Στην Ελλάδα πολλές φορές είδαμε τις ξένες επενδύσεις είτε ως πανάκεια για κάθε πρόβλημά μας είτε ως το μάννα εξ ουρανού που θα μας θρέψει για τις επόμενες γενεές. Από ένα σημείο και μετά θεωρήσαμε ότι οι ξένες επενδύσεις από μόνες τους συνιστούν ανάπτυξη, όποια μορφή και εάν έχουν.

Γιατί είναι άλλο πράγμα η απλή εισροή ξένων κεφαλαίων στο Χρηματιστήριο, άλλο η συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο, άλλο η εξαγορά και συγχώνευση μιας επιχείρησης με σκοπό την ενίσχυσή της, άλλο η ιδιωτικοποίηση μιας δημόσιας επιχείρησης που ήδη λειτουργεί και άλλο το να έρθουν εδώ ξένα κεφάλαια για να δημιουργήσουν, είτε μόνα τους είτε σε συνεργασία με έλληνες επενδυτές, νέες παραγωγικές μονάδες και μάλιστα σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας. Δεν έχουν όλες οι μορφές επένδυσης το ίδιο αναπτυξιακό αποτύπωμα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Όταν έφευγαν από την Ελλάδα η Pirelli και η Goodyear

Γύρω από τις ξένες επενδύσεις υπάρχουν διάφοροι μύθοι. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι αυτές θα έρθουν εάν έχουμε φτηνό εργατικό δυναμικό. Όμως οι μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις γίνονται μεταξύ αναπτυγμένων χωρών, που έχουν σχετικά υψηλό κόστος εργασίας.

Άλλοι πιστεύουν ότι θα έρθουν εδώ επειδή θα εξασφαλίσουμε ότι για αυτές δεν θα ισχύουν οι κανόνες περιβαλλοντικής προστασίας, παραβλέποντας ότι οι πολυεθνικές πια θέλουν να έχουν «πράσινο αποτύπωμα».

Και κάποιοι θεωρούν ότι αρκεί να τους εξασφαλίσουμε ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, παρότι μεγάλες επενδύσεις γίνονται και σε χώρες με μεγαλύτερη φορολογία και από τη δική μας.

Στην πραγματικότητα οι επενδύσεις πηγαίνουν εκεί όπου μπορούν να αποδώσουν. Δεν πηγαίνουν σε οικονομίες που είναι σε βαθιά κρίση, δεν έχουν αναπτυξιακή στρατηγική και δεν έχουν «ενδογενή» δυναμική. Εκεί μπορεί να πάνε αυτοί που ελπίζουν να αποκτήσουν «φιλέτα» σε τιμή ευκαιρίας, αλλά αυτό δεν είναι ανάπτυξη.

Αντίθετα, οι επενδύσεις που έχουν αναπτυξιακό αποτύπωμα πηγαίνουν σε χώρες που έχουν επιλέξει να επενδύσουν οι ίδιες στα στρατηγικά τους πλεονεκτήματα, που δίνουν έμφαση στο να αξιοποιούν ένα εξειδικευμένο, καταρτισμένο και μορφωμένο εργατικό δυναμικό (και δεν το στέλνουν να μεταναστεύσει), που συνεχώς αναβαθμίζουν τις υποδομές τους, που έχουν σταθερό θεσμικό πλαίσιο, σαφείς «κανόνες του παιχνιδιού» και δεσμεύσεις που τηρούνται.