σωματίδια

Οι γυρεόκοκκοι που απελευθερώνονται στον αέρα την άνοιξη μπορούν να σπείρουν βροχές, αποκαλύπτουν εργαστηριακά πειράματα στις ΗΠΑ. Όπως φαίνεται, η γύρη διασπάται σε μικροσκοπικά σωματίδια που λειτουργούν ως πυρήνες για τη συμπύκνωση υδρατμών.

Οι αστροναύτες που θα πάνε στον Άρη ή που θα κάνουν άλλα μακρινά ταξίδια (π.χ. σε κάποιον αστεροειδή), θα αντιμετωπίσουν μια άλλου είδους νοητική «Οδύσσεια του διαστήματος», εξαιτίας των κοσμικών ακτίνων, οι οποίες μπορεί να κάνουν ζημιά και μάλιστα μη αναστρέψιμη στον εγκέφαλό τους. Αυτό προειδοποιεί μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που βασίσθηκε σε πειραματόζωα και δείχνει ότι η μακροχρόνια έκθεση στην ακτινοβολία του διαστήματος μπορεί να προκαλέσει άνοια.

Για πρώτη φορά, ερευνητές του MIT κατάφεραν να ανιχνεύσουν τα ραδιοκύματα ενός μεμονωμένου ηλεκτρονίου -ένα εντυπωσιακό επίτευγμα που ίσως ανοίγει το δρόμο για την απάντηση ενός κρίσιμου ερωτήματος για τα φευγαλέα σωματίδια νετρίνα.

Δορυφόρος της NASA που μελετά το γεωλογικό παρελθόν του Άρη ανίχνευσε δύο δυσεξήγητα φαινόμενα στην ατμόσφαιρα του πλανήτη: ένα μυστηριώδες σύννεφο σκόνης σε μεγάλο υψόμετρο και ένα σέλας που φτάνει βαθιά στην ατμόσφαιρα και λάμπει στο υπεριώδες τμήμα του φάσματος.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση δεν είναι προϊόν μόνο του 20ού αιώνα, αποκαλύπτουν χημικές αναλύσεις σε παγετώνα των περουβιανών Άνδεων. Ήδη από την Εποχή του Χαλκού, οι αυτόχθονες κάτοικοι της Αμερικής μόλυναν τον αέρα με βαρέα μέταλλα. H κατάσταση επιδεινώθηκε μετά την άφιξη των ευρωπαίων κατακτητών και κορυφώθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, τον 20ό αιώνα.

Τον μεγάλο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία από την αιθαλομίχλη καταδεικνύει επιστημονική έρευνα που πραγματοποίησε επιστημονική ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης  και του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης. Τα νέα δεδομένα καταρρίπτουν τον... αστικό μύθο που λέει ότι οι ρύποι των αυτοκινήτων είναι οι πιο επικίνδυνοι για την υγεία.

Είναι μια αμφιλεγόμενη ιδέα που εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες, χωρίς όμως να έχει υποβληθεί σε ενδελεχή επιστημονική αξιολόγηση. Φαίνεται όμως ότι η λεγόμενη «σπορά νεφών» μπορεί να αυξήσει ελαφρώς τη βροχόπτωση ή τη χιονόπτωση, σύμφωνα τουλάχιστον με μεγάλο πείραμα που ολοκληρώθηκε στις ΗΠΑ.

Σωματίδια που άφησαν πίσω τους κομήτες καθώς ταξίδευαν στο Ηλιακό Σύστημα έπεσαν στη Γη και διατηρήθηκαν αναλλοίωτα στους πάγους της Ανταρκτικής, ανακάλυψαν αμερικανοί και ιάπωνες ερευνητές. Το πολύτιμο υλικό, λένε, θα μπορούσε να προσφέρει νέα στοιχεία για το σχηματισμό των πλανητών.

Ένα μήνα νωρίτερα χτύπησε φέτος το καμπανάκι για το νέφος αιθαλομίχλης σε σχέση με τους δύο προηγούμενους χειμώνες. Από τα μέσα Νοεμβρίου, ιδιαίτερα τα βράδια, ξεκίνησαν να υπερβαίνουν τα όρια τα αιωρούμενα σωματίδια ΡΜ 10. Τα πρώτα ίχνη του νέφους εμφανίστηκαν στην περιοχή του Θησείου.

