεσε τους πρεσβευτές της ΕΕ, της Γερμανίας και της Ιταλίας στους οποίους υπέβαλε διαμαρτυρία.

Αδικαιολόγητες διαμαρτυρίες

Η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ δήλωσε πως οι διαμαρτυρίες της Τουρκίας είναι αδικαιολόγητες.

«Οι στρατιώτες συμπεριφέρθηκαν σωστά και ενήργησαν σύμφωνα με την εντολή της ευρωπαϊκής αποστολής Ειρήνη», είπε. «Οι κατηγορίες που διατυπώνονται κατά των στρατιωτών είναι αδικαιολόγητες», συμπλήρωσε.

Ο Ερντογάν έχει επαναλάβει την ίδια τακτική

Οι εξελίξεις με το Oruc Reis και η χείρα φιλίας του Ερντογάν προς την Ευρώπη είναι μια τακτική που εν πολλοίς ακολούθησε ο Τούρκος πρόεδρος και τον περασμένο Οκτώβριο, όταν επίσης έβλεπε τις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να πλησιάζουν απειλητικά.

Στη Σύνοδο Κορυφής με αντικείμενο την Τουρκία την 1η Οκτωβρίου, δεν ελήφθησαν μέτρα κατά της Αγκυρας, μετά τις δεσμεύσεις της για διάλογο και έναρξη των διερευνητικών επαφών, κατόπιν και της μεσολαβητικής πρωτοβουλίας του Βερολίνου, ξαθώς το Oruc Reis ανακληθεί στο λιμάνι της Αττάλειας στις 12 Σεπτεμβρίου.

Θεωρώντας ότι η τουρκική πολιτική αλλάζει οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είχαν λάβει μέτρα και οι δύο πλευρές άρχισαν να αναζητούν ημερομηνία για την έναρξη των διερευνητικών επαφών. Στις 6 Οκτωβρίου έγινε τηλεδιάσκεψη μεταξύ Μέρκελ και Ερντογάν και δύο ημέρες μετά οι κ. Δένδιας και Τσαβούσογλου είχαν σύντομο τετ α τετ το οποίο όπως αποδείχτηκε ήταν ατελέσφορο καθώς λίγες ημέρες μετά, στις 12 Οκτωβρίου το Oruc Reis επέστρεψε στα νότια του Καστελλόριζου και μάλιστα σε απόσταση μόλις 6 ναυτικών μιλίων από το νησιωτικό σύμπλεγμα.

Η συνέχεια είναι γνωστή, καθώς έκτοτε η Άγκυρα έχει επιτείνει τις αξιώσεις της, με την επανάληψη των ισχυρισμών περί γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ την περασμένη εβδομάδα.

Προκλητικός Τσαβούσογλου κατά ΕΕ και Ελλάδας

Παρά την τακτική προσέγγισης με την Ευρωπαϊκή Ένωση που ακολουθεί η τουρκική κυβέρνηση ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, καταφέρθηκε σήμερα τόσο κατά της Ελλάδας όσο και εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μάλιστα με ιδιαίτερα προκλητικό τρόπο.

«Η Τουρκία αναμένει από την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναγνωρίσει τα λάθη της» δήλωσε επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, καλώντας την ΕΕ να «κατανοήσει την αξία που θα προσθέσει η ένταξη της Τουρκίας στην Ένωση».

Παράλληλα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Γενί Ακίτ, ο Τσαβούσογλου σημείωσε ότι «δεν θα χάσουμε άλλα 50 χρόνια συζητώντας το διζωνικό, δικοινοτικό μοντέλο ομοσπονδίας του Κυπριακού».

Ανέφερε, επίσης, ότι εάν η Ελλάδα είναι έτοιμη για διερευνητικές συνομιλίες, είναι και η Τουρκία έτοιμη, ενώ υποστήριξε πως οι αντιρρήσεις της Ελλάδας για τις έρευνες του Oruc Reis δεν έχουν αξία.

Μάλιστα, είπε πως τυχόν αρνητική για την Άγκυρα απόφαση που θα ληφθεί στη Σύνοδο Κορυφής θα βλάψει την ΕΕ, ενώ χαρακτήρισε εκ νέου «μαξιμαλιστικές» τις θέσεις της Ελλάδας και τόνισε ότι οι τα τουρκικά ερευνητικά πλοία βρίσκονται σε «τουρκική υφαλοκρηπίδα».

Σκληρή απάντηση Δένδια: Η Τουρκία δυναμιτίζει την προοπτική για διάλογο

Τις νέες προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας έσπευσε να καταδικάσει ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, στέλνοντας σαφές μήνυμα τόσο ότι δεν μπορεί υπό αυτές τις συνθήκες να υπάρξει διάλογος, αλλά και ότι «αυτή την φορά, ανεξαρτήτως οψίμων δηλώσεων, η Τουρκία δεν είναι εύκολο να ξεγελάσει την ΕΕ».

Όπως επισημαίνει σε δήλωσή του, η οποία είναι ενδεικτική της στάσης που θα ακολουθήσει η Αθήνα στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, «η Άγκυρα με τις νέες παράνομες ενέργειές της δυναμιτίζει την προοπτική για διάλογο με τη χώρα μας» και «δυστυχώς, δεν αφήνει περιθώριο για οποιοδήποτε θετικό θεματολόγιο στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».

Σύμφωνα με τον κ. Δένδια, δόθηκε στην Τουρκία κάθε ευκαιρία μέχρι σήμερα και η γείτονα δεν ανταποκρίθηκε.

«Οιαδήποτε εκ του πονηρού εκδήλωση δήθεν «καλής θέλησης» της τελευταίας στιγμής, οποιαδήποτε προσχηματική «θετική» χειρονομία θα έχει μόνο στόχο να αμβλυνθεί η εικόνα της κατ’ εξακολούθηση απαράδεκτης παραβατικής συμπεριφοράς» τονίζει ο έλληνας ΥΠΕΞ, επαναλαμβάνοντας ότι η Ελλάδα μένει πάντα πιστή στην ιδέα του ειλικρινούς διαλόγου. «Αλλά απαιτεί ως προς τούτο συνομιλητή που θα έχει αποδείξει την υπακοή του στο Διεθνές Δίκαιο ως διαρκή επιλογή και όχι ως σημαία ευκαιρίας».