Το βάρος των πεπραγμένων

Η αντιπολιτευτική αμηχανία του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί κοινό τόπο του πολιτικού ρεπορτάζ, παρότι η κυβέρνηση έχει πάρει επιλογές που θα μπορούσαν να θεωρηθούν σκληρά νεοφιλελεύθερες ή και αυταρχικές, από τις αλλαγές στα εργασιακά και την περιβαλλοντική προστασία στον αναπτυξιακό νόμο έως την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου.

Ομως ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να ταλαντεύεται ανάμεσα σε μια κλασική «σκληρή» αντιπολιτευτική άρνηση, την προσπάθεια «εποικοδομητικής αντιπολίτευσης» και την εκ νέου επένδυση σε μια αριστερή και κινηματική ταυτότητα, χωρίς κάποιον συνεκτικό λόγο που να καταφέρει πραγματικά πολιτικά πλήγματα στην κυβέρνηση.

Η συνηθέστερη ερμηνεία αυτής της ταλάντευσης, συχνά προερχόμενη από το εσωτερικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, παραπέμπει στη δυσκολία της μετάβασης από τη «ριζοσπαστική Αριστερά» στη νέα προοδευτική παράταξη, που υποτίθεται ότι δεν κατανοούν πλήρως όσοι νοσταλγούν ένα κόμμα με μονοψήφια ποσοστά. Βέβαια, ο προσεκτικός παρατηρητής θα διαπιστώσει ότι την αμηχανία τη μοιράζονται όλες οι πτέρυγες του ΣΥΡΙΖΑ, οπότε η ταλάντευση μάλλον δεν αποτελεί αντανάκλαση εσωκομματικών διαιρέσεων.

Από την άλλη, η ομόθυμη διάθεση όλων των πτερύγων του ΣΥΡΙΖΑ να υπερασπιστούν τα πεπραγμένα των κυβερνήσεων του Αλέξη Τσίπρα ίσως προσφέρει ένα ερμηνευτικό νήμα. Διότι σε πείσμα της τρέχουσας αντιπολιτευτικής του ρητορικής, ο ΣΥΡΙΖΑ, με την εξαίρεση ελάχιστων επιμέρους παρεμβάσεων, εφάρμοσε μια νεοφιλελεύθερη πολιτική που περιλάμβανε ιδιωτικοποιήσεις, αλλαγή μοντέλου στο Ασφαλιστικό και σκληρή λιτότητα. Αυτά τα πραγματικά πεπραγμένα εξηγούν τη δυσκολία να έχει αποτελεσματική αντιπολιτευτική τακτική, καθώς όταν διαχειρίστηκε την κυβερνητική εξουσία απλώς εφάρμοσε ανάλογες πολιτικές.

Η απόδειξη ότι ο εχθρός του κακού είναι το χειρότερο δεν αποτελεί την καλύτερη αντιπολιτευτική αφετηρία, ιδίως από τη στιγμή που επί τέσσερα χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε – διά της πράξης – ότι είναι δομικά ανέφικτη μια αριστερή πολιτική.

Αυτό εξηγεί γιατί σήμερα η πραγματική αντιπολίτευση δείχνει να έρχεται περισσότερο από τη δυναμική κινητοποιήσεων όπως οι φοιτητικές ή από το σαφές μήνυμα που έστειλε η μαζικότητα των διαδηλώσεων για την επέτειο του Πολυτεχνείου, παρά από τα έδρανα του Κοινοβουλίου.