τεχεράνη

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) θα επαναλάβει τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν για το αμφιλεγόμενο πυρηνικό του πρόγραμμα στις 13 Δεκεμβρίου στην Τεχεράνη, όπως ανακοίνωσε εκπρόσωπος της Υπηρεσίας. Την ίδια ώρα, η Ουάσινγκτον φέρεται να μελετά σχέδιο «ολικών κυρώσεων» κατά της Τεχεράνης με απώτερο σκοπό την οικονομική χρεοκοπία.

Επίσημα ανακοίνωσε το Ιράν ότι θα πάρει μέρος τον Δεκέμβριο στην προτεινόμενη διεθνή διάσκεψη στο Ελσίνκι για τη δημιουργία ζώνης χωρίς πυρηνικά στη Μέση Ανατολή. Η συνάντηση προγραμματίζεται για το Δεκέμβριο, χωρίς να έχει οριστεί ακριβής ημερομηνία για τη διεξαγωγή της, και εκκρεμμεί ακόμη το εάν το Ισραήλ θα πάρει μέρος.

Η Τεχεράνη θα σταματήσει τις εξαγωγές πετρελαίου εάν οι κυρώσεις της διεθνούς κοινότητας σε βάρος του Ιράν ενταθούν, ανέφερε ο Ιρανός υπουργός Πετρελαίου. Ο υπουργός ανέφερε πως η χώρα «έχει σχέδιο Β» και είναι προετοιμασμένη να συνεχίσει χωρίς έσοδα από την πώληση πετρελαίου στο εξωτερικό.

Σε κατηγορηματική διάψευση ότι η Ουάσινγκτον κατέληξε σε συμφωνία με την Τεχεράνη για τη διεξαγωγή άμεσων διαπραγματεύσεων αναφορικά με το πυρηνικό της πρόγραμμα, όπως υποστήριξαν οι New York Times, προχώρησε το Σάββατο ο εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας (NSC). Σε διάψευση προχώρησε και η Τεχεράνη, λέγοντας πως οι συνομιλίες γίνονται μόνο με τους «έξι». Το θέμα ανέκυψε δύο ημέρες πριν το τρίτο -και τελευταίο- ντιμπέιτ μεταξύ του Μπαράκ Ομπάμα και του Μιτ Ρόμνεϊ, τη Δευτέρα, το οποίο θα είναι αφιερωμένο σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και κρίνεται ιδιαίτερα κρίσιμο στη μάχη των δύο υποψηφίων για την προεδρία των ΗΠΑ.

Νέο γύρο κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, κυρίως όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές και τους τομείς των τηλεπικοινωνιών και της ενέργειας, αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκοντας να πιέσει την Τεχεράνη για να επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που βρίσκονται σε αδιέξοδο εδώ και τρία χρόνια. Κατά τη σύνοδό τους στο Λουξεμβούργο, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ επικύρωσαν τα νέα μέτρα που θα προστεθούν στις ήδη εφαρμοζόμενες κυρώσεις, δηλαδή στο πετρελαϊκό εμπάργκο που ισχύει από τον Ιούλιο.

Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Λακτάρ Μπραχίμι, απηύθηνε έκκληση στην Τεχεράνη να βοηθήσει στην εφαρμογή μιας κατάπαυσης του πυρός στη Συρία στη διάρκεια της μουσουλμανικής γιορτής Έιντ αλ-Άντχα. Ο ειδικός απεσταλμένος συναντήθηκε με Ιρανούς αξιωματούχους, σε μια προσπάθεια να ασκήσει πιέσεις να βρεθεί λύση στη Συρία.

Νέες σκληρές κυρώσεις σε βάρος του τραπεζικού, του βιομηχανικού και του ναυτιλιακού τομέα της Τεχεράνης καλούνται να εγκρίνουν οι κυβερνήσεις των «27», μετά το εμπάργκο στο ιρανικό πετρέλαιο -και την στιγμή που η οικονομία της χώρας έχει αρχίσει να αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες. Στόχος των κυρώσεων είναι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, το οποίο ΕΕ και ΗΠΑ ανησυχούν πως έχει στρατιωτικές «φιλοδοξίες» ενώ η Τεχεράνη επιμένει πως ο σκοπός του είναι καθαρά ειρηνικός.

