Τι είναι η διαταραχή ταυτότητας φύλου;

Τα άτομα που έχουν διαταραχή ταυτότητας φύλου χαρακτηρίζονται από έντονη και συνεχή δυσφορία για το ανατομικό (βιολογικό) τους φύλο, αλλά και επιθυμία να ανήκουν στο αντίθετο φύλο. Τα άτομα με τη διαταραχή αυτή μπορεί να έχουν υιοθετήσει συμπεριφορές του άλλου φύλου, έτσι για παράδειγμα ένας άνδρας μπορεί να ντύνεται με γυναικεία ρούχα.

Επιπλέον, μπορεί να δηλώνουν ότι επιθυμούν να αντιμετωπίζονται από τους άλλους σαν άτομο του αντίθετου φύλου, μια γυναίκα δηλαδή μπορεί να ζητάει να αντιμετωπίζεται ως άνδρας και να θεωρεί ότι έχει τα τυπικά συναισθήματα και τις αντιδράσεις ενός άνδρα.

Κατά την παιδική ηλικία η διαταραχή αυτή εκδηλώνεται με διάφορες συμπεριφορές οι οποίες συχνά αναστατώνουν και τρομάζουν τους γονείς. Τα αγόρια μπορεί να ισχυρίζονται ότι το πέος ή οι όρχεις τους προκαλούν αηδία ή ότι μεγαλώνοντας θα εξαφανιστούν, μπορεί να ουρούν σε καθιστή στάση, να προσποιούνται ότι φορούν γυναικεία ρούχα και να μην τους αρέσουν τα παιχνίδια και οι δραστηριότητες των αγοριών.

Τα κορίτσια μπορεί να ντύνονται με ανδρικά ρούχα και να αποστρέφονται τα γυναικεία, να απορρίπτουν την ούρηση σε καθιστή θέση, να ισχυρίζονται ότι θα αναπτύξουν πέος και να μην επιθυμούν να έχουν στήθος ή περίοδο. Και στα δύο φύλα μπορεί να υπάρχει η φαντασίωση ότι ανήκουν στο άλλο φύλο και στα παιχνίδια τους να έχουν έντονη προτίμηση για συμπαίκτες του άλλου φύλου.

Τα συναισθήματα που βιώνουν τα άτομα με διαταραχή ταυτότητας φύλου είναι συχνά αρκετά δυσάρεστα. Πράγματι, είναι πιθανό να αισθάνονται θυμό και στεναχώρια για τον εαυτό τους καθώς και να νιώθουν εγκλωβισμό μέσα σε ένα σώμα που τους προκαλεί συναισθήματα δυσφορίας.

Επιπλέον, υπάρχουν έφηβοι και ενήλικες με τη διαταραχή αυτή που κάνουν ενέργειες για να απαλλαγούν από τα χαρακτηριστικά του φύλου τους. Πράγματι, μπορεί να παίρνουν ορμόνες για να αποκτήσουν στήθος, να κάνουν ηλεκτρόλυση για να απαλλαγούν από τις τρίχες, ακόμη και να επιζητούν να κάνουν εγχείρηση αλλαγής φύλου.

Το άτομο που θα αλλάξει από γυναίκα σε άνδρα κάνει μαστεκτομή, υστερεκτομή, ωοθηκεκτομή, λαμβάνει ορμόνες για να ενισχύσει τη μυϊκή μάζα και γίνεται προσπάθεια με χειρουργική επέμβαση να αποκτήσει πέος. Αντίστοιχα, ο άνδρας που θα αλλάξει σε γυναίκα, αφαιρεί χειρουργικά το πέος και τους όρχεις, κατασκευάζεται κόλπος και παίρνει ορμόνες για να αποκτήσει μαστούς και θηλυκό περίγραμμα.

Η διαταραχή ταυτότητας φύλου εμφανίζεται πιο συχνά στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες. Έχει υπολογιστεί ότι περίπου 1 στους 30.000 ενήλικους άνδρες και 1 στις 100.000 γυναίκες επιθυμούν να προχωρήσουν σε εγχείρηση αλλαγής φύλου.

Σε περίπτωση που ένα άτομο επιθυμεί να προχωρήσει στην εγχείρηση αυτή είναι απαραίτητο να μη λαμβάνει την απόφαση αυτή παρορμητικά, αλλά να έχει αληθινό και μακροχρόνιο κίνητρο και να μην υπάρχει παράλληλα κάποια ψυχιατρική διαταραχή. Υπάρχουν άτομα τα οποία, μετά από την αλλαγή φύλου, μετάνιωσαν για αυτό και οδηγήθηκαν μέχρι και στην αυτοκτονία.

Σε πολλές χώρες, τα άτομα που επιθυμούν να προχωρήσουν σε αλλαγή φύλου είναι υποχρεωμένα πρώτα να ακολουθήσουν ψυχιατρική παρακολούθηση και ψυχοθεραπεία τουλάχιστον για ένα χρόνο. Αυτό προστατεύει την πιθανότητα μίας συναισθηματικής παρορμητικής απόφασης σε ένα δρόμο που δεν έχει επιστροφή.

* Ο Κωνσταντίνος Ρόκκας, Χειρούργος Ουρολόγος-Ανδρολόγος, είναι υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιστημονικός συνεργάτης της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, πρώην Ταμίας της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας και μέλος σημαντικού αριθμού επιστημονικών εταιρειών.

health.in.gr