αποκρατικοποιήσεις

Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Αμαντέου Αλταφάζ χαιρέτισε την απόφαση της κυβέρνησης για νέα μέτρα με στόχο τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Θετική ήταν και η πρώτη αντίδραση στο νέο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, το οποίο πάντως -όπως τόνισε- θα εξεταστεί λεπτομερώς από την Κομισιόν, κυρίως σε ό,τι αφορά τη δημιουργία «Ταμείου Δημόσιας Περιουσίας» που ενέκρινε την Δευτέρα το Υπουργικό Συμβούλιο.

Σαφές χρονοδιάγραμμα για τις αποκρατικοποιήσεις, τρόποι που θα ακολουθηθούν και τα ποσοστά των εταιρειών που θα διατεθούν προς πώληση παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Οικονομικών στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου και της πολιτικής για έξοδο από την κρίση. Πρώτα στον κατάλογο εμφανίζονται ΟΤΕ, ΤΤ, ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΕΥΑΘ την άμεση ιδιωτικοποίηση των οποίων ενέκρινε και το Υπουργικό Συμβούλιο. ΔΕΗ, ΕΛΤΑ, ΟΠΑΠ αναφέρονται στον προγραμματισμό του 2012, ενώ τραπεζικές μετοχές θα πωληθούν το 2013.

Άμεση υιοθέτηση πρόσθετων παρεμβάσεων άνω των 6 δισ. ευρώ για μείωση του ελλείμματος στο 7,5% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους και σχέδιο για άμεσες και εκτεταμένες αποκρατικοποιήσεις, ανακοίνωσε επισήμως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μετά το πέρας του Υπουργικού. Το πακέτο για «εξπρές» αποκρατικοποιήσεις που αποφασίστηκε, ξεκινά με άμεση πώληση της συμμετοχής του Δημοσίου σε ΟΤΕ, ΤΤ, ΟΛΠ, ΟΛΘ και ΕΥΑΘ, και ακολουθεί μακρά λίστα επιχειρήσεων. Εγκρίθηκε ακόμη η δημιουργία ειδικού φορέα του Δημοσίου για τις αποκρατικοποιήσεις μέχρι το τέλος Ιουνίου. Μέτρα 22 δισ. ευρώ θα περιλαμβάνει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο 2012-15.

Νέους ειδικούς φόρους στο φυσικό αέριο και τα αναψυκτικά και περικοπές σειράς επιδομάτων αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο στη συνεδρίαση, τη Δευτέρα. Αποκρατικοποιήσεις για ΤΤ, ΟΛΠ και ΟΛΘ, ΟΤΕ. Αυστηρό μήνυμα Παπανδρέου με πολλούς αποδέκτες ότι το πατριωτικό καθήκον δεν επιτρέπει ολιγοψυχία. Την Τρίτη οι κατ' ιδίαν επαφές του πρωθυπουργού με τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης, πλην της Αλέκας Παπαρήγα, που δεν αποδέχτηκε την πρόταση.

Η πρόταση του επικεφαλής του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ για τη σύσταση ανεξάρτητου από την κυβέρνηση φορέα για τις αποκρατικοποιήσεις, αφορά στο πρότυπο της γερμανικής εταιρείας συμμετοχών Treuhandanstalt (Treuhand), η οποία προώθησε τις ιδιωτικοποιήσεις μετά την κατάρρευση της Ανατολικής Γερμανίας το 1990. Προς σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού για την πώληση επιχειρήσεων και ακινήτων του Δημοσίου.

«Κόκκινη γραμμή» αποτελούν για τη κυβέρνηση η υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας και η ενεχυρίαση των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις, θέματα που θέτουν στελέχη της τρόικας ως προϋπόθεση για τη χορήγηση πρόσθετης οικονομικής ενίσχυσης για τη διετία 2012-2013. Η τρόικα ζητεί από τη κυβέρνηση τη διαμόρφωση ειδικής νομοθετικής ρύθμισης για τη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας που θα προβλέπει τη σύσταση μιας ανεξάρτητης Υπηρεσίας Καταπιστευμάτων, στο πρότυπο της γερμανικής Treuhandanstalt. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών δηλώνουν πως εξετάζονται εναλλακτικές και κυρίως η υλοποίηση ενός εμπροσθοβαρούς προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.

