λιτότητα

Στην κρίσιμη συμφωνία της Ευρωζώνης για την Ελλάδα αναφέρονται, όπως είναι φυσικό, τα ξένα μέσα ενημέρωσης. Τα περισσότερα συμφωνούν ότι πρόκειται για «σανίδα σωτηρίας» της Ελλάδας που βοηθά τη χώρα να αποφύγει τη χρεοκοπία, τονίζουν, ωστόσο, ότι ως αντάλλαγμα οι υπουργοί της Ευρωζώνης ζητούν σκληρά μέτρα λιτότητας και την αυστηρή επιτήρηση της χώρας.

Για την υπέρβαση της κρίσης δεν επαρκεί η λιτότητα και οι περιοριστικοί όροι, «ακόμη και όταν είναι αναγκαίοι», αλλά «πρέπει να μιλάμε και για ανάπτυξη» σχολιάζει ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή της ΝΔ Γ.Παπανικολάου. Όσον αφορά συγκεκριμένα τα 130 δισ. ευρώ του νέου προγράμματος για την Ελλάδα, ο επίτροπος είπε χαρακτηριστικά πως «δεν θα πρέπει να διοχετευθούν μόνο στις τράπεζες, αλλά και στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας».

Μεταξύ ανυπομονησίας, οργής και ανησυχίας για την Ελλάδα κινούνται τα ευρωπαϊκά κεντροαριστερά κόμματα όταν προσεγγίζουν το ελληνικό πρόβλημα, που -βλέποντας το σύνολο των τελευταίων εξελίξεων- αναρωτιούνται για τις επιπτώσεις της πολιτικής λιτότητας που επιβάλλεται στην Αθήνα. Μέσα σε όλον αυτό τον κρίσιμο διάλογο όμως, η ευρωπαϊκή κεντροαριστερά έχει απέναντί της και την δύσκολη πρόκληση που προκαλεί το γεγονός πως η λιτότητα στον ευρωπαϊκό Νότο φέρει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τη «σφραγίδα» των οίκαδε Σοσιαλδημοκρατών.

Αποτυχία της «συνταγής Μέρκελ» για την ελληνική κρίση, με μονόπλευρη λιτότητα χωρίς στήριξη της ανάπτυξης, διαπιστώνει ο Πέτερ Μπόφινγκερ, ένας από τους Γερμανούς οικονολομολόγους που απαρτίζουν τη λεγόμενη «ομάδα των σοφών», ασκώντας σφοδρή κριτική στο ελληνικό πακέτο σκληρής λιτότητας. Ο ίδιος επισημαίνει τον κίνδυνο η εφαρμογή της τρόικας σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης να πλήξει σημαντικά τη θεμελιώδη ιδέα της ισοτιμίας των κρατών-μελών στην Ένωση. Με την άποψή του συμφωνεί και ο Τζορτζ Σόρος, που υποστηρίζει σε συνέντευξή του στο Spiegel πως η λιτότητα δεν λύνει το πρόβλημα και η Άνγκελα Μέρκελ «οδηγεί την Ευρώπη σε λανθασμένη κατεύθυνση».  Σχολιάστε...

Οι πολιτικοί αρχηγοί στην Ελλάδα συμφώνησαν στα νέα μέτρα λιτότητας, αλλά αυτό δεν ικανοποίησε τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, γράφει το Spiegel σχολιάζοντας τα όσα διαδραματίστηκαν το βράδυ της Πέμπτης στις Βρυξέλλες στη διάρκεια της συνεδρίασης του Eurogroup. Σε αυτή τη γραμμή κινούνται, επίσης, τα περισσότερα ξένα μέσα ενημέρωσης.

«Στόχος της οργής» των Ευρωπαίων κινδυνεύει να γίνει η Γερμανία λόγω της επιμονής στη λιτότητα προειδοποιεί ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ρόμπερτ Ζέλικ. «Αν στο τέλος του 2012 η Γερμανία έχει ταυτιστεί μόνο με τη λιτότητα και οι σημαντικότερες χώρες [της Ευρωζώνης] δεν καταφέρουν να διατηρήσουν την πολιτική στήριξη στα οικονομικά μέτρα, τότε το Βερολίνο θα έχει καταστεί επίκεντρο της οργής» δήλωσε χαρακτηριστικά.

