Πανικό στις αγορές προκαλεί ο φόβος του Italexit

Στη δίνη των φόβων για… Italexit οι διεθνείς αγορές με την ελληνική οικονομία να βρίσκεται κι αυτή μπροστά στον κίνδυνο ντόμινο από τις αναταράξεις που προκαλεί η πολιτική κρίση της γειτονικής χώρας. Τα ξένα χρηματιστήρια υποχώρησαν πάνω από 1% στη «μαύρη Τρίτη», το ελληνικό βρέθηκε στο χαμηλότερο σημείο από τον περασμένο Δεκέμβριο, ενω η αγορά ομολόγων κινείται σε επίπεδα ιδιαίτερα επικίνδυνα.

Το πολιτικό αδιέξοδο στην Ιταλία, οι δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι τα αντισυστημικά κόμματα θα κυριαρχήσουν στη Βουλή, όποτε γίνουν εκλογές, η άκομψη παρέμβαση του προέδρου της Δημοκρατίας, που εξόργισε τους πολίτες (οι οποίοι εκτιμούν ότι «κυβερνούν» οι Βρυξέλλες) και η «τιμωρία» των αγορών στην ιταλική οικονομία, είναι η μία πλευρά του νομίσματος.

Η άλλη είναι οι πιο ισχυροί από ποτέ φόβοι για το αν θα αντέξει το ευρώ τη νέα δοκιμασία με τρεις χώρες (Ιταλία, Ισπανία, αλλά και Ελλάδα) να βρίσκονται αντιμέτωπες με οικονομικούς κινδύνους αλλά και με πολιτικές αναταράξεις λόγω εκλογικών αναμετρήσεων που θα γίνουν τους επόμενους 18 μήνες.

Η «μαύρη Τρίτη» για τις διεθνείς αγορές, το άγριο σφυροκόπημα των μετοχών και των ομολόγων σε όλες τις «αδύναμες» χώρες και μια αίσθηση ότι οι επενδυτές απομακρύνονται από χώρες που ενέχουν επενδυτικό ρίσκο, ήταν προεόρτια μιας γενικότερης «θερινής καταιγίδας» που μπορεί να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ειδικά για την Ελλάδα η οποία θέλει να βγει από το μνημόνιο μετά τις 20 Αυγούστου, χωρίς δεσμεύσεις και άλλα προγράμματα, τώρα βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με το δίλημμα αν πρέπει να αποδεχθεί την πιστωτική γραμμή στήριξης ή να βγει στην… αρένα των αγορών και να κινδυνεύει να κατασπαραχθεί.

Δύο υπουργοί και μάλιστα πρωτοκλασάτοι, οι κ. Κοτζιάς και Δραγασάκης, εμμέσως πλην σαφώς εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για το ενδεχόμενο να συνεχιστούν οι ιταλικές αναταράξεις.

«Αν οι αναταράξεις αυτές συνεχιστούν, τότε θα επηρεαστούν οι χώρες της Ευρώπης συνολικά και ενδεχομένως να απαιτηθεί απο την Ευρωπαϊκή Ένωση μια συνολική λύση», επισήμανε ο κ. Δραγασάκης ενώ ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε: «Ανησυχούμε, αν η Ιταλία είναι ασταθής και αν υπάρξουν συνέπειες στη χρηματοοικονομική κατάσταση, ότι αυτή η χρηματοοικονομική κατάσταση θα μπορούσε ενδεχομένως να μας δημιουργήσει επιπρόσθετα προβλήματα».

Όμως, η Ελλάδα εκτός από τις εισαγόμενες αναταράξεις, έχει να αντιμετωπίσει και εγχώρια προβλήματα, όπως η δυσκολία στην προώθηση μεταρρυθμίσεων, η επενδυτική άπνοια καθώς και υποθέσεις όπως αυτή της Folli Follie που έδειξαν τη «ρηχότητα» της οικονομίας και τους κινδύνους που αντιμετωπίζει.

Το ελληνικό χρηματιστήριο υποχώρησε πάνω από 2,30% κλείνοντας κάτω από τις 740 μονάδες με ένα sell off στις βασικές μετοχές και με τους επενδυτές να επηρεάζονται από τις διεθνείς εξελίξεις.

