Μια μητέρα γεννιέται

Η εµπειρία της µητρότητας σε αλλάζει για πάντα. Τόσο απλά. Ο διακεκριμένος αμερικανός ψυχίατρος Ντάνιελ Στερν (πέθανε το 2012) μελέτησε για 50 ολόκληρα χρόνια αυτή τη μεταμόρφωση, παρατήρησε καρέ-καρέ τη σχεδόν μεταφυσική επικοινωνία μητέρας και βρέφους και πέταξε στον Καιάδα πολλούς από τους μύθους (ηθικοπλαστικούς, ιδεολογικούς κ.τ.λ.) που βαραίνουν το θέμα της ψυχικής υγείας της μητέρας και του παιδιού.

Αισίως μεταφράστηκε στα ελληνικά (από την Ευαγγελία Ανδριτσάνου) και κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες το βιβλίο του «Τhe Birth of a Mother» («Μια μητέρα γεννιέται», εκδόσεις Αγρα), ένας οδηγός για τη γυναίκα που μεταμορφώνεται σε μητέρα.

Ο Ντάνιελ Στερν (με τη βοήθεια της συζύγου του, παιδιάτρου και παιδοψυχιάτρου Νάντια Μπρουσβάιλερ) ρίχνει μια συμπονετική αλλά διεισδυτική ματιά στην ψυχική ζωή της γυναίκας που αποκτά παιδί.

Το κάνει χωρίς ακαδημαϊσμούς, αλλά και χωρίς πιασάρικες «εκλαϊκεύσεις» του τύπου «10 στάδια για να γίνεις μάνα». Και αυτό που επιτυγχάνει είναι, σύμφωνα με τον επιστημονικό επιμελητή του βιβλίου, καθηγητή της Ψυχιατρικής στο ΕΚΠΑ Γιάννη Ζέρβα, «μοναδικό» διότι «περιγράφει με ακρίβεια και ευαισθησία τη βιωματική διαδρομή που κάνει μια γυναίκα μητέρα…». Δεν είναι απλή υπόθεση.

«Η μητρική νοοτροπία που αποκτά μια γυναίκα προοδευτικά από την εγκυμοσύνη είναι μια νέα συνειδητότητα, μια νέα ταυτότητα, που δεν συμπληρώνει απλώς την προηγούμενη προσωπικότητά της αλλά τη μορφοποιεί. Οι ψυχολογικές ανάγκες της υπαγορεύονται πλέον από τη νέα ταυτότητα».

Ο Στερν αποτυπώνει όλα αυτά που η «κυοφορούμενη» μητέρα βιώνει. Τα γυναικεία δίκτυα από τα οποία έχει ανάγκη (δηλαδή άλλες έμπειρες μητέρες που της παρέχουν μια ψυχολογική πλαισίωση). Τη σχέση με τη δική της μητέρα, που «γίνεται πιο ρεαλιστική, πιο ώριμη και κατά κανόνα κάνει ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός». Τις προσδοκίες για το μωρό αλλά και για το πώς θα είναι η ίδια στον μητρικό ρόλο, προσδοκίες που συχνά θρυμματίζονται από την πραγματικότητα.

Την ανακίνηση του παρελθόντος που πυροδοτεί η γέννηση του παιδιού· η μητέρα βομβαρδίζεται από δικές της παιδικές αναμνήσεις. Αλλά και την «τραυματική» επιστροφή της νέας μητέρας στη δουλειά. «Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι νέες μητέρες ότι βρίσκονται παγιδευμένες σε μια ιστορική μετάβαση από παλαιότερες σε νεότερες συνήθειες και αξίες και ότι ένα μεγάλο μέρος της αναστάτωσης που τις ταλαιπωρεί αντανακλά ένα ευρύτερο πρόβλημα της κοινωνίας στο σύνολό της.

Κατά κανόνα, οι μητέρες ούτε αποτυχημένες είναι ούτε ανεπαρκείς, αντίθετα, πασχίζουν όσο μπορούν να ισορροπήσουν τις διαφορετικές ταυτότητές τους σε συνθήκες πολύ αντίξοες».

Διαβάστε εδώ ολόκληρο το άρθρο