Έπειτα από οκτώ δεκαετίες αναζήτησης, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον αναφέρουν ότι εντόπισαν σαφή ίχνη ενός σωματιδίου που συμπεριφέρεται ως το αντισωματίδιο του εαυτού του. Στο μέλλον, τα λεγόμενα «σωματίδια Μαγιοράνα» θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στους κβαντικούς υπολογιστές.

Ήταν σαν να ψάχνεις βελόνα στα άχυρα: Οκτώ χρόνια μετά την επιστροφή της αποστολής Stardust στη Γη, οι επιστήμονες κατάφεραν να βρουν μέσα στα δείγματα επτά κόκκους διαστρικής σκόνης. Τα μοναδικά σωματίδια, τα οποία ζυγίζουν μόλις μερικά τρισεκατομμυριοστά του γραμμαρίου, είναι πιθανότατα το πιο αρχαίο υλικό που θα μπορέσουμε ποτέ να μελετήσουμε.

Το σωματίδιο που ανακαλύφθηκε το 2012 στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) πρέπει όντως να είναι το μποζόνιο Χιγκς, εξάρτημα του μηχανισμού που δίνει στην ύλη τη μάζα τους. Η επιβεβαίωση έρχεται από πειράματα που έδειξαν ότι το περίφημο μποζόνιο διασπάται απευθείας σε φερμιόνια, τα σωματίδια που συνθέτουν την ύλη.

Τα δίκυκλα με δίχρονους κινητήρες, όπως τα μοτοποδήλατα και τα σκουτερς, ρυπαίνουν περισσότερο την ατμόσφαιρα, συγκριτικά με τα αυτοκίνητα, αποφαίνεται διεθνής μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Nature Communications.

Είχε διαπιστωθεί ότι τα φορτισμένα σωματίδια που φτάνουν στη Γη από τον Ηλιο μέσω των λεγόμενων ηλιακών ανέμων είναι υπεύθυνα για το υπέροχο θέαμα του σέλαος. Μια νέα μελέτη συνδέει τους ηλιακούς ανέμους με ένα ακόμη φαινόμενο. Σύμφωνα με τη μελέτη «ριπές» των ηλιακών ανέμων των ρευμάτων προσπίπτουν με μεγάλη ταχύτητα πάνω στον πλανήτη, και προκαλούν περισσότερους κεραυνούς στη Γη.

Οι παρατεταμένες αποστολές πέρα από την τροχιά της Γης, όπως για παράδειγμα μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, ίσως θα προκαλούσαν βλάβες στους εγκεφάλους των αστροναυτών λόγω έκθεσης σε ακτινοβολία. Μελέτη σε πειραματόζωα έδειξε μεγαλύτερους χρόνους αντίδρασης και ολισθήματα της προσοχής.

Ήμασταν τυχεροί που η Γη δεν βρέθηκε στο διάβα της. Στις 22 Ιουλίου 2012, δύο εκρήξεις στην επιφάνεια του Ήλιου εκτόξευσαν γιγάντια σύννεφα σωματιδίων που ενώθηκαν και σχημάτισαν την ταχύτερη ηλιακή καταιγίδα που έχει καταγραφεί ως σήμερα.

Μεγάλη επιβάρυνση από τα αιωρούμενα σωματίδια δέχεται ο ανθρώπινος οργανισμός και ειδικά οι πνεύμονες, όπου εισχωρούν μικροσωματίδια, δημιουργώντας βλάβες που κάποιες φορές, μπορεί να είναι μη αναστρέψιμες, σύμφωνα με μελέτη που έγινε στην Θεσσαλονίκη.

Κόβουμε ένα κλαδί πεύκου και στις δύο άκρες και το κρατάμε κατακόρυφα. Ρίχνουμε βρόμικο νερό στη μία άκρη και, ως διά μαγείας, το νερό στάζει καθαρό από την άλλη: το ξύλο των δέντρων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως φθηνό φίλτρο για πόσιμο νερό σε αναπτυσσόμενες χώρες, δείχνει ένα πρωτότυπο πείραμα στο ΜΙΤ.

