Κυρώνουμε συμβάσεις κατά της «χειραγώγησης αθλητικών αγώνων» και ψηφίζουμε νόμους που τις παραβιάζουν

Το υπουργείο Αθλητισμού μόλις πριν από μερικές εβδομάδες εισήγαγε στη Δημόσια Διαβούλευση το σχέδιο Νόμου με τίτλο «Κύρωση Σύμβασης Μagglingen/Macolin σχετικά με την χειραγώγηση των αθλητικών Αγώνων». Στις 7 Νοεμβρίου μπήκε για συζήτηση στην αρμόδια διαρκή επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων.

Ο σκοπός σύμβασης αυτής, σύμφωνα με το κείμενο που αναρτήθηκε στην διαβούλευση, «είναι η καταπολέμηση της χειραγώγησης των αθλητικών αγώνων με σκοπό την προστασία της ακεραιότητας και της αθλητικής δεοντολογίας σύμφωνα με την αρχή της αυτονομίας του αθλητισμού. 2. Για τον σκοπό αυτό, οι κύριοι στόχοι της σύμβασης αυτής είναι: α. Η πρόληψη, εξάλειψη και τιμωρία της εθνικής και διακρατικής χειραγώγησης εθνικών και διεθνών αθλητικών αγώνων. β. η προώθηση της εθνικής και διεθνούς συνεργασίας κατά της χειραγώγησης των αθλητικών αγώνων μεταξύ των αρμόδιων δημόσιων αρχών, καθώς και με οργανισμούς που ασχολούνται με τον αθλητισμό και το αθλητικό στοίχημα.»

Η σημασία της συγκεκριμένης σύμβασης είναι ότι επιτρέπει να ορίζονται κοινά συμφωνημένες προδιαγραφές και αρχές, ώστε να προλαμβάνεται, να εντοπίζεται και να τιμωρείται η χειραγώγηση αθλητικών αγώνων.

Η σύμβαση αυτή ρητά αναφέρει ότι δεν μπορούν να συμμετέχουν στους φορείς διοργανώνουν πρωταθλήματα και αγώνες εταιρείες ή πρόσωπα που έχουν σχέση με το στοιχηματισμό. Και βέβαια αυτό βγάζει νόημα γιατί διαφορετικά υπάρχει αντικειμενικό έδαφος και κίνητρο για χειραγώγηση των αγώνων.

Μια σύμβαση που έρχεται για κύρωση με μεγάλη καθυστέρηση

Η σύμβαση αυτή έρχεται προς κύρωση από την ελληνική Βουλή με μεγάλη καθυστέρηση. Και αυτό γιατί η Ελλάδα και άλλα 46 κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης είχαν συνομολογήσει και υπογράψει την Σύμβαση αυτή ήδη από το Σεπτέμβριο του 2014.

Ωστόσο, το πρόβλημα δεν είναι ότι η Ελλάδα απλώς καθυστέρησε ως προς την εθνική υποχρέωση να ενσωματώσει αυτή τη σύμβαση, την οποία η χώρα είχε συνυπογράψει, στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο. Το βασικό πρόβλημα είναι ότι στο μεταξύ οι ελληνικές κυβερνήσεις παραβίασαν τις αρχές μιας σύμβασης την οποία η χώρα μας είχε αποδεχθεί.

Πώς το θεσμικό πλαίσιο για τον Ιππόδρομο παραβιάζει τη σύμβαση

Και αυτό αποδεικνύεται, εάν δούμε ότι τον Οκτώβριο του 2015 η ελληνική Πολιτεία υπέγραψε με την ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΕΣ ΑΕ, εταιρεία θυγατρική σε ποσοστό 100% της ΟΠΑΠ ΑΕ, την σύμβαση (ν. 4338/2015) για την παραχώρηση του δικαιώματος διοργάνωσης αθλητικού γεγονότος (των ελληνικών Ιπποδρομιών) και διοργάνωσης στοιχήματος επί των ιπποδρομιακών αυτών αγώνων, αποκλειστικά από την ίδια εταιρία για όλη τη Χώρα.

Το σημείο αυτό έχει μεγάλη σημασία: μία από τις βασικές αρχές της σύμβασης, δηλαδή η προσπάθεια να αποφεύγεται η διαμόρφωση σχέσεων ανάμεσα σε εταιρείες ή φορείς στοιχηματισμού και φορείς οργάνωσης αγώνων, εδώ παραβιάστηκε κατάφορα, δεδομένου ότι η Ιπποδρομίες ΑΕ  είναι ταυτόχρονα ο διοργανωτής των αγώνων και ο διοργανωτής  του ιπποδρομιακού στοιχήματος. Δηλαδή, παραβιάζεται η βασική αρχή του διαχωρισμού των δύο ιδιοτήτων.

