Ψηλά στο όρος Χαλεακάλα, ένα ανενεργό ηφαίστειο στο νησί Μάουι της Χαβάης, οι υπεύθυνοι ενός εξειδικευμένου τηλεσκοπίου πέρασαν τέσσερα χρόνια λαμβάνοντας εικόνες ολόκληρου του νυχτερινού ουρανού.

Ο χάρτης που προέκυψε είναι τόσο μεγάλος ώστε, αν τυπωνόταν σε πλήρη ανάλυση, θα είχε πλάτος 2,4 χιλιόμετρα.

Ο μεγαλύτερος ψηφιακός χάρτης του ουρανού που έχει ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα παρουσιάστηκε από τους υπεύθυνους του Pan-STARRS, ενός ερευνητικού προγράμματος με κύριο στόχο τον εντοπισμό κινούμενων αντικειμένων, όπως αστεροειδών που θα μπορούσαν να απειλήσουν τη Γη.

Η ερευνητική προσπάθεια βασίστηκε σε ένα τηλεσκόπιο των 1,8 μέτρων, το οποίο φωτογράφησε 12 φορές ολόκληρο τον ουρανό σε πέντε διαφορετικά χρώματα του ορατού και του εγγύς υπέρυθρου φωτός.

Ο χάρτης δίνει έτσι τις θέσεις, τις φωτεινότητες και τις φασματικές υπογραφές τριών δισεκατομμυρίων άστρων, γαλαξιών και άλλων αντικειμένων.

H αχανής συλλογή αποτελείται από 2 petabyte δεδομένων, περίπου 100 φορές ο όγκος της Wikipedia, λένε οι ερευνητές.

«Η έρευνα Pan-STARRS επιτρέπει σε οποιονδήποτε να έχει πρόσβαση σε εκατομμύρια εικόνες και να χρησιμοποιεί τη βάση δεδομένων που περιέχει μετρήσεις ακριβείας για δισεκατομμύρια άστρα και γαλαξίες» δήλωσε ο Κεν Τσέιμπερς, επικεφαλής της ερευνητικής προσπάθειας.

Το 2017, το Pan-STARRS θα δημοσιεύσει ένα δεύτερο σετ δεδομένων, το οποίο θα περιγράφει πώς αυτά τα δισεκατομμύρια αντικείμενα μεταβάλλονται στην πορεία του χρόνου.

Ο χάρτης του Pan-STARRS, πάντως, δεν θα κρατήσει για πολύ τα πρωτεία: Το πρόγραμμα LSST που θέτει σε εφαρμογή το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Επιστήμης θα συγκεντρώσει μετρήσεις για 37 δισεκατομμύρια αντικείμενα και θα παράγει 15 terabyte δεδομένων την ημέρα επί δέκα χρόνια. Η ολοκλήρωσή του προγραμματίζεται για το 2022.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Headlines