Την εκτίμησή  ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει αλλά θα παραμείνει στην Ευρωζώνη έκανε την Τετάρτη  το κορυφαίο στέλεχος της Fitch, Ντέιβιντ Ράιλι,  επικεφαλής του τμήματος αξιολόγησης κρατών του διεθνούς οίκου αξιολόγησης.

Παρέλυσαν οι συγκοινωνίες στο Βέλγιο με την πρώτη γενική απεργία σχεδόν σε δύο δεκαετίες να «στέλνει» μήνυμα στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι πρέπει να απομακρυνθούν από τη «συνταγή» της λιτότητας και να ενισχύσουν την ανάπτυξη και την απασχόληση. Ακυρώσεις πτήσεων και καθυστερήσεις στο διεθνές αεροδρόμιο των Βρυξελλών, κλειστός ο αερολιμένας στο Σαρλερουά. Απεργοί μπλόκαραν σημεία διέλευσης στα σύνορα με τη Γερμανία διαμαρτυρόμενοι κατά της πολιτικής Μέρκελ.

Οι λάθος περικοπές δαπανών θα μπορούσαν να «στραγγαλίσουν» τις πιθανότητες ανάκαμψης, προειδοποίησε η διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός. Η Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε ότι τα προγράμματα λιτότητας θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα σε κάθε οικονομία και δεν θα πρέπει να αφορούν όλους τους τομείς.

Σε υψηλό 18 μηνών έφτασε το ιταλικό ποσοστό ανεργίας, φτάνοντας το 8,6% το Νοέμβριο -με τα ποσοστά για τους νέους να φτάνουν σε.. ισπανικά επίπεδα, ξεπερώντας για πρώτη φορά το 30%.

Αυστηρή λιτότητα επιφυλάσσει και για τους Ιταλούς το 2012, καθώς το νέο έτος θα φέρει μαζί του, αυξήσεις της τάξεως των 2.100 ευρώ για κάθε ιταλική οικογένεια, σύμφωνα με τις καταναλωτικές οργανώσεις. Το συγκεκριμένο ποσό, αποτελεί το σύνολο των αυξήσεων των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος, του υγραερίου, των αυτοκινητοδρόμων και των έκτακτων οικονομικών μέτρων που ενέκρινε πρόσφατα η κυβέρνηση του Μάριο Μόντι. Την ίδια ώρα, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι δηλώνει ότι «εκείνοι που υπέδειξαν την κυβέρνησή μου ως μόνη αιτία της όλης κατάστασης, θα πρέπει να ντρέπονται».

Οι δύσκολοι καιροί που έρχονται επιτάσσουν στον ΠΑΟΚ να περικόψει το μπάτζετ του όσο το δυνατόν περισσότερο, προκειμένου ο σύλλογος να γίνει σύννομος με το «financial fair play» της UEFA και να μπορεί να συμμετάσχει στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις της επόμενης αγωνιστικής περιόδου. Πάνω σε αυτό το πλάνο, το μεσημέρι της Παρασκευής (13:00) ο Ζήσης Βρύζας και ο Παντελής Κωνσταντινίδης θα παραχωρήσουν συνέντευξη Τύπου για να μιλήσουν για το αγωνιστικό τμήμα της ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Ζαγοράκης σε οργανωμένους οπαδους: «Μόνο στο εξωτερικό ο Βιεϊρίνια».

Η κυβέρνηση της αυτόνομης περιοχής της Μαδέρας στην Πορτογαλία ανακοίνωσε τους βασικούς άξονες της συμφωνίας που συνήψε με τη Λισαβόνα καθώς η επαρχία πρέπει να περάσει περίοδο σφιχτής λιτότητας λόγω των υψηλών αλλά κρυφών χρεών που τη βαρύνουν.

