000 χρόνια

Γάλλοι επιστήμονες ανακάλυψαν στην παγωμένη Σιβηρία έναν άγνωστο έως σήμερα ιό γιγάντιων διαστάσεων και σκοπεύουν να τον «αναστήσουν» στο εργαστήριό τους. Είναι άγνωστο κατά πόσο ο ιός είναι επικίνδυνος για τα ζώα ή τον άνθρωπο.

Νομάδες βοσκοί από τις νότιες στέπες της Ρωσίας και της Ουκρανίας μετακινήθηκαν δυτικά προς την Ευρώπη πριν από 4.500 έως 5.000 χρόνια και άφησαν το γενετικό, πολιτισμικό και πιθανώς γλωσσικό αποτύπωμά τους στους σύγχρονους Ευρωπαίους. Αυτό είναι το συμπέρασμα δύο νέων γενετικών μελετών -των μεγαλύτερων του είδους τους μέχρι σήμερα- που έγιναν στο προϊστορικό ευρωπαϊκό DNA.

Οι Νεάντερταλ ζούσαν για δεκάδες χιλιάδες έτη στην Ευρώπη χωρίς προβλήματα μέχρις ότου έκανε την εμφάνιση του ο σύγχρονος άνθρωπος. Οι Νεάντερταλ εξαφανίσθηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα με πολλές θεωρίες να έχουν διατυπωθεί για το τι συνέβη. Μια επιφανής αμερικανίδα ανθρωπολόγος διατυπώνει μια νέα θεωρία για το τι συνέβη. Όπως υποστηρίζει ο καθοριστικός παράγοντας για την εξαφάνιση των Νεάντερταλ δεν είναι ο άνθρωπος αλλά οι… σκύλοι.

Για τους τυχερούς που βρίσκονται σε περιοχές χωρίς φωτορύπανση, μια πρασινωπή φωτεινή κουκκίδα κάνει ποδαρικό στον ουρανό λίγες νύχτες μετά την Πρωτοχρονιά. Είναι ο κομήτης Lovejoy 20014 Q2, ο οποίος θα παραμείνει στο στόχαστρο των αστρονόμων μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου.

Η αρχαία φυλή των Κόιζαν στη νότια Αφρική, η οποία έγινε διάσημη από την ταινία Και οι Θεοί Τρελάθηκαν του 1980, παραμένει γενετικά απομονωμένη εδώ και 150.000 χρόνια, και ήταν μέχρι πρόσφατα η πολυπληθέστερη φυλή του κόσμου.

Ποιος έκανε σεξ με ποιόν και πότε, είναι ένα βασικό ερώτημα για τους ανθρωπολόγους και άλλους επιστήμονες. Η ανάλυση του αρχαιότερου έως σήμερα ολοκληρωμένου DNA σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος ζούσε πριν από περίπου 45.000 χρόνια, οδήγησε τους επιστήμονες στην εκτίμηση ότι οι πρώτες επιμειξίες μεταξύ των προγόνων μας (Homo sapiens) και των Νεάντερταλ έγιναν πριν από 50.000 έως 60.000 χρόνια.

Επιστήμονες με επικεφαλής τη διεθνώς αναγνωρισμένη ελληνίδα παλαιοανθρωπολόγο Κατερίνα Χαρβάτη, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν στη Γερμανία, συνδύασαν τα πιο πρόσφατα ανατομικά και γενετικά στοιχεία, για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι ο ανατομικά σύγχρονος άνθρωπος (Ηomo sapiens) άρχισε τις μεταναστεύσεις του από την Αφρική πριν από περίπου 130.000 χρόνια, πολύ νωρίτερα από ό,τι εθεωρείτο μέχρι σήμερα.

Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι ο ψηλότερος από αυτούς τους ανθρώπους είχε ύψος 1,75 μέτρα και θα φορούσε παπούτσι νούμερο 42. Οι αρχαιότερες ανθρώπινες πατημασιές εκτός Αφρικής ανακαλύφθηκαν σε μια παραλία της ανατολικής Αγγλίας και χρονολογούνται στα 800.000 χρόνια, πολύ πριν από την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου ή του ανθρώπου του Νεάντερταλ. Δείτε το βίντεο.

Σχεδόν όλοι οι άνδρες και όλες οι γυναίκες της εποχής μας έλκουν την καταγωγή τους από έναν «Αδάμ» και αντίστοιχα από μια «Εύα», που ζούσαν πριν από περίπου 135.000 χρόνια, σύμφωνα με μια νέα γενετική ανάλυση αμερικανών επιστημόνων. Η νέα εκτίμηση βασίζεται στην πιο πλήρη μέχρι σήμερα ανάλυση του ανδρικού χρωμοσώματος Υ.

Σε ισόβια κάθειρξη χωρίς δικαίωμα αναστολής, συν επιπλέον 1.000 χρόνια, καταδικάστηκε ο Aριέλ Κάστρο, ο άνθρωπος που απήγαγε και κρατούσε φυλακισμένες για χρόνια τρεις νεαρές γυναίκες στο Κλίβελαντ των Ηνωμένων Πολιτειών. Ένα από τα θύματά του, η Μισέλ Νάιτ, ήταν παρούσα στο δικαστήριο και στο άκουσμα της ποινή τού είπε: «Μου πήρες 11 χρόνια από τη ζωή μου. Πέρασα 11 χρόνια στην κόλαση. Η δική σου κόλαση μόλις τώρα αρχίζει... Θα βρίσκεσαι στην κόλαση για μια αιωνιότητα».

Όσο και αν μιλάμε για χάσματα και για πολιτικές διχόνοιες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από βιολογικής απόψεως ολόκληρη η Ευρώπη φαίνεται τελικά να είναι μια μεγάλη οικογένεια. Μια από τις πρώτες μελέτες που εξέτασε μέσω δειγμάτων DNA τις συγγένειες των λαών της για τα τελευταία 3.000 χρόνια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όλοι κατάγονται από τους ίδιους κοινούς προγόνους οι οποίοι έζησαν πριν από μόλις μια χιλιετία.

Τις πολύπλοκες προϊστορικές ρίζες τόσο των Ευρωπαίων όσο και των Αυστραλών έρχονται να φωτίσουν -ή να περιπλέξουν με νέο μυστήριο- δύο νέες επιστημονικές έρευνες. Η πρώτη ανέλυσε δείγματα DNA και διαπίστωσε ότι η γενετική καταγωγή των Ευρωπαίων μυστηριωδώς υπέστη μια απότομη μεταμόρφωση πριν από περίπου 4.500 χρόνια. Η δεύτερη μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πρώτοι κάτοικοι της Αυστραλίας ήταν 1.000 έως 3.000 μετανάστες, οι οποίοι μέσω των νησιών του Ειρηνικού, έφθασαν στην απομακρυσμένη ήπειρο πριν από περίπου 50.000 χρόνια.

Μια διεθνής επιστημονική ομάδα έφερε στο φως, στην Ιαπωνία, τα αρχαιότερα κεραμικά δοχεία που χρησιμοποιούνταν για μαγείρεμα ψαριών. Αυτά χρονολογούνται πριν από τουλάχιστον 15.000 χρόνια, στην Εποχή των Παγετώνων, δηλαδή πολύ πριν ο άνθρωπος αρχίζει να καλλιεργεί συστηματικά τη Γη.

Εδώ και δεκαετίες οι ανθρωπολόγοι πιστεύουν ότι η Ωκεανία έμεινε απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο για 40.000 χρόνια μετά τον πρώτο εποικισμό της. Κι όμως, γενετική μελέτη εντοπίζει ενδείξεις ενός μεγάλου κύματος μετανάστευσης από την Ινδία πριν από 4.000 χρόνια. Μάλιστα οι Ασιάτες έποικοι δεν αποκλείεται να έφεραν μαζί τους σκύλους που εξελίχθηκαν αργότερα στο αγριόσκυλο ντίνγκο της Αυστραλίας.

Η πρόσφατη ελληνική μελέτη που έδειχνε ότι οι Νεάντερταλ όργωναν τη Μεσόγειο δείχνει να επιβεβαιώνεται από νέα έρευνα στο περιοδικό Science, σύμφωνα με την οποία η Κρήτη, η Κύπρος και άλλα απομακρυσμένα νησιά αποικίστηκαν πολύ νωρίτερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί, πριν ακόμα φτάσει στην περιοχή ο σύγχρονος άνθρωπος.

Βότσαλα που ανασύρθηκαν από γεώτρηση στον πυθμένα της Νεκράς Θάλασσας αποκαλύπτουν ότι η διασημότερη αλμυρή λίμνη στον κόσμο σχεδόν στέγνωσε από μόνη της πριν από 120.000 χρόνια, όταν η θερμοκρασία ήταν ίδια ή ελαφρώς μεγαλύτερη σε σχέση με σήμερα. Η διαπίστωση είναι ενδεικτική της εκτεταμένης ξηρασίας που απειλεί τη Μέση Ανατολή λόγω της σημερινής κλιματικής αλλαγής.

Δόντια Νεάντερταλ που είχαν ανακαλυφθεί το 1960 σε σπήλαιο της Ιταλίας αποδεικνύεται τελικά ότι προέρχονταν από το σύγχρονο άνθρωπο, και όχι από τον εξαφανισμένο ξάδελφό του. Αυτό σημαίνει ότι ο Homo sapiens sapiens έφτασε στην Ευρώπη χιλιάδες χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, εξηγεί στο Βήμα Ελληνίδα ερευνήτρια που συμμετείχε στη μελέτη.

Λίγα ζώα είναι τόσο χαριτωμένα όσο ο φωσκολόμυς (ή γούμπατ), το μαρσιποφόρο ζωάκι με το χαρακτηριστικό νυσταλέο βλέμμα. Οι πρώτοι κάτοικοι της Αυστραλίας, όμως, πιθανότατα δεν θα είχαν καμία όρεξη να πάρουν αγκαλιά το Diprotodon optatum, έναν φωσκολόμυ που είχε μέγεθος αυτοκινήτου και ζύγιζε τρεις τόνους.

Λονδίνο: Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, το μικρόβιο που προκαλεί τα περισσότερα έλκη στο ανθρώπινο στομάχι, έχει αναπτύξει μια στενή σχέση με τον άνθρωπο εδώ και 60.000 χρόνια, αποκαλύπτει γενετική ανάλυση.

Σαν Φρανσίσκο: Η επίδραση της ανθρώπινης δραστηριότητας στο παγκόσμιο κλίμα είχε ξεκινήσει χιλιετίες πριν από τη Βιομηχανική Επανάσταση, διαπιστώνει έγκριτος Αμερικανός κλιματολόγος.