Όμως, δεν έφτανε μόνο η σύμφυση της ιδιότητας του οργανωτή των αγώνων και του οργανωτή του στοιχήματος στην Ιπποδρομίες ΑΕ. Η προηγούμενη κυβέρνηση, επί υπουργίας Γ. Βασιλειάδη, προχώρησε και στην αλλαγή του ΝΠΔΔ που έχει την ευθύνη του ελέγχου των ιπποδρομιών, δηλαδή που έχει την ευθύνη να εξασφαλίζει ότι οι αγώνες δεν είναι χειραγωγημένοι. Αναφερόμαστε στην Φίλιππο Ένωση Ελλάδας.

Συγκεκριμένα, με ειδική πρόβλεψη στον αθλητικό νόμο (γνωστό και ως «νόμο Βασιλειάδη») άλλαξε το θεσμικό πλαίσιο που αφορά τη Φίλιππο Ένωση Ελλάδας που έχει την ευθύνη για τη διεξαγωγή των αγώνων και την τήρηση των κανονισμών όπως και τον έλεγχο του ντόπινγκ. Έτσι λοιπόν με νομοθετική παρέμβαση του Γ. Βασιλειάδη αλλοιώθηκε ο τρόπος λειτουργίας της Δημόσιας Ελεγκτικής Αρχής των ιπποδρομιακών αγώνων (που είναι η Φίλιππος Ένωση Ελλάδας) παρέχοντας στον ελεγχόμενο διοργανωτή των αγώνων και του στοιχήματος, που είναι οι Ιπποδρομίες ΑΕ, δηλαδή η ΟΠΑΠ ΑΕ, την δυνατότητα να έχει αυξημένη παρουσία, στο φορέα ελέγχου. Και αυτό γιατί κατάργησε, με βάση πρόβλεψη του νόμου, το εκλεγμένο ΔΣ του εποπτεύοντος την ιπποδρομιακή δραστηριότητα κρατικού φορέα (του ΝΠΔΔ Φίλιππος Ένωση Ελλάδος) το οποίο αντικαταστάθηκε από άλλο Διοικητικό Συμβούλιο με ΓΓ  αυτή την φορά τον Επιχειρησιακό Διευθυντή  (COO) της  Εταιρείας Ιπποδρομίες ΑΕ.  Ως αποτέλεσμα, οι ιπποδρομιακοί αγώνες, το  ιπποδρομιακό στοίχημα και ο δημόσιος έλεγχος επί των αγώνων και του στοιχήματος (μέσω της Φιλίππου Ένωσης Ελλάδος) συμπίπτουν σχεδόν απολύτως σε ένα σχήμα με πλειοψηφία συμμετοχής εκπροσώπων, υπαλλήλων ή προσώπων συνδεόμενων με την ΟΠΑΠ ΑΕ.

Έτσι λοιπόν έχουμε τα παράδοξο, να έχουμε μια διεθνή σύμβαση που ζητά να μην υπάρχουν σχέσεις οργανωτών αθλημάτων και εταιρειών στοιχηματισμού, αυτή η σύμβαση να μην έρχεται για πέντε χρόνια στη Βουλή και στο ίδιο διάστημα η κυβέρνηση να προχωρά σε νομοθετήματα που κινούνται στην ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση.

Το «έργο» Βασιλειάδη

Για την ακρίβεια, το προηγούμενο διάστημα, ιδίως επί υπουργίας Βασιλειάδη, έγινε προσπάθεια να επιδεινωθεί το θεσμικό πλαίσιο. Για παράδειγμα: σε όλο το προηγούμενο διάστημα είχε διατηρηθεί το προβλεπόμενο από τον βασικό Αθλητικό νόμο (ν. 2725/99) ασυμβίβαστο της συμμετοχής πρακτόρων του ΟΠΑΠ σε αθλητικά σωματεία (και σε αθλητικές ανώνυμες εταιρίες προφανώς, όπως η ΟΠΑΠ ΑΕ). Αυτό το ασυμβίβαστο είχε ορθώς θεωρηθεί ότι καταλαμβάνει και τους μετόχους του ΟΠΑΠ μετά την ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού και έτσι η ΑΕΚ είχε εξαιρεθεί από τα κουπόνια του ΟΠΑΠ, λόγω της παρουσίας της πλευράς Μελισσανίδη και στην ΑΕΚ και στην ΟΠΑΠ ΑΕ

Όμως, τον Μάρτιο του 2019, τέσσερις περίπου μήνες πριν από τις εκλογές, ψηφίστηκε ο ν. 4603/2019 (γνωστότερος και ως «Νόμος Βασιλειάδη»), επιφέροντας τροποποιήσεις τόσο στην ως άνω Σύμβαση όσο και στον βασικό Αθλητικό Νόμο.