Με 495 ψήφους υπέρ και 88 κατά, η κυβέρνηση του Μάριο Μόντι έλαβε τη ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής, ενώ το βράδυ αναμένεται να εγκριθεί και το πακέτο λιτότητας ύψους 20 δισ. ευρώ. Πάντως, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι άρχισε μάλλον την... αντιπολίτευση, χαρακτηρίζοντας τον διάδοχό του «απελπισμένο».

Την πρώτη ψήφο εμπιστοσύνης για την έγκριση των μέτρων λιτότητας ύψους 33 δισ. ευρώ ζητά η κυβέρνηση τεχνοκρατών υπό τον Μάριο Μόντι την Παρασκευή στο ιταλικό Κοινοβούλιο. Θα ακολουθήσει ψήφος εμπιστοσύνης και στη Γερουσία και η έγκριση σε αμφότερα τα σώματα είναι εξασφαλισμένη δεδομένης της ευρείας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που διαθέτει η κυβέρνηση συνασπισμού. Νέες διαδηλώσεις προγραμματίζουν, εν τω μεταξύ, τα συνδικάτα, προειδοποιώντας πως η λιτότητα φέρνει την Ιταλία στα πρόθυρα «κοινωνικής έκρηξης».

Έπειτα από 541 ημέρες πολιτικού αδιεξόδου η νέα εξακομματική κυβέρνηση του Βελγίου υπό τον Σοσιαλιστή πρωθυπουργό Έλιο ντι Ρούπο ορκίστηκε την Τρίτη ενώπιον του βασιλιά Αλβέρτου, βάζοντας τέλος στο παγκόσμιο ρεκόρ ακυβερνησίας. Πρώτο έργο της κυβέρνησης -που συγκροτήθηκε υπό την πίεση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, των αγορών και των οίκων αξιολόγησης- είναι η ψήφιση μέτρων λιτότητας ύψους 11,3 δισ. ευρώ με περικοπές δαπανών και αύξηση της φορολογίας.

Η νέα κυβέρνηση της Ισπανίας «οφείλει να εισαγάγει σημαντικά μέτρα λιτότητας για να επιτύχει τους δημοσιονομικούς της στόχους το επόμενο έτος», σύμφωνα με εκτίμηση του οίκου αξιολόγησης Moody's, που δημοσιεύεται τη Δευτέρα, στην εβδομαδιαία έκθεσή του.

Αυτό που εντυπωσιάζει μπροστά στον κίνδυνο διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μαζί όλων των ιδεών και του πολιτισμού που τη συνοδεύει, είναι η ανικανότητα των ηγετών να κατανοήσουν ακόμη και τώρα αυτό που συμβαίνει, τονίζει ο Γάλλος φιλόσοφος Ιβ Σαρλ Ζαρκά, στη Le Monde. Θεωρώντας αποκαλυπτικό τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε η Ελλάδα, κρίνει ότι την τύχη της θα έχουν η Ιταλία και η Γαλλία. Στις πηγές των κακών που μαστίζουν την ΕΕ, εντάσσει την εμμονή των ηγετών στη σκληρή λιτότητα και την τυφλή πίστη τους στην αυτορύθμιση της αγοράς.

Το απόγευμα της Τρίτης ξεκινά στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής η συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2012, με στόχο να έχει ψηφισθεί από την Ολομέλεια έως τις 7 Δεκεμβρίου. Ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει επιπλέον λιτότητα 10 δισ. ευρώ από φόρους και περικοπές δαπανών, ανεργία 17,1% και ύφεση 2,8%, ενώ στοχεύει και σε πρωτογενές πλεόνασμα μετά την εφαρμογή του σχεδίου ανταλλαγής ομολόγων στο πλαίσιο της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα.

Οι κυβερνήσεις των 27 κρατών-μελών της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν την Παρασκευή στις Βρυξέλλες σε μια συμφωνία που προβλέπει την αύξηση των δαπανών κατά 2% στα 129 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2012, όπως ανακοίνωσε η πολωνική προεδρία. Η συμφωνία ερμηνεύθηκε ως ήττα για τους ευρωβουλευτές, καθώς είχαν θέσει ψηλά τον «πήχυ», ψηφίζοντας στις 26 Οκτωβρίου ένα σχέδιο προϋπολογισμού που προέβλεπε δαπάνες ύψους 133,1 δισ. ευρώ.