Αμερικανικό think tank υποστηρίζει πως η Τεχεράνη θα μπορούσε να αναπτύξει πυρηνικό όπλο σε διάστημα μεταξύ 10 και 14 μηνών, με έκθεσή του στην οποία επικαλείται στοιχεία της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ).

Στη γραμμή που αναμένεται να κρατήσει ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, πως δηλαδή οι διπλωματικές και οικονομικές κυρώσεις στη Τεχεράνη δεν έχουν αποφέρει αποτελέσματα, ο Ισραηλινός υφυπουργός Εξωτερικών υποστήριξε πως παρά τις επιπτώσεις του εμπάργκο, το Ιράν συνεχίζει το πυρηνικό του πρόγραμμα. Η Τεχεράνη «είναι στα πρόθυρα χρεοκοπίας αλλά οι κυρώσεις δεν αποτρέπουν το καθεστώς από το να επιμένει στις πυρηνικές του φιλοδοξίες» υποστήριξε ο Ισραηλινός υφυπουργός.

Στα Ηνωμένα Έθνη θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα με την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ Κάθριν Άστον οι υπουργοί Εξωτερικών των «Έξι» ((ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία) για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, μετά τη συνάντηση της Άστον με τον ανώτατο Ιρανό διαπραγματευτή Τζαλίλι στην Κωνσταντινούπολη. Οι συνομιλίες με την Τεχεράνη έχουν μπει πρακτικά στον πάγο αλλά θεωρούνται κρίσιμο ζήτημα, καθώς το Ισραήλ δεν έχει αποκλείσει ακόμη και την προσφυγή σε στρατιωτικά μέσα σε περίπτωση που δεν βρεθεί διπλωματική διέξοδος.

Ο Καναδός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Μπάιρντ, ανακοίνωσε ότι ο Καναδάς έκλεισε την πρεσβεία του στο Ιράν και ότι θα απελάσει όλους τους Ιρανούς διπλωμάτες που βρίσκονται στη χώρα, μέσα στις επόμενες πέντε ημέρες.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας επικρίνει το Ιράν για το ότι παρεμποδίζει τις εργασίες επιθεώρησης στη στρατιωτική βάση Παρσίν, όπου η Υπηρεσία υποψιάζεται ότι η Τεχεράνη πραγματοποιούσε εκτεταμένες δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου. Παράλληλα αναφέρει ότι σε άλλη εγκατάσταση διπλασιάστηκαν από τον Μάιο οι συσκευές φυγοκέντρισης αν και δεν είναι σε λειτουργία. Οι δραστηριότητες αυτού του τύπου, εξηγεί η ΙΑΕΑ, έχουν ενταθεί σε όλες τις εγκαταστάσεις της χώρας.

Ο Ιρανός πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ και ο Αιγύπτιος ομόλογός του Μοχάμεντ Μόρσι συζήτησαν για το θέμα της Συρίας και τις διμερείς σχέσεις των χωρών τους, οι οποίες έχουν διακοπεί εδώ και 30 χρόνια, ανακοίνωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν. «Στάθηκαν ιδιαίτερα στην αναγκαιότητα να διευθετηθεί η συριακή κρίση και να αποτραπεί κάθε ξένη επέμβαση» στη Συρία, τόνισε ο Ιρανός πολιτικός.

Ανοίγοντας τις εργασίες της 16ης συνόδου κορυφής των Αδεσμεύτων στην Τεχεράνη, ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ δήλωσε ότι το Ιράν δεν θα επιδιώξει ποτέ να αποκτήσει πυρηνικό όπλο, αλλά και δεν θα απεμπολήσει ποτέ το δικαίωμα του ιρανικού λαού στη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς. «Οι σημερινοί ηγέτες του κόσμου είναι οι δουλέμποροι του χθες» λέει ο Αχμαντινετζάντ, χαρακτηρίζοντας το ΣΑ του ΟΗΕ «κατάφωρη δικτατορία». Να εφαρμόσει πλήρως τις αποφάσεις του ΟΗΕ για τα πυρηνικά καλεί την Τεχεράνη ο Μπαν Γκι-μουν.

Στην Τεχεράνη βρίσκεται –για πρώτη φορά– ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Γκι-Μουν για να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής του Κινήματος των Αδεσμεύτων και να συναντηθεί με Ιρανούς ηγέτες. Ο Μπαν προέτρεψε τον πρόεδρο της χώρας Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ και τον ανώτατο πνευματικό ηγέτη του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ να αναλάβουν συγκεκριμένα βήματα για να αποδείξουν ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας τους είναι ειρηνικό. «Πυρά» και για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα.

Δεν αποκλείει η Τεχεράνη το ενδεχόμενο να επιτρέψει σε ξένους διπλωμάτες του «Κινήματος των Αδεσμεύτων» να επισκεφτούν εγκαταστάσεις της που θεωρούνται «ύποπτες» για το πυρηνικό της πρόγραμμα, σύμφωνα με Ιρανό αξιωματούχο. Παράλληλα, το ιρανικό επίσημο πρακτορείο Fars ανέφερε πως ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν-Γκι Μουν, που θα συμμετέχει στη σύνοδο του Κινήματος, πρόκειται να επισκεφτεί τη μονάδα εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ.

Η Τεχεράνη έχει ευθύνη να στηρίξει την κυβέρνηση του Μπασάρ αλ-Άσαντ απέναντι στην ένοπλη εξέγερση, δηλώνει ο επικεφαλής της υπηρεσίας αντικατασκοπείας των Φρουρών της Επανάστασης, την ίδια ακριβώς στιγμή που η συριακή αντιπολίτευση απευθύνει έκκληση προς τον ΟΗΕ και τον Αραβικό Σύνδεσμο να παρέμβουν. Οι αντικαθεστωτικοί απελευθέρωσαν, εν τω μεταξύ, Λιβανέζο όμηρο που είχε απαχθεί το Μάιο μαζί με ομάδα σιιτών προσκυνητών που πέρασε από την Τουρκία στη Συρία. Έναν κινηματογραφικό παραγωγό και έναν ηθοποιό συνέλαβαν οι δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Γκι-Μουν, πρόκειται τελικά να παρακολουθήσει τη σύνοδο κορυφής του Κινήματος των Αδεσμεύτων που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην Τεχεράνη, αψηφώντας τις εκκλήσεις από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να μποϊκοτάρει την εκδήλωση. Ο Μπαν Γκι-Μουν θα μεταβεί στην Τεχεράνη στις 29 με 31 Αυγούστου, κατά πάσα πιθανότητα όμως δεν θα τεθούν καυτά ζητήματα, όπως το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Επίσκεψη στο Ιράν, προκειμένου να λάβει μέρος στη σύνοδο του Κινήματος των Αδεσμεύτων (ΝΑΜ), ενδέχεται να πραγματοποιήσει στις 30 Αυγούστου ο νέος πρόεδρος της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μούρσι. Εάν οι πληροφορίες επαληθευτούν, τότε θα πρόκειται μία ιστορική επίσκεψη Αιγύπτιου προέδρου στην Τεχεράνη, την πρώτη από την Ισλαμική Επανάσταση πριν 30 χρόνια.

