ΠΓΔΜ: Ένοπλοι από το Κόσοβο σχεδίαζαν επιθέσεις και αποσταθεροποίηση

Επιθέσεις σε κυβερνητικά κτίρια και δημόσιους χώρους σχεδίαζαν οι ένοπλοι στο Κουμάνοβο με στόχο την αποσταθεροποίηση της χώρας, δηλώνει ο Νίκολα Γκρούεφσκι στον απόηχο της ανάφλεξης που έρχεται εν μέσω της βαθύτερης πολιτικής κρίσης που διέρχεται η ΠΓΔΜ από την ανεξαρτησία της.

Πέντε Κοσοβάρους, μέλη του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού (UCK) που έχει πλέον διαλυθεί, κατονομάζει το υπουργείο Εσωτερικών της ΠΓΔΜ ως επικεφαλής της ομάδας των 44 ενόπλων που έχει πλέον «εξουδετερωθεί» έπειτα από μάχες 28 ωρών.

Είκοσι δύο είναι οι νεκροί των συγκρούσεων που τερματίστηκαν το μεσημέρι της Κυριακής -οκτώ αστυνομικοί και 14 ένοπλοι, εκ των οποίων ορισμένοι φορούσαν στολές με τα διακριτικά του UCK. Άλλοι 37 αστυνομικοί τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις, στην πλειονότητά τους ελαφρά.

«Μην διανοηθεί κανείς να παίξει με την Σερβία» λέει την ίδια στιγμή το Βελιγράδι, ενώ σε αυτοσυγκράτηση και διεξαγωγή διάφανης έρευνας για τα γεγονότα καλεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.

Οι συγκρούσεις στο Κουμάνοβο έρχονται εν μέσω της βαθύτερης πολιτικής κρίσης που διέρχεται η ΠΓΔΜ μετά την ανεξαρτησία της από την πρώην Γιουγκοσλαβία, το 1991.

Η κυβέρνηση Γκρούεφσκι και η αντιπολίτευση υπό τον Ζόραν Ζάεβ αλληλοκατηγορούνται για απόπειρα αποσταθεροποίησης της χώρας με στόχο τη διατήρηση και κατάληψη της εξουσίας αντίστοιχα, και ορισμένοι αναλυτές εκφράζουν φόβους ότι οι πολιτικοί ηγέτες σε αμφότερες τις πλευρές είναι έτοιμοι να τροφοδοτήσουν εθνοτικές συγκρούσεις ως μοχλό για την προώθηση των σχεδίων τους.

Το Κουμάνοβο, περίπου 40 χλμ βορειοανατολικά των Σκοπίων, υπήρξε το επίκεντρο των συγκρούσεων του 2001 μεταξύ αλβανόφωνων και κυβερνητικών δυνάμεων. Η σύρραξη τερματίστηκε έπειτα από έξι μήνες με μεσολάβηση της Δύσης και την εκχώρηση περισσότερων δικαιωμάτων στους αλβανόφωνους, οι οποίοι αποτελούν περίπου το ένα τέταρτο σε συνολικό πληθυσμό δύο εκατομμυρίων κατοίκων της ΠΓΔΜ.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών της ΠΓΔΜ κατονόμασε πέντε Κοσοβάρους ως επικεφαλής της ομάδας που, όπως δήλωσε, εισήλθε το Μάιο στην ΠΓΔΜ με στόχο να εξαπολύσει επιθέσεις εναντίον κρατικών θεσμών. Οι ένοπλοι κρύβονταν στη δυτική γειτονιά Ντίβα Νασέλμπα του Κουμάνοβο, όπου και εντοπίστηκε από την αστυνομία οπλισμός.

Μόνο ένας εκ των 14 νεκρών έχει ταυτοποιηθεί· είναι κάτοικος Κοσόβου. Ορισμένοι εκ των ενόπλων που σκοτώθηκαν φορούσαν στολές με διακριτικά του UCK. Περισσότεροι από 30 ένοπλοι, οι περισσότεροι πολίτες της ΠΓΔΜ (αλβανικής εθνικής καταγωγής) και ένας υπήκοος Αλβανίας, παραδόθηκαν στις αστυνομικές δυνάμεις το Σάββατο, κατά την επίσημη ενημέρωση.

Σε τηλεοπτικό διάγγελμα ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι δήλωσε ότι οι ένοπλοι σχεδίαζαν επιθέσεις κατά θεσμών, εμπορικών κέντρων, αστυνομικών τμημάτων και αθλητικών εγκαταστάσεων, με στόχο την αποσταθεροποίηση της ΠΓΔΜ.

