Συμπόσιο με αφορμή τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του Στρατή Τσίρκα, μια επιστροφή σε μια μεγάλη ανατροπή στα ελληνικά γράμματα. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που φιλοξενεί το Megaron Plus την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου.
Η Λίζυ Τσιριμώκου (καθηγήτρια Θεωρίας της Λογοτεχνίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας στο Α.Π.Θ.), η Αγγέλα Καστρινάκη (καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης), ο Αλέξης Ζήρας και ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (κριτικοί λογοτεχνίας) συμμετέχουν στη συζήτηση, που γίνεται με τη φροντίδα και τον συντονισμό του δημοσιογράφου, διευθυντή του περιοδικού «Διαβάζω», Γιάννη Μπασκόζου. Δυο παλιοί φίλοι του Στρατή Τσίρκα, ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος και ο κριτικός Δημήτρης Ραυτόπουλος, θα παρέμβουν στη συζήτηση με προσωπικές μαρτυρίες από τη σχέση τους με τον άλλον αυτόν Αλεξανδρινό.

Οι Ακυβέρνητες Πολιτείες, μια τρίτομη τοιχογραφία του Β’ Πολέμου και της Α αντίστασης στη Μέση Ανατολή «οδήγησαν σε ένα πιο προχωρημένο στάδιο τη νεωτερική μυθιστορηματική γραφή στην Ελλάδα… Ο Τσίρκας για να συνθέσει την τριλογία του, επινοεί μια τεχνική εκλεπτυσμένη, που δεν έχει εφαρμοστεί ξανά στο ελληνικό μυθιστόρημα», γράφει ο Μάριο Βίτι, στην Ιστορία του της Ελληνικής Λογοτεχνίας. Και ο Παναγιώτης Μουλάς, το 1961, τη χρονιά που εκδίδεται η Λέσχη, ο πρώτος τόμος της τριλογίας, καλωσορίζει αυτή την χωρίς προηγούμενο ανατροπή στα ελληνικά γράμματα: « Πίσω από την έξοχη ευαισθησία του συγγραφέα δεν είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις το ιστορικό μάτι που αγωνίζεται να συνθέσει σε σύνολο μια εποχή… ύφος σφιχτό, γλαφυρό, συνειρμός που φτάνει ως την ποίηση, χιούμορ, δεξιοτεχνία και οξύτατη παρατήρηση συγκροτούν, είναι αλήθεια, ένα βιβλίο μεγάλης σημασίας».

Αν και το σύνολο της κριτικής εκείνης της ταραγμένης και πολωμένης δεκαετίας του 60, υποδέχεται τις Ακυβέρνητες Πολιτείες με περιορισμένη κατανόηση και η Αριστερά με επιφύλαξη και δυσφορία, ο Τσίρκας θα αναγνωριστεί πανηγυρικά από τους νεότερους μελετητές του όχι μόνο ως κορυφαίος λογοτέχνης, αλλά και ως άγρυπνη συνείδηση, ως συγγραφέας υψηλής ευθύνης. «Όπως το λες, όπως το γράφεις, αυτό είσαι. Το ύφος είναι το πιο άσφαλτο κριτήριο της στάσης σου απέναντι στον άλλον, πόσο τον νοιάζεσαι, πόσο τον σέβεσαι», με τα δικά του λόγια.

Ο Στρατής Τσίρκας δεν έγραφε για να δοξαστεί, αλλά ως αυτόπτης μάρτυρας και λογιστής δραματικών γεγονότων αγωνιούσε να αποτυπώσει σε μια αφήγηση, ό,τι είχε ζήσει, να μετατρέψει την εμπειρία σε σημασία, να συμφιλιώσει την πράξη με το λόγο και να μείνει συνεπής σε έναν καθαρό, μη ιδεολογικό τρόπο σκέψης, αφήνοντας σε κάθε πράγμα τη δική του φωνή και σε κάθε πρόσωπο την ιδιαιτερότητά του. Γι αυτό και παραδίδει το opus magnum του στα ώριμα χρόνια του, όταν μισός αιώνας ιστορικών καταιγίδων έχει αποθηκευτεί στη μνήμη του και έχει μετατραπεί σε πυξίδα στοχασμού.

«Ο Τσίρκας δεν δουλεύει με χαρακτήρες, αλλά με όγκους γεγονότων» σημειώνει ο επίσης νεοελληνιστής, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Σίντνεϊ, Βρασίδας Καραλής, στο περιοδικό Διαβάζω, 1987 «Ό,τι δίνει στις Ακυβέρνητες Πολιτείες μια βαθιά εντύπωση φαντασίας είναι η πλατιά χρήση της ιστορίας όχι απλά ως σκηνικού υπόβαθρου, αλλά ως άρνηση της ιδεολογίας. Οι ήρωες ξεφεύγοντας από τις διανοητικές μαγγανείες της ιδεολογίας, εντάσσονται σε ένα ιστορικό περιβάλλον που το διαμορφώνουν και τους καθορίζει. ..Ο Τσίρκας δίνει το τέλος του ιδεολογικού ανθρώπου, το τέλος των ολοκληρωτικών γλωσσών, το τέλος της νοοτροπίας που ήθελε τον άνθρωπο να έχει μια συμπαγή και συνολική αντίληψη του κόσμου… προτείνει μια αστική αντίληψη για το άτομο, που βασίζεται σε επιμέρους μυθολογίες και όχι σε έναν κεντρικό μύθο…. κάτι που είχε διαισθανθεί με τρόμο η αριστερή κριτική και που αποτελεί το επαναστατικό στοιχείο του έργου».

Πληροφορίες για το κοινό στο τηλέφωνο: 210 72.82.333
και στην ιστοσελίδα του ΜΜΑ: www.megaron.gr

Στρατής Τσίρκας – Βιογραφία

Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας
Η διανομή των δελτίων αρχίζει στις 5.30

Ειδήσεις Σήμερα: