τεχεράνης

Ανοιχτό παράθυρο συμμετοχής της Τεχεράνης σε μελλοντικές συνομιλίες για τη Συρία άφησε την Τετάρτη ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά την πρώτη ημέρα της ειρηνευτικής διάσκεψης Γενεύη ΙΙ.

Τόσο ο ιρανός πρόεδρος, Χασάν Ροχανί, όσο και ο ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπένιαμιν Νετανιάχου, θα συμμετάσχουν στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας μέσα στον μήνα, δήλωσαν οι διοργανωτές στο πρακτορείο Reuters. Σε μία άλλη εξέλιξη, οι συνομιλίες του Ιράν με την Ευρωπαϊκή Ένωση έληξαν με συμφωνία στα βασικά θέματα που αναφέρονται στις πρακτικές λεπτομέρειες της εφαρμογής μίας συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, βρίσκεται καθ' οδόν για τη Γενεύη, προκειμένου να βοηθήσει στις διαπραγματεύσεις της Ομάδας των Έξι με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Στις συνομιλίες συμμετέχει και ο ρώσος υπουργός, Σεργκέι Λαβρόφ. Διπλωμάτες δηλώνουν ότι προτάθηκε συμβιβασμός σχετικά με την απαίτηση της Τεχεράνης να αναγνωριστεί το «δικαίωμά» της στην πυρηνική ενέργεια.

Δύσκολες συνομιλίες στη Γενεύη πραγματοποιούν Ιράν και μεγάλες δυνάμεις για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Το Ιράν μιλά για «σοβαρά θέματα» που πρέπει να λυθούν, τονίζοντας ότι δεν προβλέπεται συμφωνία την Πέμπτη, ενώ δυτικός διπλωμάτης είπε ότι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες». Ωστόσο, δεν αποκλείεται οι συνομιλίες να συνεχιστούν την Παρασκευή και να συμμετάσχουν σε αυτές και οι υπουργοί Εξωτερικών.

Ο επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν, Αλί Ακμπάρ Σαλεχί, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Τεχεράνη συνεχίζει κανονικά τον εμπλουτισμό ουρανίου κατά 20%. Η ανακοίνωση αναρτήθηκε στον ιστότοπο του Κοινοβουλίου της χώρας. «Η παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου και ράβδων καυσίμου (σ.σ. για τον ερευνητικό αντιδραστήρα του Ιράν) συνεχίζονται, δεν υπήρξε καμία διακοπή» ανέφερε ο Σαλεχί, διαψεύδοντας τις δηλώσεις βουλευτή, ο οποίος την περασμένη εβδομάδα είχε υποστηρίξει ότι η παραγωγή σταμάτησε.

Νέο γύρο διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης θα πραγματοποιήσουν σε λίγες εβδομάδες στη Γενεύη το Ιράν και η ομάδα των «Έξι» (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Κίνα), όπως ανακοίνωσε μέσα από τον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών.

Ο Λευκός Οίκος προειδοποιεί ότι δεν πρέπει να αναμένεται πρόοδος «εν μία νυκτί» στις διεθνείς συνομιλίες με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, αναφέροντας πως οι διαπραγματεύσεις είναι πολύπλοκες και ιδιαίτερα τεχνικές -και υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα πως οι οικονομικές κυρώσεις θα παραμείνουν σε ισχύ. Η πρώτη συνάντηση στη Γενεύη μεταξύ των «Έξι» και της Τεχεράνης ολοκληρώθηκε σε καλό κλίμα και οι συνομιλίες συνεχίζονται την Τετάρτη, ενώ υπήρξε και κατ' ιδίαν συνάντηση μεταξύ των αντιπροσωπειών ΗΠΑ-Ιράν. Το περίγραμμα του ιρανικού σχεδίου.

Σε θετικό κλίμα διεξάγονται στη Γενεύη οι συνομιλίες του Ιράν με την Ομάδα των «Έξι» και την Ευρωπαϊκή Ένωση για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Εκπρόσωπος της ΕΕ χαρακτήρισε «πολύ χρήσιμες» τις ιρανικές προτάσεις, ενώ νωρίτερα το Ιράν είχε ανακοινώσει ότι η αντίδραση των «Έξι» ήταν «καλή». Ανοιχτές σε διμερείς συνομιλίες οι ΗΠΑ.

