Η πρόληψη των παροξύνσεων βελτιώνει τη διαχείριση της ΧΑΠ

Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (μαζί με το άσθμα) αφορά στο 10% των ατόμων άνω των 40 ετών, με το κάπνισμα να θεωρείται βασική αιτία της νόσου. Η έγκαιρη διάγνωση, η σωστή συμμόρφωση στην θεραπεία και ο τακτικός έλεγχος της πορείας της νόσου μέσω σπιρομέτρησης, αποτελούν τη βάση για καλύτερη ποιότητα ζωής και μειωμένη οικονομική επιβάρυνση των ασθενών και των συστημάτων υγείας.

Η ΧΑΠ επηρεάζει περίπου 210 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και θεωρείται η τρίτη κύρια αιτία θανάτου. Είναι προοδευτική και μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή, καθώς δυσχεραίνει την αναπνοή, και παρουσιάζει συμπτώματα με (καταστροφική επίδραση στη λειτουργία των ασθενών (π.χ. περιορισμός της δραστηριότητας, μειωμένη κινητικότητα) και την ποιότητα ζωής τους.

Εκτός από βήχα, αυξημένη απόχρεμψη (φλέγματα), φούσκωμα, δύσπνοια, σε προχωρημένα στάδια ο ασθενής εμφανίζει συριγμό, κυάνωση, μυϊκή αδυναμία, κατάθλιψη, οστεοπόρωση κ.α.

Στην Ελλάδα, λόγω του υψηλού ποσοστού καπνιστών, που αγγίζει σχεδόν το 40%, υπολογίζεται ότι οι πάσχοντες από ΧΑΠ αναλογούν στο 8,4% του γενικού πληθυσμού (11,6% στους άνδρες και 4,8% στις γυναίκες). Εξ αυτών οι 300.000 πάσχουν από τη σοβαρή μορφή της νόσου, επιβαρύνοντας σημαντικά το σύστημα υγείας λόγω των επαναλαμβανόμενων εισαγωγών στο νοσοκομείο. Μάλιστα, εκτιμάται ότι το 7%-10% της συνολικής ετήσιας φαρμακευτικής δαπάνης αφορά στην ΧΑΠ. Στην Ευρώπη, το συνολικό ετήσιο κόστος για τη θεραπεία της αγγίζει τα 38,7 δισ. ευρώ.

Οι ασθενείς, συνήθως όταν δεν είναι επαρκώς ρυθμισμένοι ή αδιάγνωστοι, εμφανίζουν παροξύνσεις δηλαδή μια ξαφνική επιδείνωση των συμπτωμάτων της ΧΑΠ που μπορεί να είναι «τρομακτική», καθώς προκαλεί δυσφορία, αγωνία και επιδείνωση της ποιότητας ζωής τους. Οι παροξύνσεις της ΧΑΠ συνδέονται επίσης με σημαντική επιβάρυνση του συστήματος υγείας καθώς και με σημαντικό κόστος, κυρίως λόγω της συχνής ανάγκης για νοσηλεία. Κατά συνέπεια, η πρόληψη των παροξύνσεων είναι ένας σημαντικός στόχος στη διαχείριση της ΧΑΠ προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση της υγείας των ασθενών και να περιοριστεί η χρήση των πόρων υγείας.

«Όπως το εξωτερικό, μελέτες που έχουν γίνει και στην Ελλάδα έχουν δείξει ότι το 1,75% των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ πάσχει από ΧΑΠ, ενώ το ποσοστό διεθνώς ανέρχεται στο 7,6%. Το ετήσιο φαρμακευτικό κόστος εκτιμάται σε 952 ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζονται νοσηλείες ή διαχείρηση συνοσηροτήτων και επιπλοκές. Όμως, το 60% των ασθενών θα εκδηλώσει μια σοβαρή παρόξυνση που θα χρειαστεί νοσηλεία» εξηγεί Κωνσταντίνος Ι. Γουργουλιάνης, καθηγητής Πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας.