Την εκτίμηση πως η Ελλάδα χρειάζεται ένα ποιοτικά διαφορετικά πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για να κάνει ανταγωνιστικότερη την οικονομία της κάνει ο Αντόνιο Μπόρχες του ΔΝΤ, επικεφαλής του τμήματος του Ταμείου για την Ευρώπη. «Πιθανότατα θα χρειαστούμε ένα μεγαλύτερο πρόγραμμα που θα συμπληρώνει τους δημοσιονομικούς στόχους για διεύρυνση των ιδιωτικοποιήσεων και τη δημιουργία πιο ανταγωνιστικής οικονομίας» σημείωσε ο Μπόρχες, υπογραμμίζοντας πως το Ταμείο δεν είναι «καθόλου ευχαριστημένο» με την πορεία του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων. «Μεταρρύθμισεις ναι, αλλά φτάνει με τη λιτότητα» λένε από την πλευρά τους οι New York Times.

Απαραίτητη θεωρεί ο Μάρτιν Σουλτς την εκταμίευση της επόμενης δόσης στην Ελλάδα, ώστε η χώρα να διατηρήσει τη δυνατότητα δράσης και να αποφευχθεί χρεοκοπία που θα συμπαρέσυρε όλη την Ευρωζώνη. Σε συνέντευξή του, ο Γερμανός επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών στο Ευρωκοινοβούλιο υπογράμμισε πως χωρίς ανάπτυξη, η Ελλάδα δεν θα πετύχει ποτέ τους στόχους της, συμπληρώνοντας χαρακτηριστικά πως μόνον λιτότητα δεν επαρκεί, χρειάζεται ανάπτυξη και επενδύσεις.

«Στην Ελλάδα γίνεται σκληρή προσπάθεια για τη ριζική βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την επαναφορά την ελληνικής οικονομίας σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης» τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης Μ.Χρυσοχοϊδης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας στις Βρυξέλλες, όπου συζητήθηκε εκτενώς η προσπάθεια για τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της. «Η συνταγή απέναντι στην κρίση δεν μπορεί να είναι μόνο λιτότητα και περιορισμός των δαπανών, πρέπει να στηρίξουμε έμπρακτα την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την πραγματική οικονομία» τόνισε οι υπουργός.

Σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους διεξάγεται στη γερμανική Βουλή η συζήτηση για τη διεύρυνση του μηχανισμού ευρωστήριξης EFSF. Η ψηφοφορία που βρίσκεται σε εξέλιξη θεωρείται κρίσιμο τεστ για την καγκελάριο Μέρκελ. Ο Σοσιαλδημοκράτης Πέερ Στάινμπρουκ κατηγόρησε την Μέρκελ ότι «απέτυχε να εξηγήσει στους πολίτες της Γερμανίας γιατί αυτό το νομοθέτημα είναι αναγκαίο». Παραλλήλισε δε τα μέτρα λιτότητας στην Ελλάδα με τη φορολογία στη Γερμανία τη δεκαετία του 1930 που οδήγησε στην κατάληψη της εξουσίας από τους Ναζί.

Τη νέα δέσμη έκτακτων οικονομικών μέτρων για την προσεχή διετία που διαμορφώνονται πλέον στα 52,2 δισ. ευρώ αναμένεται να υιοθετήσει το βράδυ της Τετάρτης η ιταλική Γερουσία. Σε έναν πολιτικό ελιγμό προς επίσπευση των διαδικασιών, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι συνδέει την ψηφοφορία με παροχή ψήφου εμπιστοσύνης -την 49η της τελευταίας τριετίας- σε μία κίνηση που καυτηριάζεται από την αντιπολίτευση. Άυξηση του ΦΠΑ, έκτακτη εισφορά για ετήσιο εισόδημα άνω των 300.000 ευρώ και αλλαγές στο συνταξιοδοτικό περιλαμβάνει το οριστικοποιημένο πακέτο μέτρων.