Στη Γενεύη δοκιμάζται η διάθεση για συνεννόηση που έχει δείξει η νέα ιρανική ηγεσία για το ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, με τις δύο πλευρές να επιστρέφουν στο τραπέζι του διαλόγου έπειτα από μισό χρόνο. Το Ιράν επιδιώκει χαλάρωση των κυρώσεων σε βάρος του, που έχουν επιφέρει σημαντική ζημιά στην οικονομία του, ενώ η διεθνής κοινότητα θέλει αποφασιστικά βήματα απομάκρυνσης της Τεχεράνης από «ύποπτες» πλευρές του ιρανικού προγράμματος.

Στο γειτονικό Ιράκ θα πραγματοποιήσει το πρώτο του ταξίδι ο νέος υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ. Στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθεί το θέμα της Συρίας, αλλά και άλλα διμερή και περιφερειακά ζητήματα.

Στην πρώτη του ομιλία ως νέος πρόεδρος του Ιράν, μετά την επίσημη ανάθεση της εντολής από τον αγιατολάχ Αλί Χαμεϊνί, ο Χασάν Ροχανί υπογράμμισε τη σημασία άρσης των οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης. Η ιρανική ηγεσία πρέπει να αντιμετωπίσει την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα, με αναλυτές να υποστηρίζουν πως κάτι τέτοιο αναγκαστικά περνάει από κινήσεις για χαλάρωση των κυρώσεων.

Η Τεχεράνη ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στη Λευκωσία για διαβουλεύσεις, ύστερα από την έκδοση ιρανού υπηκόου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Λευκωσία εκφράζει την ελπίδα να εκτονωθεί η κατάσταση μέσω της διπλωματικής οδού, τονίζοντας ότι δεν θα επιθυμούσε το επεισόδιο αυτό να οδηγήσει σε όξυνση των σχέσεων της Κύπρου με το Ιράν.

Το Ιράν και αξιωματούχοι της ΙΑΕΑ θα έχουν νέο γύρο συνομιλιών για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης στις 21 Μαΐου στη Βιέννη, μετέδωσαν τη Δευτέρα τα ιρανικά ΜΜΕ. Τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Mehr και ISNA δεν ανέφεραν περισσότερες λεπτομέρειες, ούτε υπήρξε κάποιο σχόλιο από την πλευρά της ΙΑΕΑ.

Ο χρόνος «είναι πεπερασμένος» στις διαβουλεύσεις της Τεχεράνης και των «Έξι» για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, επιμένει η Ουάσινγκτον, με τον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών να δηλώνει από τη Σαουδική Αραβία ότι «οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να συνεχίζονται επ' άπειρον».

Την απάντηση της Τεχεράνης στη χαλάρωση των διεθνών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν με αντάλλαγμα περιορισμό των πιο αμφιλεγόμενων μερών του πυρηνικού της προγράμματος περιμένουν οι Έξι στη δεύτερη και τελευταία ημέρα συνομιλιών στο Αλμάτι του Καζακστάν. Αν και οι προσδοκίες για σημαντική πρόοδο είναι μικρές, η πλευρά των «Έξι» μίλησε για μία «χρήσιμη πρώτη ημέρα» ενώ η Τεχεράνη περιγράφει ως «πολύ σοβαρή» την ατμόσφαιρα στις συνομιλίες και φέρεται να έχει συζητήσει και το ενδεχόμενο διμερών συνομιλιών με Ρωσία, Βρετανία και Γερμανία.

Λίγες ώρες μετά τον θρίαμβο του Argo στα βραβεία Όσκαρ και η πρώτη αντίδραση ήρθε από το Ιράν, που κατήγγειλε ότι η απόφαση της Ακαδημίας είχε «πολιτικά κίνητρα». Τα πρακτορεία Mehr και Fars μετέδωσαν πως η πολιτική διάσταση της βράβευσης αποκαλύφθηκε όταν η Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ Μισέλ Ομπάμα παρουσίασε το συγκεκριμένο βραβείο και ανακοίνωσε το νικητή. Σε ανάλογο ύφος και οι δηλώσεις του ιρανού υπουργού Πολιτισμού, ο οποίος υποστήριξε ότι «οι λόγοι που βραβεύτηκε ήταν αντι-ιρανικοί».

Ταξιδιωτική οδηγία για τις Ηνωμένες Πολιτείες εξέδωσε το Ιράν, μετά το θάνατο ενός 72χρονου Ιρανού που -κατά την Τεχεράνη- προκλήθηκε λόγω της «απάνθρωπης» ανάκρισής του από αξιωματούχους των τελωνείων κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο Ντάλες της Βιρτζίνια. «Η απάνθρωπη και ασυνήθιστη ανάκριση ενός ηλικιωμένου προσώπου επί πέντε ώρες δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή» δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών.