Βουτιά στα Χρηματιστήρια, άνοδος στα ομόλογα

Εξελίξεις που χτυπάνε όλα τα χρηματιστήρια, και της Wall Street, καθώς και την αγορά ομολόγων. Οι αποδόσεις των Ιταλικών 10ετων ομολόγων ενισχύονται κατά 31 μονάδες βάσης, των Ισπανικών κατά 7 μονάδες βάσης, των Πορτογαλικών κατά 10 μονάδες βάσης και των Ελληνικών 10ετλων τίτλων κατά 49 μονάδες βάσης, στο 4,83%.

Το spread (διαφορά απόδοσης του 10ετούς ελληνικού ομολόγου με το αντίστοιχο 10ετές γερμανικό ομόλογο) έχει φθάσει τις 458 μονάδες βάσης. Γενικώς οι αποδόσεις στα άλλα 10ετή ευρωπαϊκά ομόλογα εμφανίζουν την εξής εικόνα: Ιταλία 3,00%(ενδοσυνεδριακά σήμερα έφθασε και 3,30%), Γαλλία 0,69%, Ισπανία 1,66%, Πορτογαλία 2,16%, Ιρλανδία 0,98%, Γερμανία 0,32% και Κύπρος 3,14%.

Είναι φανερό ότι το κόστος δανεισμού για την Ελλάδα είναι απαγορευτικό αυτή την ώρα και κανείς δεν ξέρει που μπορεί να φτάσει με δεδομένο ότι μέχρι το τέλος του έτους είχε προγραμματιστεί έξοδος.

Οι επενδυτές προτιμούν να αναζητούν ασφαλή καταφύγια και σε αυτά περιλαμβάνεται το ιαπωνικό γεν, το οποίο κατέγραψε σήμερα κέρδη έναντι πολλών νομισμάτων. «Το ευρώ είναι και παραμένει ένα πολιτικό πείραμα και μπορεί να αποτύχει πολιτικά εάν δεν επιτευχθούν τα αναμενόμενα οικονομικά οφέλη», σχολίασε ο Ούλριχ Λέουτσμαν, εμπειρογνώμονας της Commerzbank.

Την ίδια ώρα και στην Ισπανία, το κλίμα είναι πολιτικά εκρηκτικό, σημειώνει η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt. Την Πέμπτη και την Παρασκευή θα συζητηθεί στη Βουλή πρόταση μομφής εναντίον του συντηρητικού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι. «Δεν περιμένω κρίση, αλλά η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα είναι εφικτή», δήλωσε ο Ούλριχ Στέφαν, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank.

Αποδόσεις

Η Ιταλία προκαλεί αναταραχή όχι μόνο στις αγορές συναλλάγματος. Οι επενδυτές ανησυχούν όλο και περισσότερο για τις αγορές ομολόγων. Για παράδειγμα, η απόδοση των διετών ιταλικών κρατικών ομολόγων αυξήθηκε πρόσφατα στο 2,5%, το υψηλότερο επίπεδο από το 2012, σύμφωνα με τα στοιχεία του Reuters.

Συγκριτικά, η απόδοση του διετούς κρατικού ομολόγου είναι σήμερα στο 0,76% – παρόλο που την Τρίτη υποχώρησε ακόμη χαμηλότερα. Αυτό δείχνει ότι οι επενδυτές απαιτούν επί του παρόντος ένα σημαντικά υψηλότερο ασφάλιστρο κινδύνου για το ιταλικό δημόσιο χρέος. Η απόδοση των δεκαετών ιταλικών ομολόγων αυξήθηκε σήμερα πάνω από 17% και ανήλθαν σε περισσότερο από 300 μοναδες – το υψηλότερο επίπεδο από το 2014. Το ιταλικό χρέος αυξήθηκε κατά περίπου 27% από τις ιταλικές εκλογές στις 4 Μαρτίου.

Συνολικά, υπάρχει ανησυχία στις αγορές ότι η Ιταλία θα μπορούσε να εγκαταλείψει την ευρωζώνη – ή ακόμη και η Ιταλία θα μπορούσε να χρεοκοπήσει. Το Sentix Italexit – ένας δείκτης που μετρά την πιθανότητα εξόδου της Ιταλίας από την ευρωζώνη – δίνει σήμερα πιθανότητα 11,3%. Αυτό είναι περισσότερο από δύο φορές υψηλότερο από ό, τι στις αρχές του έτους.