Η κατάρα του αδύναμου ευρώ

Η χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ αποδυναμώνει το ευρώ και απογειώνει τις εξαγωγές. Παράλληλα όμως αυξάνεται ο πληθωρισμός. Και τα δύο φαινόμενα είναι ανεπιθύμητα και μακροχρόνια επικίνδυνα.

Tο ευρώ χάνει τη σημασία του ως μέσο πληρωμής για τους γερμανούς εξαγωγείς. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας το 2014 μόνο το 62% των εμπορικών συναλλαγών κρατών εκτός ΕΕ έγινε σε ευρώ, όταν το 2010 ήταν 67%. Από τότε το ποσοστό πέφτει συνεχώς. Τη θέση του ευρώ καταλαμβάνει το δολάριο. Πέρυσι οι συναλλαγές σε δολάρια έφτασαν το 26%, καταγράφηκε δηλαδή αύξηση κατά 3% σε σχέση με το 2013.

Ανασφάλεια στον ευρωπαϊκό χώρο

«Η καθοδική τάση δείχνει ότι η αποδοχή του κοινού νομίσματος σε ορισμένους από τους εμπορικούς εταίρους μας είναι προβληματική» τονίζει στη Deutsche Welle ο Φόλκερ Τράιερ, επικεφαλής εξαγωγών του Γερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (DIHK). «Βασική αιτία για το φαινόμενο αποτελεί η ανασφάλεια γύρω από τις οικονομικές εξελίξεις στην Ευρώπη. Ένα νόμισμα μπορεί να είναι ισχυρό διαχρονικά, μόνο όταν πίσω του βρίσκεται ένα οικονομικά εύρωστο οικονομικό περιβάλλον. Η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής, επειδή ισχυρές βιομηχανικές χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προώθηση μεταρρυθμίσεων. Έτσι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αντιδρά με επεκτατική νομισματική πολιτική, όταν την ίδια ώρα η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ εγκαταλείπει την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων», θυμίζει ο Τράιερ. «Όλοι αυτοί οι παράγοντες κάνουν το δολάριο πιο ελκυστικό για τους εμπορικούς μας εταίρους. Επιπλέον την κατάσταση επιβαρύνει η όλη ιστορία με την Ελλάδα».

Ο Γκρέγκορ Βολφ από τον γερμανικό σύνδεσμο εξαγωγικού εμπορίου BGA αναφέρει κι άλλες αρνητικές πτυχές της πολιτικής φθηνού χρήματος, κυρίως για τις επιχειρήσεις με εξαγωγικό προφίλ. «Η ανάγκη για εργαλεία εξασφάλισης των συναλλαγματικών ισορροπιών γίνεται συνεχώς μεγαλύτερη. Η απότομη υποτίμηση του ευρώ, που βρήκε απροετοίμαστες τις μικρές επιχειρήσεις, οδήγησε σε σημαντικές οικονομικές απώλειες. Από την άλλη πλευρά ανεβαίνει συνεχώς η αυτοπεποίθηση των γοργά αναπτυσσόμενων χωρών με συνέπεια να δυσκολεύει η σύναψη, μαζί τους, εμπορικών συμβολαίων με ρήτρα ευρώ», υποστηρίζει ο Βολφ.

Φθίνουσα αποδοχή του ευρώ

Ο Φόλκερ Τράιερ από το DIHK δεν θέλει να χαρακτηρίζεται ως απαισιόδοξος. «Για να το πω καθαρά, η γερμανική οικονομία απολαμβάνει μεγάλα οφέλη από την ευρωπαϊκή νομισματική ένωση. Και το ασθενές ευρώ ενισχύει ακόμη περισσότερο τις εξαγωγές μας και την ανάπτυξη», επισημαίνει. Παράλληλα όμως προειδοποιεί τους εξαγωγείς να μην επαναπαύονται στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας που επιφέρει το ασθενές ευρώ. «Γιατί κανένα προϊόν δεν γίνεται καλύτερο και καμιά επιχείρηση δεν γίνεται πιο αποτελεσματική κατ΄αυτόν τον τρόπο. Επιπλέον, οι συνεχώς μεταβαλλόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες δυσκολεύουν τις επιχειρήσεις στον σχεδιασμό και αυξάνουν το ασφαλιστικό κόστος».

Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα του DIHK η διακύμανση των νομισμάτων προσλαμβάνεται ως επιχειρηματικός κίνδυνος. «Γι αυτό αποτελεί πλεονέκτημα να γίνεται ο υπολογισμός των πωλήσεων στο νόμισμα της χώρας», τονίζει ο Τράιερ. Για τον Γκρέγκορ Βολφ, το ευρώ βρίσκεται σε καλό δρόμο να υποκαταστήσει το δολάριο. «Ωστόσο, όταν κάποιος δεν κάνει ούτε το ελάχιστο για να βγει από την κρίση, όπως γίνεται με τους Ευρωπαίους, και όταν παρακάμπτει το δικό του νόμισμα, δεν πρέπει να παραξενεύεται για τη φθίνουσα εμπιστοσύνη και αποδοχή του ευρώ. Το τίμημα είναι η αύξηση του κόστους συναλλαγών και οι τεράστιες πιέσεις στον τομέα των εισαγωγών, τόσο για τους καταναλωτές, όσο και για τις επιχειρήσεις».

Klaus Ulrich/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Deutsche Welle