Μια έκρηξη που καταγράφηκε στην επιφάνεια του Ήλιου την περασμένη Τρίτη χαρίζει στους κατοίκους της Βρετανίας ένα σπάνιο υπερθέαμα, με το βόρειο σέλας να κατεβαίνει μέχρι τα νότια της χώρας. Ποιος είναι ο μηχανισμός που ζωγραφίζει τα πολύχρωμα πέπλα.

Ακτίνες Χ που προέρχονται από μακρινά σμήνη γαλαξιών δεν αποκλείεται να προέρχονται από σωματίδια της λεγόμενης σκοτεινής ύλης, ενός υλικού άγνωστης σύστασης που γεμίζει το Σύμπαν χωρίς ποτέ να γίνεται ορατό.

Για παραλογισμό κατηγορεί την κυβέρνηση σχετικά με το θέμα της θέρμανσης και της αντιμετώπισης του φαινομένου της αιθαλομίχλης ο ΣΥΡΙΖΑ. «Η κυβέρνηση ξεπερνά κάθε όριο θράσους και υποκρισίας» τονίζει σε ανακοίνωσή του. «Ενώ η κυβέρνηση αρνείται επίμονα να δεχθεί τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο, την ίδια στιγμή κάνει συστάσεις στους πολίτες να μην ανάβουν τα τζάκια γιατί αυξάνονται τα αιωρούμενα σωματίδια στην ατμόσφαιρα. Τι τους προτείνει αλήθεια; Να παγώσουν οικειοθελώς;» τονίζει.

Ερευνητές στο IceCube, ένα γιγάντιο τηλεσκόπιο που λειτουργεί στο Νότιο Πόλο, υποστηρίζουν ότι ανίχνευσαν 28 νετρίνα που δεν προέρχονται από το Ηλιακό Σύστημα. Η ανακάλυψη χαιρετίστηκε διεθνώς ως μία από τις σημαντικότερες στη σωματιδιακή φυσική. Πολλοί ειδικοί μάλιστα κάνουν λόγο για την έναρξη μιας νέας εποχής ή καλύτερα για τη δημιουργία ενός νέου επιστημονικού κλάδου, της «αστρονομίας των νετρίνων» όπως την ονομάζουν.

Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA εκτόξευσε την Πέμπτη τρεις πανομοιότυπους δορυφόρους που θα χαρτογραφήσουν με λεπτομέρεια το μαγνητικό πεδίο της Γη, μια γιγάντια ασπίδα που μας προστατεύει από τα σωματίδια που εκτοξεύει ο Ήλιος αλλά και από την εισερχόμενη κοσμική ακτινοβολία. Το πεδίο είναι γνωστό ότι εξασθενεί και τελικά θα αντιστραφεί, με το νότιο και το βόρειο μαγνητικό πόλο να ανταλλάσσουν θέσεις.

Περίπου 250.000 φορές πιο τοξικό από το υδροκυάνιο, το πολώνιο έγινε ευρέως γνωστό το 2006, όταν χρησιμοποιήθηκε για τη δολοφονία του Αλεξάντρ Λιτβινένκο, πρώην πράκτορα της KGB που επέκρινε το Κρεμλίνο. Τώρα, το ραδιενεργό στοιχείο επανέρχεται στο προσκήνιο μετά την ανίχνευσή του σε ρούχα που φέρεται να χρησιμοποίησε ο Γιασέρ Αραφάτ λίγο πριν από το θάνατό του το 2004.

Μια γιγάντια δεξαμενή κατεψυγμένου αερίου, κρυμμένη σε βάθος ενάμισι χιλιομέτρου μέσα σε ένα εγκαταλειμμένο χρυσωρυχείο, συγκεντρώνει εδώ και μήνες το ενδιαφέρον των φυσικών που αναζητούν τη χαμένη ύλη του Σύμπαντος. Όμως ο πρώτος γύρος του πειράματος έληξε χωρίς να ρίξει φως στο μυστήριο της σκοτεινής ύλης.