Καίριες αποφάσεις για το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα λαμβάνει το Υπουργικό Συμβούλιο που συνεδριάζει το μεσημέρι της Δευτέρας. Στη συνεδρίαση αναμένεται να τεθούν προς συζήτηση εναλλακτικά σενάρια του υπουργείου Οικονομικών, στα οποία περιλαμβάνονται νέα σκληρά φορολογικά μέτρα. Πολιτικά, το «στοίχημα» του πρωθυπουργού για το τρέχον 48ωρο είναι η επίτευξη στήριξης από το σύνολο της κυβέρνησης και συνάινεσης -στο μέτρο του δυνατού- από τους πολιτικούς αρχηγούς, με τους οποίους θα έχει τετ-α-τετ την Τρίτη.

Με το «μαχαίρι στο λαιμό» λειτουργεί πια το υπουργείο Οικονομικών, με την τρόικα να ζητά σαφές χρονοδιάγραμμα για τολμηρές αποκρατικοποίησεις, συνδέοντας ευθέως το θέμα με την αποταμίευση της πέμπτης δόσης και τις Βρυξέλλες να υπογραμμίζουν σε κάθε τόνο πως οι όποιες αποφάσεις γα τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους θα εξαρτηθούν από την πορεία του προγράμματος και τις ιδιωτικοποιήσεις.

Η δυνατότητα επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής του ελληνικού χρέους δεν πρόκειται να εξετασθεί μέχρι η Ελλάδα να προχωρήσει σε επιπρόσθετες περικοπές δαπανών και ξεκινήσει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, ύψους 50 δισ. ευρώ, είπε την Τετάρτη ο Ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν.

Για τα τεκταινόμενα στις Βρυξέλλες, και προφανώς για τα «τελεσίγραφα» της ΕΕ σε ό,τι αφορά τις αποκρατικοποιήσεις και τη λήψη πρόσθετων μέτρων όπως και για τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η Ελλάδα, ενημέρωσε ο υπουργός Οικονομικών Γ.Παπακωνσταντίνου τους στενούς του συνεργάτες σε σύσκεψη που συγκάλεσε στο υπουργείο Οικονομικών, με την επιστροφή του από τις Βρυξέλλες. Εντωμεταξύ η ανακοίνωση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος αναβάλλεται για την άλλη εβδομάδα, καθώς συνεχίζονται οι σκληρές διαπραγματεύσεις με την τρόικα.

Την έγκρισή τους στο πορτογαλικό πακέτο διάσωσης, αξίας 78 δισ. ευρώ, έδωσαν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης στο Eurogroup. Το πακέτο έγινε δεκτό με τις προϋποθέσεις που είχε ζητήσει η Φινλανδία, δηλαδή αποκρατικοποιήσεις και εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών. Βάσει λοιπόν της κοινής ανακοίνωσης των Ευρωπαίων υπουργών οι ιδιώτες πιστωτές της Πορτογαλίας θα «ενθαρρυνθούν» προκειμένου να διατηρήσουν «σε εθελοντική βάση» την έκθεσή τους στο πορτογαλικό χρέος και να μην αποσυρθούν από τις δημοπρασίες τίτλων του δημοσίου.

Στην ίδρυση φορέα ειδικού σκοπού που θα διαχειρίζεται τις αποκρατικοποιήσεις προσανατολίζονται στα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ. Η τρόικα εμφανίζεται δυσαρεστημένη με το ρυθμό του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και τις καθυστερήσεις στη καταγραφή των κρατικών περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των συμμετοχών σε εισηγμένες ή μη εισηγμένες επιχειρήσεις, και των εμπορικά αξιοποιήσιμων ακινήτων. Στο πλαίσιο αυτό θέλει να αναλάβει κεντρικά το συντονισμό των αποκρατικοποιήσεων δημιουργώντας φορέα ειδικού σκοπού στον οποίο μεταξύ άλλων θα καταλήγουν τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις. Ο φορέας αυτός θα ομοιάζει στη μορφή και λειτουργία με τον πάλαι ποτέ γερμανικό οργανισμό Τρόιχαντ.

Η Ελλάδα «θα πρέπει να επιταχύνει στην κατεύθυνση των αποκρατικοποιήσεων, προκειμένου να εκταμιευτεί η τρίτη δόση του δανείου (των 110 δισ. ευρώ), καθώς και οι επόμενες» δηλώνει ο επικεφαλής του Eurogroup κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, προεξοφλώντας ότι η Ελλάδα δεν θα επιστρέψει στις αγορές το 2012.

Μυστικό σχέδιο ίδρυσης ανεξάρτητου οργανισμού, που θα υλοποιήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων ύψους 50 δισ. ευρώ, έχει η τρόικα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής. Παράλληλα, με όπλο την πέμπτη δόση, οι δανειστές επιδιώκουν τη συναίνεση της αντιπολίτευσης και σκέπτονται σοβαρά να ζητήσουν την ψήφιση του σχεδίου από 180 βουλευτές.

Πρόσθετα μέτρα περίπου 7 δισ. ευρώ για το 2011, ένα σκληρό και σαφές Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα και ανάληψη συγκεκριμένων δεσμεύσεων για τις αποκρατικοποιήσεις ζητά από την κυβέρνηση η τρόικα, προκειμένου να δώσει το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της πέμπτης δόσης του δανείου ύψους 12 δις. ευρώ. Σκληρή στάση από την τρόικα στο θέμα του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, της δαπάνης για ασφαλιστικό και υγεία-πρόνοια, καθώς και για τα φορολογικά έσδοα και τις αποκρατικοποιήσεις.

«Υψηλό κίνδυνο αποτυχίας» στην τήρηση των στόχων για τα έσοδα διαπιστώνει, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές που επικαλείται το Reuters, το κλιμάκιο της τρόικας, και πιέζει για αύξηση των περικοπών στις δαπάνες. Πίεση αναμένεται να ασκήσει και για εντατικοποίηση αποκρατικοποιήσεων. Παράλληλα, η Αθήνα φέρεται να φοβάται ότι η ευρωπαϊκή αναβλητικότητα θα έχει «μεγάλο κόστος για τη χώρα».

Αρνητική έκθεση για την πρόοδο εφαρμογής του Μνημονίου συνέταξε το τεχνικό κλιμάκιο της τρόικας, εντοπίζοντας υστερήσεις τόσο στην δημοσιονομική προσπάθεια, όσο και στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων. Στο πλαίσιο αυτό γνωμοδοτεί πως ο στόχος για επιπρόσθετα μέτρα ύψους 3 δισ. ευρώ το 2011 δεν επαρκεί. Αναφορικά με την βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους τα σενάρια του τεχνικού κλιμακίου αποτυπώνουν μια πολύ κακή εικόνα, καθώς η μη καταγραφή πρωτογενών πλεονασμάτων και οι καθυστερημένες αποκρατικοποιήσεις καθιστούν μη ελέγξιμη την πορεία του χρέους.

Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα με τα μέτρα ύψους 26 δισ. ευρώ (τουλάχιστον) ώς το 2015, το πακέτο αποκρατικοποιήσεων και οι τράπεζες, θα βρεθούν στο επίκεντρο των ελέγχων της τρόικας που ξεκινούν αυτή την εβδομάδα, στο πλαίσιο της έγκρισης της επόμενης δόσης του δανείου από τον μηχανισμό στήριξης, ύψους 12 δισ. ευρώ.