Με το άρθ. 33 του νόμου αυτού επιβεβαιώθηκε η ίδια αυστηρή προϋπόθεση, περί μη συμμετοχής των μετόχων στοιχηματικής εταιρίας με κανένα τρόπο σε αθλητικό σωματείο ή αθλητική εταιρία. Ωστόσο, για πρώτη φορά η έννοια του μετόχου τοποθετήθηκε στο ποσοστό του 15%. Δηλ. η απαγόρευση ΔΕΝ ισχύει για όποιον έχει ποσοστό συμμετοχής σε στοιχηματική εταιρία έως 14,99%. Αυτό σημαίνει ότι μέτοχοι με ένα ιδιαίτερα σημαντικό ποσοστό (γιατί μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί ένα ποσοστό 13% ή 14%) μιας στοιχηματικής εταιρείας, μπορούν να είναι και μέτοχοι μιας ΠΑΕ.

Και η ρύθμιση αυτή έδειχνε τουλάχιστον «φωτογραφική» υπέρ της πλευράς Μελισσανίδη. Υπενθυμίζουμε ότι η οικογένεια Μελισσανίδη αποτελούσε τμήμα του σχήματος που απέκτησε το 30% της ΟΠΑΠ ΑΕ όταν πωλήθηκε το ποσοστό ελέγχου που κατείχε μέχρι τότε το ελληνικό δημόσιο. Με βάση τα μερίδα του σχήματος, είναι σαφές ότι η πλευρά Μελισσανίδη, κατείχε ποσοστό μικρότερο του 15% στο συνολικό μετοχικό κεφάλαιο της ΟΠΑΠ ΑΕ.

Καθόλου τυχαία, μετά την ψήφιση του Βασιλειάδη, η ΠΑΕ ΑΕΚ έθεσε αίτημα στην Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού ώστε να επανέλθει η ΑΕΚ στο «Πάμε Στοίχημα», το οποίο στη βάση του νέου θεσμικού πλαισίου έγινε δεκτό, αφού ο μέτοχος της ΑΕΚ Γιώργος Μελισσανίδης κρίθηκε ότι δεν υπερβαίνει το απαγορευτικό όριο συμμετοχής του 15% στην ΟΠΑΠ ΑΕ.

Θα ψηφιστεί μια σύμβαση που θα μείνει «κενό γράμμα»

Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει. Τι θα γίνει τώρα που με την κύρωση της Διεθνούς Σύμβαση και τη μετατροπή της σε νόμο του ελληνικού κράτους θα έχουμε εμφανή παραδείγματα παραβίασης αυτού του νόμου; Αναφερόμαστε ειδικά στα άρθρα 7 § 1α περί σύγκρουσης συμφερόντων, 7§ 2β περί χειραγώγησης, 10 §§1 και 3 περί απαγόρευσης προσφοράς στοιχημάτων από διοργανωτή αθλητικών γεγονότων,18 περί ευθύνης της διοργανώτριας εταιρίας από πράξεις του φυσικού προσώπου που την εκπροσωπεί.

Ποιο νόημα έχει να υπογράφουμε συμβάσεις που αφορούν ακριβώς το να έχουμε «καθαρά» πρωταθλήματα και αμέσως μετά να ψηφίζουμε νόμους που τις παραβιάζουν;

Πώς μπορούμε να δεχτούμε να έχουμε σε έναν χώρο όπως το ιπποδρομιακό στοίχημα, μια τέτοια σύμφυση ρόλων ανάμεσα σε οργανωτή του αθλήματος, ελεγκτή του αθλήματος και διοργανωτή του στοιχήματος;

Πώς μπορούμε να έχουμε στην πραγματικότητα μια λογική «εθνικού προμηθευτή» στο χώρο του στοιχήματος, ιδίως όταν συνδέεται με παρουσία στο πιο κρίσιμο από τα πρωταθλήματα, δηλαδή αυτό της Super League;