Υπο-αναφορά των ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων στην Ελλάδα

Έκκληση στους επαγγελματίες υγείας, αλλά και στους ασθενείς, έκανε η πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), Αικατερίνη Αντωνίου, για την προώθηση της αναφοράς πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών φαρμάκων, επισημαίνοντας ότι το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό αλλά μπορεί να γίνει και δηλητήριο λόγω παρενεργειών.

«Η ιατρική πράξη είναι μισή όταν οι γιατροί δεν αφιερώνουν χρόνο στην αναφορά των παρενεργειών των φαρμάκων που συνταγογραφούν», τόνισε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η κ. Αντωνίου με αφορμή την εκστρατεία ενημέρωσης για την Φαρμακοεπαγρύπνηση, η οποία αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού προγράμματος από κοινού δράσης με τίτλο «Strengthening Collaboration for Operating Pharmacovigilance in Europe (SCOPE)».

Τα Εθνικά Συστήματα Αναφοράς για την καταγραφή πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών έχουν λειτουργήσει ως συστήματα πρώιμης ειδοποίησης, βοηθώντας στον προσδιορισμό πολυάριθμων σημαντικών ζητημάτων ασφάλειας, πολλά από τα οποία δεν είχαν αναγνωριστεί ως σχετιζόμενα με συγκεκριμένο φάρμακο έως τη στιγμή που υπεβλήθησαν αναφορές προς τους αρμόδιους φορείς για τα φάρμακα.

Δυστυχώς, σε όλα τα συστήματα αναφοράς υπάρχει το πρόβλημα της υπο-αναφοράς, είπε η πρόεδρος του ΕΟΦ, εκτιμώντας ότι αυτό οφείλεται τόσο στο φόρτο εργασίας των γιατρών, όσο και στο φόβο μη τήρησης της ανωνυμίας και ένας από τους κύριους στόχους του προγράμματος είναι η βελτίωση της ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τα εθνικά συστήματα αναφοράς πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών φαρμάκων.

Σύμφωνα με στοιχεία, ο ΕΟΦ παραλαμβάνει ετησίως περίπου 500 κίτρινες κάρτες από γιατρούς και ασθενείς ενώ υπάρχουν και πολλές περισσότερες αναφορές παρενεργειών φαρμάκων που γίνονται απευθείας στις φαρμακευτικές εταιρίες. Κατά μέσο όρο γίνονται συνολικά 3.000 αναφορές, και από το 2012 έως το 2015 ο ΕΟΦ κατέγραψε αύξηση των αναφορών της τάξεως του 4,65%. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, το 2014, το 76% των αναφορών προερχόταν από γιατρούς, ενώ το 2015, το 57%, προερχόταν από γιατρούς και το υπόλοιπο ποσοστό αναφορών από ασθενείς.

Σύμφωνα με την κ. Αντωνίου χρειαζόμαστε αλλαγή νοοτροπίας, γιατροί και ασθενείς πρέπει να αφιερώσουν χρόνο και να αναφέρουν τυχόν παρενέργειες, διότι είναι σημαντικό οι κίνδυνοι που συνδέονται με τα φάρμακα να γίνουν κατανοητοί και να επικοινωνούνται στους επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς.

«Το πιο σημαντικό μέρος της δουλειάς μας είναι να διασφαλίζουμε ότι τα φάρμακα που λαμβάνετε εσείς και η οικογένειά σας είναι αποτελεσματικά και επαρκώς ασφαλή. Η εκστρατεία μας θα βοηθήσει το κοινό, τους ασθενείς και τους επαγγελματίες υγείας, να κατανοήσουν πώς να αναφέρουν πιθανολογούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες και να αντιληφθούν ότι είναι οι αναφορές τους που κάνουν τη διαφορά», ανέφερε η κ. Αντωνίου και πρόσθεσε ότι τα φάρμακα μπορούν να γίνουν πιο ασφαλή, μέσω της αναφοράς όλων των πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών, εύκολα και γρήγορα μέσω της ιστοσελίδας του ΕΟΦ.

Η αναφορά, είτε από τον ασθενή είτε από τον επαγγελματία υγείας προς τον ΕΟΦ μπορεί να γίνει με τους ακόλουθους τρόπους:

• Ηλεκτρονική υποβολή της Κίτρινης Κάρτας μέσω της ιστοσελίδας του ΕΟΦ
• Έντυπη μορφή, με αποστολή μέσω ταχυδρομείου, ατελώς, προς το Τμήμα Ανεπιθύμητων Ενεργειών του ΕΟΦ (Μεσογείων 284, 15562), τηλέφωνο επικοινωνίας: 213-2040380 ή 213-2040337.
• Υποβολή μέσω ΦΑΞ, στο 210 6549585.

Το πρόγραμμα από κοινού δράσης SCOPE www.scopejointaction.eu έχει στόχο την υποστήριξη των Χωρών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην λειτουργία των εθνικών συστημάτων φαρμακοεπαγρύπνησης, τα οποία διαφυλάττουν την δημόσια υγεία. Χρηματοδοτείται από πόρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των εμπλεκόμενων Χωρών Μελών.

Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr