Όχι πέτρες στο δημόσιο

Στην μεταμνημονιακή Ελλάδα πρέπει άμεσα να τεθούν προς συζήτηση μια σειρά ζητήματα που έχουν σχέση με την λειτουργία του δημόσιου τομέα, ένα θέμα που αναμένεται να αποτελέσει και σημείο αιχμής μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Και ήδη φαίνεται ότι θα γίνει συζήτηση που θα έχει και βάθος και ιδεολογικά χαρακτηριστικά.

Η ιδεολογική διαφορά του Αλέξη Τσίπρα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι σαφής, καθώς έχουν διαφορετικές απόψεις για το ρόλο του δημόσιου τομέα στην ανάπτυξη, ενώ πολλές φορές ακούγεται από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης η άποψη για την ανάγκη μείωσής του για την ανάπτυξη της οικονομίας.

Στη διάρκεια της οκταετούς μνημονιακής Οδύσσειας το ελληνικό δημόσιο έπαψε να στηρίζει, όπως έπραττε τις προηγούμενες δεκαετίες την οικονομική δραστηριότητα με τα ελλείμματά του, και ουσιαστικά κατέστη βάρος, καθώς περικόπηκαν δαπάνες και αυξήθηκαν φόροι και εισφορές.

Εάν θελήσει κανείς να αξιολογήσει με αντικειμενικότητα την κατάσταση και χωρίς παρωπίδες, θα διαπιστώσει ότι το δημόσιο στα χρόνια της κρίσης δεν μεγάλωσε, αλλά αντίθετα από το 2008 έως το 2017 χάθηκαν 245.000 θέσεις εργασίας (σ.σ. από 1.020.100 απασχολούμενους έπεσε στους 800.500), ενώ δημιουργήθηκαν μόλις 25.000 θέσεις απασχόλησης την τριετία 2015-2017 για έκτακτο προσωπικό.

Παράλληλα δεν θα πρέπει να λησμονηθεί ότι, μετά την έλευση του μνημονίου το 2010, μειώθηκαν, εκτός από το προσωπικό και οι μισθοί σε ποσοστό περίπου 30% με μεγάλες και καταλυτικές συνέπειες και για τον ιδιωτικό τομέα (σ.σ. π.χ. μείωσης αγοραστικής δύναμης και άρα κατανάλωσης) που προφανώς και αυτός έχει κτυπηθεί από την κρίση.

Προφανώς έχουν γίνει βήματα τα τελευταία χρόνια για να υπάρξει ένα καλύτερο δημόσιο, αλλά απαιτούνται και άλλες κινήσεις, ειδικά σε μια χώρα που δεν είναι στην πρώτη δεκάδα των αναπτυγμένων χωρών με τους περισσότερους δημοσίους υπαλλήλους, αναλογικά με τον πληθυσμό της.

Π.χ. Μόλις 65 είναι δημόσιοι υπάλληλοι στους 1000 κατοίκους, ενώ σε άλλες χώρες με βάση τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, στο Βέλγιο είναι 75/1000, στην Αυστρία 78/1000, στην Φινλανδία 114/1000, στην Σουηδία 138/1000, στην Δανία 142/1000 και στη Νορβηγία 159/1000.

Χωρίς να παραγνωρίζονται οι ιδιαίτερα αρνητικές παρενέργειες στον ιδιωτικό τομέα, με τους εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους με μειωμένες και πολύ μικρές αμοιβές, με ωράρια που υπερβαίνουν κατά πολύ όσα ορίζει η κείμενη εργατική νομοθεσία, χωρίς υπερωρίες, κ.α., και επισημαίνοντας τη συμβολή του στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, ο δημόσιος τομέας έχει και αυτός την συνεισφορά του.

Το ζητούμενο, πέρα βεβαίως από τα κίνητρα που πρέπει να δοθούν και στον ιδιωτικό τομέα για να αντιμετωπιστούν πολλά ζητήματα, είναι η αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα. Και βεβαίως δεν είναι το μέγεθός του το πρόβλημα, όπως επίσης πρέπει να γίνουν προσπάθειες για αύξηση της παραγωγικότητάς του, της ορθολογικής κατανομής των πόρων, να ενισχυθεί η διαφάνεια και να καταπολεμηθεί η διαφθορά και να εξουδετερωθεί το πελατειακό κράτος δεκαετιών.

Κατά καιρούς ο ΣΥΡΙΖΑ με τη ΝΔ έχουν συγκρουστεί για το τι δημόσιο τομέα θέλουν και υπάρχει εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη για τον τρόπο που πρέπει αυτή να λειτουργεί.

Αυτό θα φανεί με μεγάλη ένταση και στο δρόμο προς τις εκλογές. Εξάλλου μην αγνοούμε ότι και κενά υπάρχουν σε μόνιμο προσωπικό στην υγεία και στην παιδεία, αλλά και άλλα πόστα, ενώ η χώρα διαθέτει μια εξαιρετική Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης με αποφοίτους ιδιαίτερα υψηλών προσόντων που πρέπει να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό!

Πάντως, το θέμα δεν είναι να πετάμε πέτρες στον δημόσιο τομέα. Η κομματικοκρατεία και το πελατειακό κράτος είναι το πρόβλημα και αυτό πρέπει να καταπολεμηθεί…Εκτός και εάν δεν συμφέρει για πολλούς λόγους, όπως η διαιώνιση της διαφθοράς.