Την πρώτη δημόσια εμφάνιση του μετά από αρκετές ημέρες πραγματοποίησε την Τρίτη ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος συναντήθηκε με τον Ιρανό απεσταλμένο Σαΐντ Τζαλίλι. Ο Τζαλίλι κόμισε στη Δαμασκό διαβεβαιώσεις ότι το Ιράν «δεν θα επιτρέψει με κανένα τρόπο να σπάσει ο άξονας της αντίστασης [κατά του Ισραήλ], του οποίου βασικό τμήμα θεωρεί τη Συρία». Η συνάντηση έρχεται στο μέσο της διπλής διπλωματικής προσπάθειας του Ιράν σε Δαμασκό και Άγκυρα για την επίλυση της κρίσης αλλά και για την απελευθέρωση 48 Ιρανών ομήρων που κρατούνται από αντάρτες.

Επιπρόσθετες κυρώσεις σε βάρος του ιρανικού πετρελαϊκού και τραπεζικού τομέα επιβάλλει η Ουάσινγκτον, μετά από απόφαση του Λευκού Οίκου να σφίξει τον κλοιό στην Τεχεράνη με στόχο να κλείσουν οι «παρακαμπτήριες» του εμπάργκο ΗΠΑ και ΕΕ. Η αμερικανική κυβέρνηση «επιμένει στη διπλωματική οδό, αλλά το Ιράν πρέπει να σεβαστεί τις διεθνείς του υποχρεώσεις», τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα.

Με το σταγονόμετρο δίνει ο Κόφι Ανάν στη δημοσιότητα πληροφορίες για το περιεχόμενο των συνομιλιών που είχε με τον Μπασάρ αλ Άσαντ. Σε δηλώσεις του από την Τεχεράνη, ο κοινός απεσταλμένος του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου υποστήριξε πως ο Σύρος πρόεδρος πρότεινε να δοθεί τέλος στην εμφύλια σύρραξη «σταδιακά». Ο Ανάν, ο οποίος συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, αναφέρθηκε και στον ρόλο της Τεχεράνης, ζητώντας να είναι «μέρος της λύσης». H Μόσχα, από την πλευρά της, δηλώνει πρόθυμη να φιλοξενήσει νέα σύνοδο για τη Συρία, στην οποία να προσκληθεί και το Ιράν, ενώ το συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναφέρει πως οι νεκροί ξεπερνούν τους 17.000.

Από τους «27» της ΕΕ και χωρίς εξαιρέσεις μπήκε την Κυριακή σε εφαρμογή το εμπάργκο σε εισαγωγή πετρελαιοειδών από το Ιράν, η «κορωνίδα» των διπλωματικών μέτρων των Ευρωπαίων κατά της Τεχεράνης με φόντο το πυρηνικό της πρόγραμμα. Έτοιμη να αντιμετωπίσει την «κακόβουλη», όπως την χαρακτηρίζει, κίνηση των Ευρωπαίων δηλώνει η ιρανική κυβέρνηση, την ικανοποίησή της εκφράζει η Ουάσινγκτον καλώντας την Τεχεράνη σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με τη διεθνή κοινότητα.

Η διδασκαλία του Ταλμούδ, ενός από το ιερότερα βιβλία του ιουδαϊσμού, ευθύνεται για την εξάπλωση των ναρκωτικών υποστήριξε σε διεθνή διάσκεψη ο αντιπρόεδρος της ιρανικής κυβέρνησης, προκαλώντας την οργή του Ισραήλ. Η Τεχεράνη έχει κατηγορήσει και στο παρελθόν τις ισραηλινές υπηρεσίες ότι προωθούν τα ναρκωτικά στο Ιράν για να αποδυναμώσουν το ισλαμικό καθεστώς. Ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ κατήγγειλε αυτόν τον «αντισημιτισμό του χειρότερου είδους», επικρίνοντας ταυτόχρονα την παρουσία δυτικών διπλωματών στη διάσκεψη.

Την ευχή οι χώρες της ΕΕ να «ξανασκεφτούν» το ζήτημα της επιβολής εμπάργκο στις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου, διατύπωσε η Τεχεράνη θεωρώντας ότι η εξέλιξη αυτή θα έχει επιπτώσεις στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ιράν και διεθνούς κοινότητας για το περιβόητο πυρηνικό πρόγραμμα.