Κίνδυνοι… εσωτερικού

Η κυβέρνηση εξακολουθεί να αποδίδει τον συνεχιζόμενο αποκλεισμό της χώρας από τις αγορές σε εξωτερικούς παράγοντες, κυρίως στη νευρικότητα που έχει προκαλέσει η ιταλική κρίση στους διεθνείς επενδυτές.

Ωστόσο τις τελευταίες μέρες συμβαίνει ένα, κατά τα άλλα, καθόλου παράδοξο φαινόμενο στη συμπεριφορά των αγορών προς την Ελλάδα. Τα ελληνικά ομόλογα ύστερα από μία μικρή υποχώρηση που είχαν παρουσιάσει το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να κινούνται ανοδικά και πάλι διαγράφοντας αντίθετη πορεία από τα ιταλικά που πέφτουν. Το αποτέλεσμα είναι να έχει αυξηθεί η διαφορά (spread) μεταξύ της απόδοσης του δεκαετούς ομολόγου του ελληνικού Δημοσίου και του αντίστοιχου ιταλικού δείχνοντας έτσι ότι, σ» αυτή τη φάση, η ελληνική οικονομία ακολουθεί τη μοίρα των δικών της προβλημάτων.

Οικονομικοί παράγοντες με γνώση των παραγόντων που διαμορφώνουν τη συμπεριφορά των αγορών ερμηνεύουν τις συγκεκριμένες εξελίξεις ως εξής: οι διεθνείς επενδυτές φαίνεται να ανησυχούν περισσότερο για τα εσωτερικά ρίσκα που απειλούν την ελληνική οικονομία παρά από εξωγενείς παράγοντες όπως η ιταλική κρίση. Γι» αυτό και τιμολογούν ακριβότερα τα ελληνικά ομόλογα συγκριτικά με τα ιταλικά, παρά το γεγονός ότι η πολιτική κρίση στην Ιταλία αποτελεί εστία μεγάλων ανησυχιών για την Ευρώπη.

Τι φοβούνται, στην Ελλάδα, τα επενδυτικά κεφάλαια; Καταρχήν την παρατεταμένη προεκλογική περίοδο την οποία διανύουμε και το σκηνικό άκρατης παροχολογίας που έχει στήσει η κυβέρνηση στον δρόμο της προς τις κάλπες, ενώ η οικονομία πληρώνει τα σπασμένα. Είτε από τους υπερφόρους που έχουν επιβληθεί για να «βγουν» τα πλεονάσματα των παροχών είτε από υποσχέσεις που δίνονται αφειδώς σήμερα για να επιβαρύνουν το αύριο. Αλλά και η οξύτητα της προεκλογικής περιόδου, η σφοδρή σύγκρουση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, στέλνει σήματα ανησυχίας προς τα έξω όταν η χώρα έχει ανάγκη από συναίνεση για να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της. Την ίδια ώρα μια βόμβα μεγατόνων ύψους 10 δισ. ευρώ απειλεί να ανατρέψει τη δημοσιονομική ισορροπία. Το κύμα των διεκδικήσεων για τα αναδρομικά των μνημονιακών περικοπών που κρίνονται αντισυνταγματικές από τα πρωτοδικεία της χώρας διογκώνεται και τείνει να μετατραπεί σε τσουνάμι που θα πνίξει τον προϋπολογισμό του 2019 και των επόμενων ετών φέρνοντας νέα μέτρα λιτότητας στον βαθμό που οι υποθέσεις αυτές τελεσιδικήσουν.

Η κυβέρνηση απορροφημένη από τον αγώνα της δικής επιβίωσης στις κάλπες κάθε άλλο παρά δείχνει να αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα της κατάστασης ή τουλάχιστον να συμμερίζεται τις ανησυχίες που εκφράζουν όλοι οι άλλοι πλην της ίδιας. Προς το παρόν και αφού περάσουν οι χριστουγεννιάτικες παροχές, ετοιμάζεται για μία έξοδο εντυπώσεων στις αγορές προς τα τέλη Ιανουαρίου. Εκλογές χωρίς μία (και τελευταία) έξοδο στις αγορές δεν πρόκειται να κάνει η κυβέρνηση, ακόμη και αν αυτή στοιχίσει ακριβά. Ολα και με όποιο κόστος για τις κάλπες. Μετά θα έλθει ο λογαριασμός. Και μάλιστα σε ένα διεθνές περιβάλλον με υψηλότερο κόστος δανεισμού, ακόμη πιο αντίξοο για την ελληνική οικονομία ,κάνοντας την πολυπόθητη επιστροφή στην κανονικότητα αρκετά πιο δύσκολη.