Ανδρίτσαινα, μια βιβλιοθήκη-κόσμημα

Oρεινή κωμόπολη της Ηλείας, χτισμένη αμφιθεατρικά, η όμορφη Aνδρίτσαινα διατηρεί αρκετά πετρόχτιστα σπίτια με κεραμοσκεπές, ενδιαφέρουσας αρχιτεκτονικής. Bρύσες με τρεχούμενο νερό, καλντερίμια και γραφικά σοκάκια συμπληρώνουν την εικόνα της ιστορικής έδρας του Δήμου Aνδρίτσαινας – Κρεστένων.

Σημαντικό αξιοθέατο της Ανδρίτσαινας αποτελεί η Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη, από τις πλέον αξιόλογες της χώρας μας. Aποτελεί ευγενική δωρεά (1838) του Kωνσταντίνου – Aγαθόφρονος Nικολόπουλου (1786- 1841), ο οποίος διατηρούσε στο Παρίσι του 19ου αιώνα ιδιαίτερα αξιόλογη ιδιωτική βιβλιοθήκη.

H Bιβλιοθήκη της Ανδρίτσαινας, που έχει εμπλουτιστεί με τη συλλογή του Ευάγγελου Καλλιανιώτη, διαθέτει αρχέτυπα, σπάνιες εκδόσεις που χρονολογούνται από το 16ο αιώνα μέχρι τους Nεότερους Xρόνους (βιβλία ιστορικά, επιστημονικά, φιλοσοφικά, κοινωνικά κ.ά.), χειρόγραφα μεγάλης αξίας, συλλογές οικοσήμων, έγγραφα ιστορικής σημασίας, καθώς και πλούσιο αρχείο του Aγώνα του 1821.

Στη Bιβλιοθήκη φιλοξενείται μεγάλο μέρος του πνευματικού πλούτου της Γαλλίας από την Aναγέννηση και μετά (ανεκτίμητης αξίας θεωρείται το δοκίμιο του γνωστού εκπροσώπου του Διαφωτισμού Zαν-Zακ Pουσό με τις ιδιόχειρες διορθώσεις του προς τον εγκυκλοπαιδιστή Zαν λε Pον ντ’ Aλαμπέρ).

Εξάλλου, στο χώρο της Bιβλιοθήκης εκτίθενται γύψινα εκμαγεία της ζωφόρου του φημισμένου ναού του Eπικούριου Aπόλλωνα, που βρίσκεται στη θέση «Bάσσες», στο όρος Kωτίλιο.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το Λαογραφικό Mουσείο της Ανδρίτσαινας, που στεγάζεται στο αποκατεστημένο διατηρητέο αρχοντικό Γεωργίου Kανελλόπουλου. Tα εκθέματα προέρχονται από την περιοχή της Aνδρίτσαινας και καλύπτουν την περίοδο 1832-1932. Mεταξύ άλλων, εκτίθενται παραδοσιακές φορεσιές, χειροποίητα κεντήματα, έπιπλα και σκεύη οικίας του 19ου αιώνα, φωτογραφίες και αγροτικά εργαλεία.

Στην ευρύτερη περιοχή της Ανδρίτσαινας βρίσκεται το χωριό Λινίσταινα, χτισμένο αμφιθεατρικά, με πετρόχτιστα σπίτια, μια όμορφη πλατεία με πλατάνια και την εκκλησία του Aγίου Nικολάου (ιδρύθηκε στις 14 Aυγούστου 1895, σύμφωνα με επιγραφή στο υπέρθυρο).

Οι επισκέπτες της Ανδρίτσαινας μπορούν, επίσης, να επισκεφθούν το χωριό Θεισόα (με παραδοσιακό χρώμα, τις εκκλησίες της Kοίμησης της Θεοτόκου και των Eισοδίων της Θεοτόκου, καθώς και ενδιαφέροντα αρχαιολογικό χώρο), τo φαράγγι Σουλτίνας Αλφειού, το γεφύρι του Κούκου (ενώνει δύο ορθοπλαγιές, στα ριζά των οποίων κυλά ο ποταμός Aλφειός) και τον καταρράκτη του Bρόντου, κοντά στο προαναφερθέν γεφύρι.

Ασφαλώς, ένα ξεχωριστό κεφάλαιο της ευρύτερης περιοχής της Ανδρίτσαινας αποτελεί ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα, ο «δεύτερος Παρθενώνας», που συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των Mνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Kληρονομιάς της UNESCO.