Μήνας «θρίλερ» ο Ιούλιος για διαπραγμάτευση και δόσεις

Δύο μεγάλα πολιτικά εμπόδια, αλλά και ένα οικονομικό πρόσκομμα, θα πρέπει να ξεπεράσουν Ελλάδα και δανειστές έως τα μέσα Ιουλίου προκειμένου να διασφαλίσουν την ομαλή χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας έως ότου αποφασισθεί το επόμενο πρόγραμμα στήριξης στις αρχές του φθινοπώρου.

Δεδομένου ότι πλέον δεν επαρκεί ο χρόνος για να επιτευχθεί συμφωνία επί της ολοκλήρωσης της τρέχουσας αξιολόγησης δανειστές και Ελλάδα θα δρομολογήσουν την τρίτη κατά σειρά επέκταση της δανειακής σύμβασης. Η σχετική απόφαση σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα ληφθεί στο Eurogroup της 18^ης Ιουνίου ή και νωρίτερα.

Το in.gr ήδη από τις 21 Μαΐου είχε μεταδώσει πως η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται διατεθειμένη να ζητήσει τη χορήγηση νέας τετράμηνης παράτασης της δανειακής σύμβασης. Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά επέκταση, μετά από εκείνη που αποφασίσθηκε στις Βρυξέλλες στις 8 Δεκεμβρίου και επέκτεινε τη σύμβαση χρηματοδοτικής διευκόλυνσης έως τις 28 Φεβρουαρίου και την απόφαση του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου που επέκτεινε για διάστημα 4 μηνών τη δανεική σύμβαση έως τις 30 Ιουνίου.

Εάν η δανειακή σύμβαση δεν παραταθεί και το τρέχον πρόγραμμα τερματιστεί στις 30 Ιουνίου, αυτό θα συνεπάγεται εκτός της απώλεια των 1,8 δισ. ευρώ της εναπομείνασας δόσης από τον Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και την απώλεια των 10,9 δισ. ευρώ που διακρατά ο EFSF για τις κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών και τα οποία πλέον εξετάζεται να χρησιμοποιηθούν για την πληρωμή δόσεων του Ιουλίου και του Αυγούστου. Ενδεχόμενη απώλεια του προγράμματος θα οδηγούσε και σε μεγάλη σύσφιγξη της ρευστότητας που λαμβάνουν οι ελληνικές τράπεζες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ωστόσο, η παράταση της δανειακής σύμβασης προϋποθέτει πως τα κοινοβούλια της ευρωζώνης και ειδικά το γερμανικό θα δώσουν τη σχετική έγκριση, κάτι που δεν μπορεί να θεωρείτε δεδομένο με βάση την εμπειρία του Φεβρουαρίου, όταν και στη γερμανική Βουλή εκφράσθηκαν σφοδρές αντιρρήσεις. Αυτό είναι το πρώτο πολιτικό εμπόδιο.

Με δεδομένο ότι η παράταση της δανειακής σύμβασης δίνεται προκειμένου να υπάρξει χρόνος η ελληνική κυβέρνηση να έλθει σε συμφωνία με τους δανειστές για τα μέτρα που θα ξεκλειδώσουν τη χρηματοδότηση του προσεχούς διμήνου, το δεύτερο πολιτικό εμπόδιο που τίθεται είναι η συμφωνία των κυβερνητικών βουλευτών στο τελικό «πακέτο» που θα συμφωνήσει η κυβέρνηση. Σημειώνεται πως η επέκταση της δανειακής σύμβασης δεν προϋποθέτει την έγκριση της Βουλής και αρκεί να υπογράψουν ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας και ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ΤΧΣ Γιώργος Κουτσός.

Η απόφαση της κυβέρνησης να μην πληρώσει σήμερα Παρασκευή το ΔΝΤ και να μεταθέσει τις πληρωμές στο τέλος του Ιουνίου περιπλέκει την κατάσταση, ειδικά στην περίπτωση που η κυβέρνηση δεν βρει και δεν καταβάλει έως το τέλος του μήνα τα 1,56 δισ. ευρώ του ΔΝΤ. Στην περίπτωση αυτή η άμεση συνέπεια της χαμένης πληρωμής προς το ΔΝΤ θα είναι ότι η Ελλάδα θα εισέλθει σε 30ήμερη «περίοδο χάριτος». Το ΔΝΤ δεν μιλά για πτώχευση στην περίπτωση χαμένων πληρωμών, αλλά για «ληξιπρόθεσμες οικονομικές υποχρεώσεις».

Σκόπιμα το καταστατικό του Ταμείου προβλέπει ένα μεσοδιάστημα μεταξύ της ημερομηνίας που η πληρωμή δεν έγινε και της επίσημης καταγγελίας που γίνεται από την Γενική Διευθύντρια του ΔΝΤ στην εκτελεστική επιτροπή του ΔΝΤ. Αυτή η χρονική υστέρηση είναι ένα είδος πρόσθετης προθεσμίας, κατά την οποία θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να εκτελεστεί η πληρωμή. Η εκκρεμότητα πληρωμής του ΔΝΤ είναι και το μεγάλο οικονομικό πρόσκομμα.

Όπως και να έχει, έως τα μέσα Ιουλίου η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει α) να έλθει σε συμφωνία με τους δανειστές , β) να ψηφίσει κάποιες από τις παρεμβάσεις και γ) να λάβει μέρος της στήριξης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ώστε να εξασφαλίσει 5 δισ. ευρώ που θα του επιτρέψουν να αποπληρώσει έστω και εκπρόθεσμα το ΔΝΤ, αλλά και να καταβάλει στις 20 Ιουλίου τα 3,5 δισ. ευρώ για τα ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ.

Τέλος, η παράταση της δανειακής σύμβασης λειτουργεί και έως δικλείδα ασφαλείας στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς δεν καρποφορήσουν και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αποφασίσει τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Στην περίπτωση ωστόσο αυτή η χώρα θα είναι εκτεθειμένη δεδομένου ότι θα πρέπει να καταβληθούν οι εκκρεμούσες δόσεις σε ΔΝΤ και ΕΚΤ.

Θανάσης Κουκάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