Έκανε λόγο για την εξάρθρωση της «πιο επικίνδυνης ομάδας τρομοκρατών» στα Βαλκάνια, μιλώντας για εκπαιδευμένους μαχητές που έχουν συμμετάσχει σε επιχειρήσεις στην περιοχή και τη Μέση Ανατολή και εισήλθαν στην ΠΓΔΜ από «γειτονική χώρα», την οποία ο ίδιος δεν κατονόμασε. Ανέφερε, πάντως, ότι η ομάδα δεν υποστηρίζεται από την αλβανική μειονότητα της ΠΓΔΜ.

Ο Γκρούεφσκι ανέφερε επίσης ότι ορισμένοι εκ των ενόπλων συνδέονται με την ομάδα 40 ενόπλων, οι οποίοι εισέβαλαν πριν δύο εβδομάδες στο αστυνομικό φυλάκιο του χωριού Γκόσιντσε της ΠΓΔΜ, κοντά στα σύνορα με το Κόσοβο. Αλβανοί με στολές του UCK κράτησαν επί ώρες αστυνομικούς υπό ομηρία.

«Δυστυχώς, στις μάχες με τους τρομοκράτες στο Κουμάνοβο, οκτώ αστυνομικοί, τους οποίους θα θυμόμαστε για πάντα, έχασαν τη ζωή τους, όμως έσωσαν τις ζωές περίπου άλλων 8.000 πολιτών» είπε ο Γκρούεφσκι. Συνέχισε λέγοντας ότι η ΠΓΔΜ έχει τις δυνάμεις να αντιμετωπίσει παρόμοιους κινδύνους και σημείωσε ότι όποιος επιχειρήσει να αποσταθεροποιήσει την ΠΓΔΜ θα έχει την τύχη των «τρομοκρατών» που σκοτώθηκαν στο Κουμάνοβο.

Την ίδια ώρα στη Σερβία πραγματοποιήθηκε έκτακτη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Αλεξάνταρ Βούτσιτς, μετά το πέρας της οποίας εκδόθηκε ανακοίνωση στην οποία αναφέρεται πως δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας για πιθανή επέκταση των συγκρούσεων στη νότια Σερβία, και διαβεβαιώνονται οι πολίτες ότι οι Αρχές έχουν λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα πρόληψης.

Η Σερβία έχει ήδη ενισχύσεις τις δυνάμεις της σύνορα με την ΠΓΔΜ και κατά μήκος των διοικητικών συνόρων με το Κόσοβο.

«Κάθε προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Σερβίας θα αντιμετωπιστεί άμεσα και δυναμικά» διεμήνυσε μιλώντας στη σερβική τηλεόραση ο Σέρβος υπουργός Εξωτερικών Ίβιτσα Ντάτσιτς, προειδοποιώντας: «Μην διανοηθεί κανείς να παίξει με την Σερβία».

Έντονη ανησυχία για τις εξελίξεις έχει εκφράσει η ΕΕ διά στόματος του κοινοτικού επιτρόπου για τη Διεύρυνση Γιοχάνες Χαν, τονίζοντας ότι πρέπει να αποφευχθεί κάθε περαιτέρω κλιμάκωση και να συνεργαστούν όλες οι πλευρές για τη διεξαγωγή ενδελεχούς και αντικειμενικής έρευνας. Οι Βρυξέλλες παρακολουθούσαν ήδη με ανησυχία τις εξελίξεις στην πολιτική σκηνή της ΠΓΔΜ.

Παρέμβαση υπήρξε και από πλευράς ΝΑΤΟ με τον Γενικό Γραμματέα της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ να ζητά επίσης τη διεξαγωγή διάφανης έρευνας για να εξακριβωθεί τι ακριβώς συνέβη και να καλεί ταυτόχρονα όλες τις πλευρές σε αυτοσυγκράτηση. «Παρακολουθώ τις εξελίξεις στο Κουμάνοβο με μεγάλη ανησυχία» αναφέρει ο Γενς Στόλτενμπεργκ, τονίζοντας ότι όλοι οι πολιτικοί ηγέτες και οι ηγέτες των κοινοτήτων πρέπει να συνεργαστούν για την αποκατάσταση της ηρεμίας για τη διενέργειας ενδελεχούς έρευνας.

Ευαγγελία Μπίφη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