Επιβεβαιώθηκε ο θάνατος του Ουζμπέκου δικτάτορα Ισλάμ Καρίμοφ

Έπειτα από πολύωρη σύγχυση, με σιγή ιχθύος και διαψεύσεις ότι ο Ισλάμ Καρίμοφ είναι νεκρός την ίδια στιγμή που ξένοι ηγέτες εξέφραζαν συλλυπητήρια, η κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν επιβεβαίωσε τελικά αργά το απόγευμα της Παρασκευής το θάνατο του «ισόβιου» προέδρου της πολυπληθέστερης χώρας της κεντρικής Ασίας, η οποία περιέχεται σε κατάσταση πολιτικής αστάθειας δεδομένου ότι επίσημος διάδοχος δεν υπάρχει.

Η κηδεία του Καρίμοφ θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο στην γενέτειρά του, Σαμαρκάνδη, βάσει της επίσημης ανακοίνωσης της ουζμπεκικής κυβέρνησης που ήλθε ώρες ολόκληρες αφότου είχε γίνει γνωστό πως είχαν ήδη ξεκινήσει οι προετοιμασίες για την ταφή.

Το περασμένο Σαββατοκύριακο ο 78χρονος Καρίμοφ είχε υποστεί αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ο Καρίμοφ, άλλοτε απαράτσικ του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος, ήταν ο ηγέτης της πολυπληθέστερης χώρας της Κεντρικής Ασίας από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, μετά τη διάλυση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

Ο πιθανότερος αντικαταστάτης του φαίνεται πως είναι ο επί μακρόν πρωθυπουργός Σαβκάτ Μιρζιόγεφ Πιστεύεται ότι έχει τη στήριξη του ισχυρού αρχηγού των υπηρεσιών πληροφοριών Ρουστάμ Ινογιάτοφ, αναφέρει ο Guardian.

Σε απόρρητο διπλωματικό έγγραφο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που χρονολογείται από το 2008 αναφέρεται ότι ο Ινογιάτοφ «έχει επαρκείς πληροφορίες που εκθέτουν τον Μιρζιόγεφ για να διασφαλίσει ότι τα δικά του συμφέροντα είναι προστατευμένα».

Έτερος πιθανός υποψήφιος διάδοχος είναι ο υπουργός Οικονομικών και αναπληρωτής πρωθυπουργός Ρουστάμ Αζίμοφ.

Εκτιμάται ευρέως ότι η ελίτ της χώρας θα συμφωνήσει στην επιλογή του νέου προέδρου με άξονα πάντα τα οικονομικά και επιχειρηματικά της συμφέροντα. Ο Μιρτζιγιόγεφ κατά πληροφορίες έχει μεταβεί αεροπορικώς στην Σαμαρκάνδη για την προετοιμασία της κηδείας, γεγονός που φαίνεται να του δίνει προβάδισμα.

Ουδεμία προοπτική υπάρχει ότι η χώρα των 31 εκατομμυρίων θα εκδημοκρατιστεί έπειτα από τουλάχιστον 25 χρόνια καταστολής, βασανισμού κρατουμένων και απολυταρχισμού. Ακόμη και για τα δεδομένα της περιοχής, ο Καρίμοφ αντιμετώπισε με αγριότητα τις διαδηλώσεις ανυπακοής.

Το 2005 τα στρατεύματά του πυροβόλησαν και σκότωσαν εκατοντάδες διαδηλωτές στο Αντιτζάμιν. Η σφαγή οδήγησε σε κατάρρευση των σχέσεων με την Ουάσινγκτον, η οποία θεωρούσε μέχρι τότε το Ουζμπεκιστάν στρατηγικό εταίρο στη μάχη κατά της τρομοκρατίας. Οι διμερείς σχέσεις Ουάσινγκτον-Τασκένδης άρχισαν ελαφρώς να βελτιώνονται μετά το 2007.

Μετά την επίσημη επιβεβαίωση του θανάτου του Ισλάμ Καρίμοφ ήλθαν τα συλλυπητήρια του Βλαντιμίρ Πούτιν στον Νιγκματίλα Γιουλντάσεφ, ο οποίος έχει αναλάβει υπηρεσιακός πρόεδρος. Ο Πούτιν τον χαρακτήρισε «πραγματικό ηγέτη», λέγοντας ότι ο θάνατός του «συνιστά μια τεράστια απώλεια για τον λαό του Ουζμπεκιστάν και την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών».

Επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας που θα παραστεί στη κηδεία θα είναι ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ.

Η ουζμπεκική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει έως αργά το απόγευμα της Παρασκευής μόνο ότι η κατάσταση του Καρίμοφ είναι «κρίσιμη».

Το ρωσικό πρακτορείο Interfax ωστόσο έσπευσε να μεταδώσει την είδηση του θανάτου του, επικαλούμενο μια «κυβερνητική ανακοίνωση». Το τηλεγράφημα του πρακτορείου αποσύρθηκε σχεδόν αμέσως και αποδόθηκε σε «τεχνικό λάθος», όμως είχε ήδη κάνει τον γύρο του κόσμου.

Ο Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, στενής συμμάχου του Ουζμπεκιστάν, ανακοίνωσε ότι ο Καρίμοφ είναι νεκρός, ενώ λίγο αργότερα ο πρόεδρος της Γεωργίας, Γκεόργκι Μαργκβελασβίλι, εξέφρασε τα συλλυπητήριά του «στην οικογένεια του προέδρου και στον ουζμπέκικο λαό».

Ο θάνατος του Καρίμοφ δεν είχε επιβεβαιωθεί επί ώρες από καμία επίσημη πηγή στη χώρα του. Η κυβέρνηση εξάλλου σπανίως αναφέρεται στην υγεία του ηγέτη που κυβερνά αδιάκοπα την πολυπληθέστερη χώρα της κεντρικής Ασίας από τη σοβιετική εποχή μέχρι και σήμερα.

Αργά το βράδυ της Πέμπτης ο αντιπολιτευόμενος ιστότοπος Fergana.ru έκανε λόγο για «εντατικές προετοιμασίες» στη Σαμαρκάνδη εν όψει της κηδείας του. Υπήρχε μάλιστα η πληροφορία ότι δόθηκε εντολή στους δημοσίους υπαλλήλους να καθαρίσουν κατεπειγόντως τους δρόμους της πόλης.

Εκπρόσωπος της υπηρεσίας αεροπορικής ασφάλειας του Ουζμπεκιστάν επιβεβαίωσε στο ρωσικό πρακτορείο Ria Novosti ότι το αεροδρόμιο της Σαμαρκάνδης θα παραμείνει κλειστό το Σάββατο.

Διπλωματικές πηγές ανέφεραν στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι ο πρόεδρος του Τατζικιστάν, Εμομαλί Ραχμόν, θα μεταβεί το Σάββατο στο Ουζμπεκιστάν. Τα μέσα ενημέρωσης του γειτονικού Καζακστάν έκαναν επίσης λόγο για επικείμενο ταξίδι του Καζάκου πρωθυπουργού Καρίμ Μαξίμοφ στην Τασκένδη.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