Σύμφωνα με τον κ. Γουργουλιάνη η ΧΑΠ αφορά άτομα 40 ετών και άνω, άνδρες και γυναίκες, που μπορεί να χρειαστούν έως και δέκα χρόνια μέχρι να διαγνωστούν ότι πάσχουν από τη νόσο. Αρχικά τα συμπτώματα είναι ήπια, όμως εννέα στους δέκα έχει δύσπνοια, οκτώ στους δέκα παίρνουν φάρμακα, απευθύνονται σε δημόσιες δομές υγείας και πάνε συχνά σε μη ειδικό γιατρό.

«Τουλάχιστον οι μισοί ασθενείς με ΧΑΠ παραμένουν αδιάγνωστοι και αυτό συνεπάγεται αυξημένο κόστος για τα συστήματα υγείας, λόγω και των συνοσηροτήτων. Έτσι, έως και η μισή σύνταξη ενός ανθρώπου σε ετήσια βάση μπορεί να δαπανάται για φάρμακα. Σκεφτείτε ότι το κόστος μιας παρόξυνσης μπορεί να είναι όσο και το κόστος μιας θεραπείας με φάρμακα για δύο χρόνια» υπογραμμίζει ο κ. Γουργουλιάνης.

Ο Στυλιανός Λουκίδης Αναπληρωτής Καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, συμπληρώνει ότι «μια σοβαρή παρόξυνση που χρειάζεται εισαγωγή στο νοσοκομείο, μπορεί να έχει ως συνέπεια όταν ο ασθενής πάρει εξιτήριο να έχει αποκτήσει και άλλες παθήσεις, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα».

Επειδή όσοι εμφανίζουν σοβαρού βαθμού παρόξυνση, έχουν θνησιμότητα 50% έπειτα από 3,6 έτη, στόχος της θεραπείας της ΧΑΠ είναι η μείωση και η πρόληψη των παροξύνσεων.

Όλο και περισσότερα επιστημονικά στοιχεία τεκμηριώνουν ως θεραπεία πρώτης γραμμής της ΧΑΠ τον συνδυασμό ινδακατερόλης και γλυκοπυρρονίου. Συγκεκριμένα, η μελέτη FLAME που παρουσιάστηκε στο επιστημονικό έντυπο New England Journal of Medicine καθώς και στην Ετήσια Συνάντηση της Αμερικανικής Θωρακικής Εταιρείας (ATS) στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ, φέτος τον Μάιο.

Σύμφωνα με την FLAME ο σταθερός συνδυασμός ινδακατερόλης/γλυκοπυρρονίου συμβάλλει στη μείωση των παροξύνσεων, ανεξάρτητα από τη βαρύτητα της νόσου και τα επίπεδα ηωσινόφιλων των ασθενών (τύπος λευκών αιμοσφαιρίων). Μάλιστα, σε σύγκριση με το συνδυασμό σαλμετερόλης/φλουτικαζόνης, ο σταθερός συνδυασμός ινδακατερόλης/γλυκοπυρρονίου μείωσε το ποσοστό των μέτριων ή σοβαρών παροξύνσεων κατά 17% (αναλογία ποσοστού, 0,83), και παρέτεινε το χρόνο έως την εμφάνιση της πρώτης παρόξυνσης 22% (αναλογία κινδύνου, 0,78).

Ο σταθερός συνδυασμός ινδακατερόλης/γλυκοπυρρονίου 110/50 mcg, είναι σε μορφή δισκίου που κονιορτοποιείται μέσω ειδικής συσκευής και λαμβάνεται μια φορά την ημέρα. Έχει εγκριθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ως βρογχοδιασταλτική θεραπεία συντήρησης για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σε ενήλικες ασθενείς με ΧΑΠ και κυκλοφορεί στην Ελλάδα. Η θεραπεία είναι συνταγογραφούμενη, και έχει ποσοστό 25% για τον ασθενή μέσω ΕΟΠΥΥ. Η τιμή έκαστης συσκευασίας που περιέχει 30 καψάκια είναι 60,85 ευρώ.

Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr