Κωνσταντίνος Τασούλας: Μέσα στο ποτάμι

Με «τη μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων», του αγαπημένου του Καβάφη, είχαμε υποδεχτεί τον Κωνσταντίνο Τασούλα ως υποψήφιο για το ύπατο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας πριν από έναν περίπου μήνα, στις 15 Ιανουαρίου.

Με «το αόρατο νήμα» του Γιάννη Βαρβέρη θα τον υποδεχτούμε σήμερα ως νέο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, μια και ο ίδιος αρέσκεται να επικαλείται «το αόρατο νήμα που μας ενώνει ως έθνος με κοινούς στόχους και κοινά μέσα».

Στο ποίημά του «Σαν εξομολόγηση» (από την ποιητική συλλογή του «Πεταμένα λεφτά») ο Βαρβέρης γράφει:

Έχει ο καθένας μας, πέρα απ’ το φθόνο / έναν άνθρωπο, για τον εαυτό του και μόνο / άυλον άνθρωπο – που του απλώνει φυλλωσιά / χωρίς να ’ναι δέντρο ή ομπρέλα, μοναχά δροσιά.//

Τον κρατάει κρυφόν από τον κόσμο, αλλά / ο ίδιος τις νύχτες τον αγγίζει απαλά / κι ας είναι άυλος· όμως μεσουρανεί / στα χαρούμενα όνειρα, σε χρώμα ουρανί.//

Γιατί ο άυλος στ’ όνειρο γίνεται υπαρκτός / πιάνεις το σώμα του, τα στήθη, εκτός / αν χάσεις ποτέ το αόρατο νήμα· θα μείνεις μόνος, με τα δάκρυα και τη ρίμα.

Γι’ αυτό το ποίημα του Βαρβέρη έγραψε ο σπουδαίος Δ. Ν. Μαρωνίτης τα εξής:

[…] Εδώ (σ.σ. στα «Πεταμένα λεφτά») όμως για πρώτη φορά ο Βαρβέρης εφαρμόζει στο ακέραιο την αυτογνωστική προσταγή του Σινόπουλου: Ας αφήσουμε τα λόγια: / γνώση του ποταμιού σημαίνει να είσαι μέσα στο ποτάμι. Απόδειξη: το ποίημα «Σαν εξομολόγηση».

Αν η ποίηση (και η βιογλωσσική εμπειρία) είναι ποτάμι, φαίνεται πως υπάρχουν δύο τρόποι να τη στοχαστείς. Ο ένας είναι να βαδίζεις, με ασφάλεια ζωής, κατά μήκος της δεξιάς όχθης, έχοντας τον νου σου μόνο στο νερό που τρέχει προς τις εκβολές, όπου κι ανακουφίζεται. Έτσι γράφονται τα περισσότερα ποιήματα. Ο άλλος είναι να διασχίσεις γυμνός τον ποταμό, κινδυνεύοντας να πνιγείς, μήπως και φτάσεις, με το αόρατο νήμα στο χέρι, στην απέναντι όχθη, όπου σε περιμένει το φάντασμά σου, ο άυλος άνθρωπος, για να γίνει υπαρκτός. Γιατί το ποίημα είναι το είδωλο της ποίησης, που προορίζεται για όλους, αλλά χαρίζεται στον καθένα χωριστά. Έτσι γράφονται λίγα ποιήματα, που η τύχη τους παίζεται ανάμεσα στα δάκρυα και στα όνειρα. Στο μεταξύ τα πεταμένα λεφτά εδώ εξαργυρώνονται. Γιατί ο Βαρβέρης τη φορά αυτή δεν είναι μόνο γενναίος, αλλά και εξαιρετικά γενναιόδωρος.