Νέες σκληρές κυρώσεις σε βάρος του τραπεζικού, του βιομηχανικού και του ναυτιλιακού τομέα της Τεχεράνης καλούνται να εγκρίνουν οι κυβερνήσεις των «27», μετά το εμπάργκο στο ιρανικό πετρέλαιο -και την στιγμή που η οικονομία της χώρας έχει αρχίσει να αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες. Στόχος των κυρώσεων είναι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, το οποίο ΕΕ και ΗΠΑ ανησυχούν πως έχει στρατιωτικές «φιλοδοξίες» ενώ η Τεχεράνη επιμένει πως ο σκοπός του είναι καθαρά ειρηνικός.

Τον ανώτατο Ιρανό διαπραγματευτή για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης θα συναντήσει την Τρίτη στην Κωνσταντινούπολη η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Άστον. Ο διάλογος για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν με την Τεχεράνη θα συνεχιστεί, ανέφερε η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), παρά την ελλιπή πρόοδο -την στιγμή που κλιμακώνεται η διαμάχη με το Ισραήλ. O επικεφαλής της ΙΑΕΑ δεν έδωσε χρονοδιάγραμμα για πιθανή έναρξη των συνομιλιών.

Το Ιράν φαίνεται ότι καταβάλει προσπάθειες καθαρισμού στη στρατιωτική βάση Παρσίν, την οποία επιθυμεί να επισκεφθεί η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας στο πλαίσιο της έρευνάς της για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, αποκάλυψε Αμερικανός αξιωματούχος. Πέρα όμως από τη Δύση, με ανησυχία παρακολουθούν τα γεγονότα και οι χώρες του Περσικού. Η Σαουδική Αραβία, ο ισχυρότερος γείτονας της Τεχεράνης, προειδοποίησε ότι «το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα κλιμάκωσε το επίπεδο των απειλών στην περιοχή» και για το λόγο αυτό «είναι επικίνδυνο».

Το Ιράν έκανε μία «νέα και περιεκτική» αντιπρόταση πέντε σημείων στις μεγάλες δυνάμεις κατά τις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης που πραγματοποιούνται στη Βαγδάτη ανέφερε μέλος της ιρανικής αντιπροσωπείας. Νωρίτερα την Τετάρτη, οι έξι (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία) είχε καταθέσει τις δικές τους προτάσεις προς το Ιράν.

Οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ιράν και την Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης κατέληξαν σε αδιέξοδο, μετά την αποτυχημένη δεύτερη αποστολή της ΙΑΕΑ στο Ιράν. Η Τεχεράνη απαγόρευσε σε επιθεωρητές της ΙΑΕΑ να επισκεφθούν στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Υπό τεταμένο διπλωματικό κλίμα έφτασαν στο Ιράν οι επιθεωρητές της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, ξεκινώντας την τριήμερη επίσκεψή τους για να εξετάσουν τον σκοπό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης. Την ίδια στιγμή, οι Ιρανοί βουλευτές ψηφίζουν την Κυριακή για το εάν θα εγκρίνουν «μπλόκο» στις πετρελαϊκές εξαγωγές προς τις ευρωπαϊκές χώρες μετά τις νέες κυρώσεις από την ΕΕ.

Το ιρανικό Κοινοβούλιο θα εξετάσει την επόμενη εβδομάδα νομοσχέδιο που θα απαγορεύει τις εξαγωγές πετρελαίου προς την Ευρώπη, ως απάντηση στο εμπάργκο εναντίον της Τεχεράνης που αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με αρκετούς βουλευτές. Στόχος της Τεχεράνης είναι να «προλάβει» το πετρελαϊκό εμπάργκο που αποφάσισε να επιβάλλει η ΕΕ στις εξαγωγές από το Ιράν.

Σε απρόβλεπτη φάση εισέρχεται η σύγκρουση Ιράν-Δύσης σχετικά με το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της ισλαμικής δημοκρατίας μετά την επιβολή πετρελαϊκού εμπάργκο στις εξαγωγές ιρανικού αργού εκ μέρους της ΕΕ. Η κίνηση μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά ριψοκίνδυνη, εκτινάσσοντας τις τιμές του πετρελαίου σε περίοδο βαθύτατης οικονομικής κρίσης στη Δύση. Η ΕΕ μιλά για αποφασιστικό βήμα και κλιμάκωση των πιέσεων προκειμένου να επιστρέψει η Τεχεράνη στη διαπραγμάτευση. Η Ρωσία καταδικάζει· το Ισραήλ επικροτεί, ενώ νέα απειλή για κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ έρχεται από το Ιράν. Δείτε σε Infographic το σύνολο των κυρώσεων της διεθνούς κοινότητας κατά της Τεχεράνης.