Την θέση της Νέας Δημοκρατίας υπέρ των αποκρατικοποιήσεων επί της αρχής επανέλαβε ο αναπληρωτής τομεάρχης του κόμματος Χρ.Σταϊκούρας, σημειώνοντας όμως πως «δεν πρέπει να γίνονται με τη λογική του ξεπουλήματος». Ειδικότερα για τη ΔΕΗ, ανέφερε πως «πρέπει να συνεκτιμηθεί και το ενεργειακό μείγμα της χώρας».

Στο σχεδιασμό της κυβέρνησης για το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα σταθερότητας, στις αποκρατικοποιήσεις, αλλά και στη διασφάλιση της χρηματοδοτικής δυνατότητας των ελληνικών τραπεζών θα επικεντρωθεί ο έλεγχος της τρόικας, τεχνικό κλιμάκο της οποίας έρχεται την επόμενη εβδομάδα στην Αθήνα, υπογραμμίζει εκπρόσωπος του ΔΝΤ. Ο ίδιος τονίζει σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους ότι αυτό είναι κάτι που πάντα εξετάζεται και αποτελεί ένα από τα κριτήρια για την εξασφάλιση της κάθε «δόσης» του δανείου των 110 δισ. ευρώ.

Την πρόσληψη μέχρι τον Ιούνιο όλων των συμβούλων για την υλοποίηση των αποκρατικοποιήσεων αποφάσισε η άτυπη Διυπουργική Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων που πραγματοποιήθηκε τη Μ.Τρίτη στο υπουργείο Οικονομικών, με αντικείμενο την αποκρυστάλλωση χρονοδιαγραμμάτων για την εκκίνηση αποκρατικοποιήσεων που περιλαμβάνονται στο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο 2012-2015. Επίσης μετά το Πάσχα αναμένεται να προσληφθούν οι σύμβουλοι για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου. Στο επίκεντρο της συνεδρίασης η ΔΕΗ, ο ΟΤΕ, Ελληνικό, ΟΔΙΕ και ΟΠΑΠ.

Ως θετικό και φιλόδοξο αξιολογεί, σε πρώτη ανάγνωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα των 26 δισ. ευρώ και το πακέτο αποκρατικοποιήσεων που ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή η κυβέρνηση, σύμφωνα με δηλώσεις της εκπροσώπου της Επιτροπής, Σαντάλ Χιουγκ από τις Βρυξέλλες.

Η εφαρμογή του Μνημονίου και το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής εξετάσθηκαν στις συναντήσεις που είχε στην Ουάσιγκτον ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου με υψηλόβαθμα στελέχη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Σύμφωνα με πληροφορίες τα στελέχη του ΔΝΤ αναγνώρισαν πως το οικονομικό πρόγραμμα της Ελλάδας έχει καταγράψει πρόοδο ως προς τους ζωτικής σημασίας σκοπούς του, ωστόσο τόνισαν πως θα χρειασθεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις υποκείμενες μεταρρυθμίσεις κατά την προσεχή περίοδο. Στις συναντήσεις ειπώθηκε  πως για να στηριχθεί η ανάκαμψη οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και κυρίως οι αποκρατικοποιήσεις πρέπει να προχωρήσουν πιο βαθιά και πιο γρήγορα.

Με τον επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ντομινίκ Στρος-Καν πρόκειται να συναντηθεί μετά τις 17:00 το απόγευμα της Κυριακής ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσινγκτον. Η συνάντηση έρχεται εν μέσω του μπαράζ διαψεύσεων για τα σενάρια αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.

Τις ενστάσεις τους στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων -ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά επιχειρήσεις όπως η ΔΕΗ και η ΕΥΔΑΠ- διατύπωσαν στο Υπουργικό Συμβούλιο μέλη της κυβέρνησης, ενώ άλλοι υπουργοί ζήτησαν περισσότερο ρεαλισμό, ζητώντας από τον πρωθυπουργό «να σημάνει συναγερμό με τις αποφάσεις του».